Bắc Kinh thắt chặt giao thông để giảm ô nhiễm

Tình trạng ô nhiễm không khí tại Trung Quốc đã lên tới mức khủng hoảng

Kiện Chính phủ vì ô nhiễm

Mới đây, ông Li Guixin, một người dân tại TP Thạch Gia Trang, Trung Quốc đã đâm đơn kiện cơ quan bảo vệ môi trường thành phố vì không giải quyết được tình trạng ô nhiễm. Ông Li đòi bồi thường 10 nghìn NDT (1.635 USD) tiền thiệt hại kinh tế khi ông phải mua máy lọc không khí và máy chạy bộ để tập thể dục ở nhà vì không khí ngoài đường ô nhiễm quá nặng.

Ông cho rằng, Chính phủ đề ra những quy định nhằm hạn chế tình trạng ô nhiễm chẳng khác nào bắt nhân dân phải chịu hình phạt thay cho thất bại của Chính phủ trong việc giải quyết ô nhiễm môi trường. 

Mặc dù, đây là trường hợp đầu tiên và cá biệt tại Trung Quốc nhưng nó phản ánh mối quan tâm ngày càng gia tăng của người dân đối với tình trạng ô nhiễm tại nước này. Tháng 2/2014, tình trạng ô nhiễm không khí tại Thủ đô Bắc Kinh lần đầu tiên được xếp vào nhóm báo động vàng, mức độ cao thứ hai trong hệ thống cảnh báo ô nhiễm bốn bậc. 

Áp hàng loạt quy định

Từ năm 2013, các TP lớn như: Bắc Kinh, Thượng Hải, Thiên Tân, Quảng Châu và Quý Dương bắt đầu hạn chế mua bán xe hơi sử dụng xăng. Mới đây nhất, tháng 5/2014, TP Hàng Châu cũng áp dụng quy định hạn chế mua bán loại xe này.

Tại Thủ đô Bắc Kinh, theo kế hoạch làm sạch không khí trong vòng năm năm (2013-2017), tổng lượng xe trong thành phố sẽ bị hạn chế còn dưới sáu triệu. Theo đó, việc đấu giá quyền mua xe và cấp biển số xe tại thành phố này sẽ ngày càng ngặt nghèo hơn. 
 

Ngoài ra, các biện pháp khác như lưu thông dựa trên biển số đăng ký chẵn - lẻ; Xe vận chuyển vật liệu xây dựng bị cấm lưu thông trên đường trong thời điểm ô nhiễm nặng. Cuối năm nay, Bắc Kinh công bố kế hoạch thu phí ùn tắc và có hiệu lực vào đầu năm 2015.

Để bù đắp lại lượng phương tiện vận tải hành khách ở khu vực trung tâm và ngoại ô Bắc Kinh thiếu hụt do các kế hoạch cắt giảm trên, các phương tiện giao thông công cộng như tàu điện ngầm và xe buýt sẽ kéo dài thời gian phục vụ lên 30 phút. 

Trước những thay đổi lớn này, người dân Trung Quốc tỏ ra không ít khó chịu. “Thành thật mà nói, không khí càng ô nhiễm, tôi lại càng muốn được lái ô tô hơn là phải chen lấn đi xe buýt, hay đi bộ trong điều kiện thời tiết xấu” - ông Gao Fei, một nhân viên lái tàu điện cho biết.

Cô Wang Hui, sống tại Bắc Kinh chia sẻ: “Chồng tôi thực sự rất cần xe ô tô để đi làm hoặc gặp gỡ khách hàng. Vì vậy, dù có ô nhiễm nặng hơn nữa, chúng tôi cũng không từ bỏ ô tô. Một chiếc ô tô không lưu thông sẽ chẳng khiến không khí sạch hơn”.

Ưu đãi xe thân thiện môi trường

Tháng 7 vừa rồi, Nội các Trung Quốc quyết định miễn thuế cho người mua các phương tiện sử dụng năng lượng mới như điện hoặc pin nhiên liệu (fuel cell)… bắt đầu từ tháng 9/2014 cho đến cuối năm 2017. Quy định mới áp dụng cho cả ô tô nhập khẩu và ô tô nội địa.

Chính phủ đặt ra mục tiêu đến năm 2020, sẽ có năm triệu phương tiện sử dụng năng lượng mới được đưa vào sử dụng. Hiện chỉ có 70 nghìn ô tô điện đang lưu thông trên đường. Nhiều nhà sản xuất ô tô nước ngoài bắt đầu xây dựng kế hoạch phát triển loại ô tô thân thiện với môi trường tại Trung Quốc.

Ông Harry Chen, nhà phân tích đang làm việc tại Thâm Quyến nhận định: "Việc miễn thuế ô tô chắc chắn sẽ giúp người mua có thêm động lực để sử dụng loại phương tiện thân thiện môi trường này”.

Hiện tại, thị trường ô tô điện tại Trung Quốc vẫn trầm lắng bởi thiếu trạm sạc điện và nhu cầu mua xe của người dân chưa cao. Hơn thế nữa, đầu tháng 8 này, Trung Quốc ban hành hướng dẫn “tiêu chuẩn ứng xử” nhằm chiến đấu với thực trạng ô nhiễm và giảm thiểu tác hại tới môi trường trong đó có khuyến khích người dân đi bộ và sử dụng xe đạp..

Kim Hậu