Y tế

BS BV Bệnh nhiệt đới TƯ: Xét nghiệm nhanh dù âm tính cũng chưa vội mừng

01/08/2020, 12:08

Hiện nhiều người đang hiểu sai giá trị xét nghiệm nhanh Covid-19, nhận kết quả âm tính, đã hiểu là mình không bị bệnh do đó không cách ly nữa.

img
Xét nghiệm Covid-19 bằng phương pháp Realtime - PRC mang giá trị khẳng định

Trước tình hình dịch Covid-19 đang diễn biến rất phức tạp ở Đà Nẵng, Bộ Y tế đã yêu cầu khai báo y tế và thực hiện cách ly với tất cả những người đã đi từ Đà Nẵng trở về các địa phương.

Hà Nội cũng như nhiều địa phương đã và đang xét nghiệm test nhanh Covid-19 cho những người từ Đà Nẵng trở về từ đầu tháng 7.

Ths. BS Đồng Phú Khiêm, Phó trưởng khoa Hồi sức tích cực, BV Bệnh Nhiệt đới TƯ cho biết: "Hiện nay rất nhiều người đang hiểu sai giá trị test nhanh. Nhiều người đi từ Đà Nẵng về được làm test nhanh, nhận kết quả âm tính, và đã hiểu là mình không bị bệnh do đó không thực hiện cách ly nữa. Điều này không đúng".

BS. Khiêm lý giải, để phát hiện một người có bị nhiễm virus SARS-COV2 hay không hiện nay có 2 nhóm các xét nghiệm: Trực tiếp và gián tiếp.

Các xét nghiệm trực tiếp: Là các xét nghiệm nhằm tìm kiếm sự hiện diện của các thành phần của cấu tạo của virus ở trong cơ thể. Hiện nay xét nghiệm phổ biến nhất là xét nghiệm tìm kiếm các đoạn gen của virus bằng kỹ thuật PCR, ngoài ra còn có xét nghiệm nuôi cấy phân lập virus.

Ưu điểm của xét nghiệm này có thể phát hiện người nhiễm virus ở những giai đoạn rất sớm kể từ khi người bệnh chưa biểu hiện bệnh, vì vậy đây là xét nghiệm rất có giá trị được WHO khuyến cáo là xét nghiệm dùng để chẩn đoán một người có đang bị nhiễm bệnh hay không.

Nhược điểm của xét nghiệm này là đòi hỏi phải có phòng xét nghiệm được trang bị đủ phương tiện cần thiết, nhân viên được đào tạo chuyên sâu, và xét nghiệm này thường tốn kém và mất nhiều thời gian. Vì vậy để thực hiện xét nghiệm này cho tất cả đối tượng nghi nhiễm là điều không hề dễ dàng và cần có thời gian.

Trên thế giới có nhiều hãng đang tìm cách nghiên cứu các xét nghiệm Test nhanh tìm kiếm các cấu trúc của vi rút SARS-COV2 giúp chẩn đoán nhanh, nhưng cho đến nay vẫn chưa có bất kỳ xét nghiệm test nhanh nào được công nhân và áp dụng trong chẩn đoán Covid-19.

Các xét nghiệm gián tiếp là các xét nghiệm nhằm tìm kiếm các dấu vết của virus để lại trong cơ thể nhiễm. Cụ thể trong trường hợp bệnh Covid-19 là làm các xét nghiệm tìm kháng thể mà cơ thể sinh ra khi bị nhiễm virus SARS-COV2. Đây là xét nghiệm mà thành phố Hà Nội đang thực hiện hiện nay.

Có điều hết sức lưu ý là người nhiễm virus SARS-COV2 không phải ai cũng sinh ra kháng thể, và kháng thể cũng không phải được tạo ra ngay sau khi người bị nhiễm virus SARS-COV2.

BS.Khiêm ví dụ một bài tổng hợp rất nhiều các nghiên cứu về Covid-19 cho thấy chỉ có 23% người nhiễm SARS-COV2 có kháng thể IgM sau 1 tuần bị nhiễm, 58% người nhiễm 2 tuần mới có kháng thể; Và 75% người bị nhiễm sau 3 tuần mới có kháng thể.

Do vậy, xét nghiệm test nhanh tìm kháng thể dương tính chỉ thể hiện rằng người đó đã từng bị nhiễm vi rút SARS-COV2 trong quá khứ, chứ không thể khẳng định người đó có đang bị bệnh, có khả năng lây bệnh hay không.

Ngược lại, xét nghiệm test nhanh tìm kháng thể âm tính không có nghĩa là người đó không bị nhiễm và không lây cho người khác. Người bị nhiễm virus này ở giai đoạn đầu chưa có kháng thể xét nghiệm này chắc chắn âm tính, nhưng người này vẫn có thể lây cho người khác.

Việc làm xét nghiệm test nhanh tìm kháng thể trong quần thể dân số nguy cơ có giá trị xác định tỷ lệ người từng nhiễm virus này, giúp đánh giá quy mô dịch bệnh trong cộng đồng, giúp các nhà hoạch định chính sách có các biện pháp tổ chức chống dịch phù hợp.

"Như vậy, người đi từ vùng dịch về dù có xét nghiệm test nhanh tìm kháng thể âm tính vẫn có thể là người đang nhiễm bệnh, vẫn có thể lây nhiễm bệnh cho cộng đồng nên cần tiếp tục tuân thủ thực hiện cách ly theo khuyến cáo của bộ y tế”, BS Khiêm khuyến cáo.

Cũng về vấn đề này, GS.TS. Nguyễn Văn Kính, Nguyên Giám đốc Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương, Chủ tịch Hội Truyền nhiễm Việt Nam cũng khẳng định: "Việc chủ quan chỉ nhìn kết quả âm tính khi làm xét nghiệm nhanh rồi buông lỏng cách ly 14 ngày cũng có thể trở thành nguồn lây nhiễm bệnh trong cộng đồng mà không lường trước được. Chính vì vậy, với ai đã từng đến vùng dịch cần tự giác khai báo y tế và nghiêm túc cách ly theo đúng khuyến cáo của ngành y tế".

Bạn cần đăng nhập để thực hiện chức năng này!

Bạn không thể gửi bình luận liên tục. Xin hãy đợi
60 giây nữa.