Chuyện dọc đường

Chết vì Covid là những cái chết cô độc, đớn đau

29/03/2020, 22:27

Dịch bệnh khiến người ta phải lường trước tình huống xấu nhất. Các bác sĩ hối hả lập di chúc nhưng không ai xin nghỉ việc.

img
Nhân viên y tế mặc đồ bảo hộ di chuyển bệnh nhân bên ngoài Bệnh viện Elmhurst ở New York. Ảnh Bloomberg

10 ngày đầu tiên

Mấy ngày nay rất nhiều người hỏi thăm tình hình ở New York City (NYC) thế nào. Và thật tình là, cũng không thể nào giải thích hay diễn tả bằng lời được hết những gì đang diễn ra.

Những ngày qua muốn viết cũng không viết nổi vì cảm xúc như đã chai sạn đi.

Chỉ trong vòng 1 tháng, NYC đã thay đổi đến chóng mặt, và hiện tại, ngay trong tâm dịch, mỗi ngày đi làm trong bệnh viện cảm thấy như đang đi ra chiến trường, ai cũng chung một nỗi niềm, lo lắng và bất lực.

Đầu tháng 3, hai vợ chồng mình được nghỉ và đi du lịch bằng ô tô xuyên bang. NYC và nước Mỹ lúc này vẫn hoạt động bình thường. Dịch bệnh hầu hết chỉ ở Seattle.

Ngay trong bệnh viện mọi người cũng chỉ nói về Covid-19 như thể nó ở tận đâu xa lắm và không liên quan đến mình, chỉ là những ai đi du lịch từ những nước vùng dịch về thì phải cách ly 14 ngày.

Hai đứa mình may mắn không lên kế hoạch đi chơi xa như mọi lần, vì ở lại đi đám cưới bạn thân. Ngày đi cả hai còn đùa là nếu có ai dự đám cưới mà bị nhiễm bệnh cũng chả sao, vì hết phân nửa khách mời là bác sĩ. Vậy mà chỉ trong vòng 10 ngày mọi sự đã thay đổi chóng mặt.

Ngày thứ nhất, ca bệnh đầu tiên xuất hiện ở New York. Bệnh viện của hai đứa đều gửi email nhắc nhở mọi người cẩn thận, chú ý rửa tay thường xuyên.

Ngày thứ hai, email từ bệnh viện nhắc lại từng bước mặc dụng cụ bảo hộ (PPE) trong trường hợp có bệnh nhân nghi mắc Covid-19.

Ngày thứ ba, ca bệnh thứ hai xuất hiện, dù không phải ở trong NYC mà là ở vùng ngoại ô New Rochelle, đây lại là ca siêu lây nhiễm và hoàn toàn không được cách ly.

Ngày thứ tư, có 9 ca bệnh mới và đều liên quan đến bệnh nhân số 2. Bệnh viện tiếp tục gửi email nhắc nhở hạn chế đi du lịch đến các quốc gia có dịch, và nếu không có gì cần thiết thì đừng nên đi đâu cả. Lúc này dịch đã bùng phát mạnh mẽ tại Ý.

Ngày thứ năm, bệnh viện email nhắc lúc nào nên dùng khẩu trang N95 và lúc nào dùng khẩu trang thường. Tôi đọc email và phì cười khi thấy lệnh cấm không được lấy nước rửa tay khô trong kho ra dùng. Sau đó mới biết, mọi người bắt đầu mua sạch sản phẩm này trong siêu thị. Bệnh nhân và người đi thăm bệnh đã “chôm” hết nước rửa tay trong bệnh viện.

Ngày thứ sáu, NYC có 44 ca bệnh, hầu hết liên quan đến bệnh nhân số 2. Bệnh viện thông báo tất cả những buổi họp hay bài giảng nào có nhiều hơn 25 bác sĩ đều phải huỷ bỏ. Họ bắt đầu lo sợ nhiều bác sĩ bị bệnh cùng lúc sẽ không có ai chăm bệnh nhân.

Ngày thứ bảy, NYC có 89 ca. Bệnh viện thông báo tất cả bác sĩ và nhân viên đang làm việc ở nước ngoài đều phải quay về ngay lập tức.

Ngày thứ tám, số ca tăng lên 106. Bệnh viện yêu cầu nhân viên nếu có bất kỳ triệu chứng nào của bệnh đều phải ở nhà, không được đi làm, để tránh lây nhiễm.

Ngày thứ chín, 142 ca. Nước Ý thông báo giới nghiêm toàn quốc. Bệnh viện NYC nhìn bệnh viện Ý bị quá tải, bắt đầu lo sợ điều tương tự xảy ra. PPE thiếu hụt và buộc phải yêu cầu hạn chế số người ra vào phòng bệnh nhân để tiết kiệm đồ bảo hộ.

Ngày thứ mười, 173 ca. Hai đứa mình về lại NYC, chuẩn bị đi làm lại và bước thẳng vào tâm bão.

Thiếu máy thở, thiếu y bác sỹ

Từ ngày thứ 10 đến hôm nay, mọi thứ hoàn toàn bị mất kiểm soát.

Tất cả bệnh viện ở NYC đang hoàn toàn quá tải. Số ca bệnh cứ tăng lên gấp đôi mỗi 3 ngày. Số lượng bệnh nhân bị nặng và cần đặt nội khí quản khá cao, và số máy thở đang vơi dần.

Khi mình viết những dòng này, thì bệnh viện của mình và của Ian chỉ còn khoảng 100 máy thở mỗi nơi.

Thiếu trầm trọng phòng và nhân viên có thể chăm sóc bệnh nhân. Hiện giờ cả khoa nhi của bệnh viện mình đã phải dọn qua nơi khác để dành phòng cho bệnh nhân Covid-19.

Bệnh viện dã chiến được dựng lên khắp nơi, và chính phủ kêu gọi các bác sĩ đã về hưu quay lại làm việc.

Không có khẩu trang, thiếu đồ bảo hộ

Số đồ bảo hộ (PPE) cứ vơi dần đều. Ban đầu quy định phải đeo N95 khi khám bệnh nhân nghi nhiễm và phải thay khẩu trang khi tiếp xúc bệnh nhân mới.

Sau đó, dùng lại N95 trong một ngày, rồi chỉ được dùng N95 khi đặt nội khí quản, còn lại phải đeo khẩu trang thường.

Và bây giờ, khi số lượng khan hiếm cùng cực, mỗi bác sĩ chỉ được phát một khẩu trang (loại dùng 1 lần) và phải dùng đúng cái khẩu trang đó đến khi nào có hàng mới về, ngày này qua ngày khác.

Chuyện dùng lại khẩu trang ngày thường là không tưởng, bị phạt ngay nhưng thời điểm này thì bao nhiêu quy định đều không còn tác dụng gì nữa hết.

Covid là gì?

Là hiện thực đau lòng, là hầu hết bệnh nhân Covid-19 khi mất đều ra đi một mình. Để ngăn lây lan, bệnh viện quy định người nhà bệnh nhân không được vào thăm.

Rất nhiều gia đình phải nhìn người thân của mình ra đi qua Facetime. Nhiều người khác không hay biết người thân của mình đã mất.

Chết vì bệnh này, nếu không được tiêm morphine, là cảm giác như đang chết ngạt, khi phổi không còn cung cấp oxy cho cơ thể được nữa. Đó là cái chết đau đớn và cô độc nhất.

Là hầu hết nhà xác đều đã quá tải, không còn chỗ để nên thành phố phải đem xe tải đông lạnh tới chở xác. Người mất không được có đám tang. Người nhà không thể gặp họ lần cuối.

Là sản phụ phải đi sinh một mình, không được có chồng hay người nhà vào thăm để tránh lây nhiễm.

Là mọi sinh viên nội trú đều được điều động đến giúp ngành đa khoa và cấp cứu, khi họ hoàn toàn kiệt quệ về sức lực và quá nhiều bác sĩ đã mắc bệnh phải ở nhà.

Là quyết định cho sinh viên năm cuối trường Y tốt nghiệp sớm để có thêm một lượng bác sĩ mới giúp bệnh viện trong cơn đại dịch này.

Là khi mình và đồng nghiệp không dám về nhà hay gặp người nhà, vì bọn mình đã mặc định là chắc chắn đã bị hoặc sẽ bị nhiễm bệnh, chỉ là sớm hay muộn.

Cả tuần nay mẹ chồng mình đều tới nhà nhưng chỉ được đứng bên ngoài cách vài mét nói chuyện với hai đứa mình qua cửa sổ. Hôm qua bà lại đòi vào nhà, và Ian phải nói: “Mẹ không thể để bị lây bây giờ. Nếu vào viện thì phải vào một mình. Và nếu phải lựa chọn giữa mẹ và một bệnh nhân khác trẻ hơn, thì chắc chắn bác sĩ sẽ đưa máy thở cho người kia, vì cơ hội sống cao hơn. Nếu con lây cho mẹ, con sẽ ko bao giờ tha thứ cho mình được”. Thế là bà lại phải quay ra.

Là khi bọn mình phải sống trong nỗi sợ là sẽ lây bệnh cho chồng/vợ/người yêu, những người đang sống ngay trong nhà.

Bạn mình có người phải xuống ở tầng hầm, ngủ giường riêng, có người phải ra thuê khách sạn hoặc airbnb ở, đứa nào có con thì phải gửi con về ở với ông bà và tuyệt đối không dám gặp con.

Là khi dịch bệnh khiến người ta phải lường trước tình huống xấu nhất. Các bác sĩ đều đang hối hả lập di chúc, đặc biệt những ai đã có con. Vợ chồng phải dặn nhau trước là nếu đến lúc hoàn toàn hôn mê thì có nên đặt nội khí quản không, hay là cứ để cho ra đi thanh thản. Lời nói đùa mọi khi “Nếu em có chuyện gì thì anh cứ đi lấy vợ mới đi” trong thời điểm này lại thành ra nói thật.

Là các ông bố bà mẹ có con đi làm trong bệnh viện như đang ngồi trên đống lửa. Mẹ chồng mình mua đủ thứ thuốc bổ bắt hai đứa uống. Mọi đồ ăn bà để trước cửa rồi ngậm ngùi đi về.

Mẹ đứa bạn mình, mỗi khi nó trực đêm là bà thức nguyên đêm nói chuyện cùng nó vì bà lo đến không ngủ được. Ba đứa khác thì năn nỉ nó xin nghỉ làm đến khi nào hết dịch rồi quay lại. Nhưng thời điểm này không ai nỡ xin nghỉ, vì trách nhiệm với bệnh nhân và cả trách nhiệm với đồng nghiệp nữa.

Trân quý mọi thứ trên đời

Nhưng trong thời điểm khó khăn này lại thêm trân quý những gì mà gia đình, bạn bè, và cộng đồng đang chung tay góp sức giúp bọn mình chống dịch.

Là khi nhận được tin từ bệnh viện là chỉ còn đủ 1 khẩu trang cho mỗi bác sĩ, mình đã gửi tin nhắn cầu cứu, hỏi xin ai còn khẩu trang thì cho mình mua lại.

Vậy mà chỉ trong vòng mấy ngày, bọn bạn đã hỏi dò người quen và bằng cách nào đó mỗi đứa đều kiếm ra được vài chục khẩu trang gửi về cho mình. Ba mẹ cũng chạy khắp thành phố kiếm chỗ bán khẩu trang để gửi lên. Giờ vậy mà mình đã có đủ khẩu trang ít nhất đến khi có hàng mới về bệnh viện.

Là khi hàng loạt các nhà hàng và dịch vụ giao thức ăn đều quyết định tặng phần ăn cho bác sĩ và y tá để bọn mình tập trung làm việc. Từ UberEats, Sweet Greens, rồi bao nhiêu tiệm bánh nổi tiếng, chỉ cần đưa thẻ ID bệnh viện ra là sẽ được ăn miễn phí, mà còn được giao tới tận bệnh viện nữa.

Rồi thì nhãn hiệu giày và quần áo cũng tặng sản phẩm cho nhân viên y tế. Cả thành phố bây giờ đều dồn lực và hi vọng về các bệnh viện.

Là khi cả thành phố hẹn nhau chiều nay đúng 7h cùng nhau vỗ tay cảm ơn và cổ vũ đội ngũ y tế trong bệnh viện.

Tới đúng giờ, ngồi trong bệnh viện nhìn ra là thấy một loạt người dân đứng ở ban công vỗ tay náo nhiệt, và vẫn giữ đúng luật không đi ra đường và không đứng gần nhau, lại cảm thấy ấm lòng hơn bao giờ hết.

Thành phố không ngủ

Và vì tất cả những điều đó, mình tin là NYC sẽ qua được đại dịch này.

Cuộc chiến này còn kéo dài bao lâu nữa thì không ai biết được, nhưng Covid-19 sẽ qua đi, và thành phố này sẽ trở lại như xưa.

Vì ở đây có những con người luôn hết mình vì nó và luôn có một niềm tin bất diệt vào thành phố không bao giờ ngủ.

Bạn cần đăng nhập để thực hiện chức năng này!

Bạn không thể gửi bình luận liên tục. Xin hãy đợi
60 giây nữa.