Cựu tiền đạo vĩ đại nhất nước Anh Jimmy Greaves từng phải chống chọi với đột quỵ, dấu hiệu nào cần chú ý?

Greaves được biết đến với khả năng săn bàn đỉnh cao. Ông đã ghi 44 bàn trong 57 lần ra sân cho đội tuyển Anh, trong đó có 6 hat-trick, và trở thành cầu thủ ghi nhiều bàn thắng nhất mọi thời đại của Tottenham với 266 bàn sau 379 trận. Trước đó, ông đã ghi 132 bàn trong 169 trận đấu cho Chelsea sau khi bắt đầu sự nghiệp của mình vào năm 1957.

Gareth Southgate, huấn luyện viên đội tuyển Anh ở thời điểm hiện tại, nói rằng: “Jimmy chắc chắn xứng đáng được đưa vào danh sách những cầu thủ xuất sắc nhất của đội tuyển Anh, với tư cách là một trong những tay săn bàn vĩ đại nhất của chúng tôi và góp phần lớn vào thành công ở World Cup 1966 của nước nhà mặc dù không chơi trận chung kết. Vị trí của ông ấy trong lịch sử bóng đá sẽ không bao giờ bị lãng quên”.

Greaves luôn nổi tiếng bởi sự khiêm tốn, hài hước và khả năng kết nối với mọi người từ mọi tầng lớp xã hội. Greaves bị đột quỵ nhẹ vào năm 2012. Gia đình ông nghĩ rằng ông đã bình phục hoàn toàn, nhưng Greaves đã bị đột quỵ nặng hơn vào tháng 5 năm 2015. Sau cơn đột quỵ này, ông phải ngồi xe lăn, bị liệt một phần và khiếm thị nghiêm trọng. Các bác sĩ cho biết Greaves sẽ không bao giờ đi lại được nữa.

Sau nhiều năm chống chọi với bệnh tật, năm 2021, huyền thoại bóng đá Anh đã ra đi trong sự tiếc thương của đồng đội và người hâm mộ trên toàn thế giới.

Đột quỵ, đôi khi được gọi là "cơn đau não", xảy ra khi dòng máu đến một khu vực trong não bị cắt đứt. Các tế bào não bị thiếu oxy và glucose cần thiết để tồn tại sẽ chết. Đột quỵ nếu không được phát hiện sớm có thể dẫn đến tổn thương não vĩnh viễn hoặc tử vong.

Các dấu hiệu và triệu chứng của đột quỵ

Các dấu hiệu và triệu chứng của đột quỵ ở cả nam giới và phụ nữ bao gồm:

Đột ngột yếu hoặc tê ở một bên mặt, cánh tay hoặc chân

Mất thị lực, sức khoẻ, khả năng phối hợp, cảm giác hoặc giọng nói. Các triệu chứng này có thể trở nên tồi tệ hơn theo thời gian.

Nhìn mờ đột ngột, đặc biệt là ở một mắt

Mất thăng bằng đột ngột, đôi khi kèm theo buồn nôn, sốt , nấc cụt hoặc khó nuốt

Đau đầu đột ngột và dữ dội mà không có nguyên nhân nào khác, sau đó nhanh chóng ngất đi

Ngất xỉu trong thời gian ngắn

Chóng mặt hoặc ngã đột ngột mà không rõ nguyên nhân

Nhận dạng nhanh

Các chuyên gia sử dụng từ viết tắt FAST để nhắc nhở mọi người cách nhận biết các dấu hiệu của đột quỵ và những việc cần làm. FAST là viết tắt của:

Mặt: Bảo người đó mỉm cười và để ý xem khuôn mặt của họ có bị xệ xuống hay không

Cánh tay: Yêu cầu người đó giơ cả hai cánh tay của họ lên. Quan sát xem một trong hai tay có bị yếu hoặc chảy xệ không

Phát biểu: Yêu cầu người đó nói một cụm từ đơn giản. Lắng nghe những từ họ lẩm bẩm hoặc âm thanh lạ

Thời gian: Mỗi phút đều có giá trị. Gọi cấp cứu ngay lập tức

Khi nào cần được chăm sóc khẩn cấp khi bị đột quỵ

Nếu bạn hoặc ai đó đi cùng bạn có bất kỳ dấu hiệu nào của đột quỵ, đừng chờ đợi. Điều trị nhanh chóng là rất quan trọng để tồn tại và phục hồi.

Gọi cho các dịch vụ khẩn cấp. Nếu các triệu chứng diễn ra nhanh chóng, bạn có thể đã bị cơn thiếu máu cục bộ thoáng qua (TIA), một sự tắc nghẽn ngắn dòng máu lên não thường xảy ra trước khi bị đột quỵ. Đừng bỏ qua dấu hiệu cảnh báo này.

Đến bệnh viện ngay lập tức. Một số phương pháp điều trị phải bắt đầu trong vòng vài giờ khi có triệu chứng. Điều trị sớm thường có thể giúp ngăn ngừa tử vong hoặc tàn tật.

Nguyên nhân dẫn đến đột quỵ

Những điều dưới đây khiến bạn có nguy cơ đột quỵ cao hơn bình thường

Huyết áp cao: Đây là nguyên nhân lớn nhất của đột quỵ. Nếu huyết áp của bạn thường là 130/80 hoặc cao hơn, cần hết sức lưu ý và đến bác sĩ để được điều trị.

Thuốc lá: Hút thuốc làm tăng khả năng bị đột quỵ. Nicotine làm cho huyết áp của bạn tăng lên. Khói thuốc lá gây tích tụ mỡ trong động mạch chính của bạn. Nó cũng làm đặc máu và khiến máu dễ đông hơn. Ngay cả khói thuốc thụ động cũng có thể ảnh hưởng đến bạn.

Bệnh tim: Tình trạng này bao gồm van tim bị lỗi cũng như rung tâm nhĩ, hoặc nhịp tim không đều, gây ra 1/4 số ca đột quỵ ở những người rất cao tuổi. Bạn cũng có thể bị tắc động mạch do tích tụ chất béo.

Bệnh tiểu đường: Những người mắc bệnh này thường bị cao huyết áp và dễ bị thừa cân. Cả hai đều làm tăng nguy cơ đột quỵ. Bệnh tiểu đường làm hỏng các mạch máu của bạn, từ đó dễ bị đột quỵ hơn. Nếu bạn bị đột quỵ khi lượng đường trong máu cao, thì não chịu tổn thương càng lớn.

Thuốc: Một số loại thuốc có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ. Ví dụ, các loại thuốc làm loãng máu mà các bác sĩ đề xuất để ngăn ngừa cục máu đông, đôi khi có thể làm cho đột quỵ dễ xảy ra hơn do chảy máu.

Tuổi: Bất cứ ai cũng có thể bị đột quỵ, kể cả trẻ sơ sinh trong bụng mẹ. Nói chung, nguy cơ của bạn sẽ tăng lên khi bạn già đi. Đặc biệt khả năng mắc đột quỵ sẽ tăng gấp đôi sau mỗi thập kỷ khi qua 55 tuổi.

Gia đình: Bạn và người thân của bạn có thể có chung xu hướng mắc bệnh cao huyết áp hoặc tiểu đường. Một số cơn đột quỵ có thể do rối loạn di truyền làm tắc nghẽn dòng máu đến não.

Giới tính: Phụ nữ có nguy cơ bị đột quỵ thấp hơn một chút so với nam giới ở cùng độ tuổi. Nhưng phụ nữ thường bị đột quỵ ở độ tuổi muộn hơn, khiến họ ít có khả năng hồi phục và dễ tử vong hơn.