Đã có "thuốc đặc trị" đất đấu giá tăng vô tội vạ

Thu nhập người dân không đủ mua đất

Bất chấp sự vào cuộc của nhiều cơ quan quản lý, giá đất đấu giá vẫn tăng phi mã. Đơn cử như phiên đấu giá quyền sử dụng 20 thửa đất (lô LK01 và LK02), thuộc dự án hạ tầng kỹ thuật đấu giá quyền sử dụng đất trên địa bàn xã Tiền Yên - xứ đồng Lòng Khúc.

Các thửa đất được đem ra đấu giá có diện tích 89-145m2/thửa với giá khởi điểm 7,3 triệu đồng/m2. Tiền đặt trước dao động từ 130,8 triệu đồng đến gần 212,6 triệu đồng/lô.

Sau hơn 9 tiếng đấu giá, 20 thửa đất này đã tìm được chủ nhân, mức giá trúng cao nhất 103 triệu đồng/m2, tương đương khoảng 15 tỷ đồng/lô, gấp hơn 14 lần so với khởi điểm. Lô thấp nhất có mức giá 85,3 triệu đồng/m2, gấp 11,6 lần so với khởi điểm.

Trước đó, UBND huyện Phú Xuyên tổ chức đấu giá 42 thửa đất với tổng diện tích hơn 3.677m² tại khu Đồng Dọc Dưới (thôn Giẽ Hạ, xã Phú Yên) và khu Ao Sau Làng (thôn Nội, xã Châu Can).

Các thửa đất có diện tích 63-105m², trong đó, có 25 thửa đất ở có diện tích từ 83,6-104m², mức giá khởi điểm 22-25 triệu đồng/m². Tổng giá khởi điểm cho 25 thửa này là hơn 50 tỷ đồng.

Kết quả, giá trúng cao nhất thuộc về thửa đất số 25 với mức giá 60,6 triệu đồng/m² (diện tích 104m²); trúng thấp nhất là thửa đất số 4, mức giá 40,3 triệu đồng/m² (diện tích 87,2m²).

Tại khu Ao Sau Làng, thôn Nội, xã Châu Can, 17 thửa đất có diện tích 63,11-105,56m² với mức giá khởi điểm 7,4-8,6 triệu đồng/m². Kết quả, trúng cao nhất thuộc về thửa số 14 với mức giá 39,1 triệu đồng/m² (65,67m2).

Tổng giá khởi điểm cho 2 khu đất là hơn 63 tỷ đồng, kết quả trúng đấu giá đạt trên 152 tỷ đồng, chênh lệch gần 90 tỷ đồng so với giá khởi điểm.

Giá đất tăng hàng trăm phần trăm so với giá khởi điểm chỉ sau vài giờ đã khiến không ít người dân lo lắng về cơ hội an cư khi mức thu nhập của người dân thấp, đặc biệt là nông dân. Lo lắng này đã được nông dân đưa lên diễn đàn, trực tiếp chất vấn bộ trưởng.

Tại diễn đàn "Lắng nghe nông dân nói" có sự góp mặt của Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Đỗ Đức Duy, ông Nguyễn Mạnh Hiếu - Chủ tịch Hội nông dân xã Phú Yên (huyện Phú Xuyên, Hà Nội), bày tỏ thời gian qua, một số huyện ven Hà Nội như: Đan Phượng, Hoài Đức, Thanh Oai, Mê Linh tổ chức đấu giá quyền sử dụng đất, có nơi mức trúng lên tới 100 triệu đồng/m2. Giá đất lên cao khiến những hộ gia đình có mức thu nhập thấp khó mua đất làm nhà hay tách sổ cho con.

Ông Hiếu đặt câu hỏi, Nhà nước có biện pháp gì để ngăn thổi giá đất thông qua đấu giá, mà vẫn đảm bảo thu ngân sách, đất ở cho người thu nhập thấp, trong đó có nông dân?

Sẽ được giao đất cho người dân không qua đấu giá

Trước lo lắng này, ông Đào Trung Chính, Cục trưởng Quy hoạch và Phát triển tài nguyên đất (Bộ Tài nguyên và Môi trường) cho rằng người dân không nên lo ngại quá vấn đề đấu giá.

Ông Chính cho biết, theo Luật Đất đai 2024, người dân không phải tham gia đấu giá khi có nhu cầu đất ở. Những trường hợp không phải đấu giá là cá nhân thường trú tại xã mà không có đất ở, chưa được Nhà nước giao đất ở, chưa hưởng chính sách hỗ trợ về nhà ở.

"Trước đây, chúng ta gọi nôm na là giao đất giãn dân thì lần này là giao chỉ định. Nếu người dân chưa có đất ở thì chính quyền xã, huyện, tỉnh phải quy hoạch các khu vực để giao đất ở cho các đối tượng này", ông Chính nói.

Theo ông Chính, đây là quy định mới nên địa phương chưa triển khai được vì phải theo quy hoạch. Nhưng thời gian tới, các địa phương sẽ phải điều chỉnh quy hoạch để giải quyết nhu cầu về đất ở cho người dân.

Bộ trưởng Tài nguyên và Môi trường Đỗ Đức Duy bổ sung thêm, Bộ đã yêu cầu các địa phương phải thực hiện nghiêm quy định liên quan đấu giá đất tại các luật: Đấu giá tài sản, Giá, Đất đai 2024. Địa phương cũng phải công khai quy hoạch, xây dựng, đô thị, kế hoạch sử dụng đất tại các khu vực tiến hành đấu giá.

Bộ trưởng Đỗ Đức Duy cho biết, theo Luật Đất đai 2024, cơ quan Nhà nước phải xác định lại giá của khu đất đã đầu tư đồng bộ hạ tầng kỹ thuật để sát với thực tế. Vừa qua một số địa phương đầu tư đồng bộ về hạ tầng kỹ thuật, nhưng vẫn lấy giá đất khi chưa có đầu tư về hạ tầng làm khởi điểm. Việc này dẫn đến mức khởi điểm và giá trúng có khoảng cách lớn, nhiều đối tượng lợi dụng kiếm lời.

Lãnh đạo Bộ Tài nguyên và Môi trường đề nghị các địa phương cần tăng biện pháp bảo đảm nguồn cung về đất, nhà ở và giá hợp lý phù hợp với khả năng tiếp cận, chi trả của đại bộ phận người dân, khắc phục tình trạng mất cân đối cung cầu trên thị trường bất động sản.

Đồng thời, trong xây dựng quy chế đấu giá, có thể quy định rút ngắn thời gian nộp tiền trúng đấu giá, công khai thông tin các trường hợp trúng giá cao nhưng bỏ cọc, để hạn chế việc lợi dụng đấu giá trục lợi..., ông Duy đề nghị.