"Dân công còn đi nhanh hơn bom"

Từng đoàn xe thồ, từng đoàn dân công vận chuyển lương thực, vũ khí, đạn dược phục vụ chiến dịch Điện Biên Phủ

Trong một thời gian ngắn, dựa vào sức mạnh nhân dân, ta đã nhanh chóng làm tê liệt hệ thống GTVT của địch, làm thất bại âm mưu đánh nhanh, thắng nhanh của giặc Pháp. Dựa vào sự giúp đỡ, cưu mang của đồng bào các dân tộc, chúng ta đã thiết lập được hệ thống đường giao liên xuyên qua núi rừng hiểm trở, khôi phục, sửa chữa và làm mới hệ thống GTVT với hàng vạn cây số đường dân sinh, chiến lược.

Dựa vào sức mạnh nhân dân, chúng ta đã huy động hàng triệu dân công, TNXP, bất chấp khó khăn, gian khổ, bom đạn nguy hiểm, hăng hái tham gia lực lượng vận tải nhân dân, bằng gồng gánh, mang, đội, gùi, thồ… vận chuyển hàng triệu tấn lương thực, thực phẩm, vũ khí đạn dược ra chiến trường.

Tướng Raun Salan - Tổng chỉ huy quân đội viễn chinh Pháp ở Bắc Đông Dương năm 1947, Tổng chỉ huy quân đội Pháp ở Đông Dương năm 1951, trong tập sách “Đông Dương” đã viết về những đoàn dân công làm đường của ta: “Trong thời kỳ đường giao thông bị oanh kích nhiều nhất, người ta có thể nói được rằng “dân công còn đi nhanh hơn bom”. Hình ảnh này đã diễn tả được một cách rõ rệt nỗ lực không biết mệt mỏi của cả một dân tộc phải đương đầu với một trong những lực lượng không quân mạnh nhất thế giới, đã tu sửa được những khu vực bị tiêu hủy, cải thiện thường xuyên hệ thống đường mòn rất phức tạp, cũng như đường sá, sông ngòi và những quãng đường sắt còn đi lại được của họ để phục vụ chiến tranh”.

Nhà báo Pháp Jacques C. Despuech đã từng ở trong quân đội viễn chinh cũng viết về sức mạnh của GTVT nhân dân Việt Nam trong thời kỳ kháng chiến chống thực dân Pháp như sau: “Thành tích của danh tướng Aniban với những con voi, vượt qua dãy núi Alps, của tướng Bonaparte cho chuyển trọng pháo của mình vượt qua đèo Grand Saint Beruard đã bị sức mạnh GTVT nhân dân Việt Nam vượt quá xa, vì lần này do cả một dân tộc tiến hành. Tất cả các phương tiện vận tải đều được dùng cho tiền tuyến, từ chiếc xe trận cho đến chiếc xe vận tải 30 tấn có kéo moóc, từ chị phụ nữ với đòn gánh trên vai đến anh nam giới hay chị du kích đều ra tiền tuyến. Tất cả những phương tiện vận chuyển đều tham gia, xe hỏa, ô tô vận tải, ca no, phà, tàu thủy, thuyền, bè, mảng, xe cút kít, xe đạp thồ tới 300 kg và cả sức người...”.

Ngọc Lê