ĐBQH Quyết Tâm: "Nói giảm đại biểu HĐND để giảm kinh phí rất đau lòng"

Ngày 10/6, Quốc hội cho ý kiến dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của luật Tổ chức Chính phủ và luật Tổ chức chính quyền địa phương.

So với Luật hiện hành, dự thảo bổ sung quy định giảm số lượng đại biểu HĐND các cấp ở từng loại hình đơn vị hành chính (khoảng từ 10% đến 15% mỗi đơn vị hành chính); giảm số lượng 2 Phó chủ tịch HĐND cấp tỉnh, cấp huyện hiện nay xuống còn một Phó chủ tịch.

Không hiệu quả nếu chỉ giảm cơ học

Trước đề xuất giảm số lượng Phó chủ tịch HĐND cấp tỉnh, huyện từ 2 xuống còn 1, ĐB Tôn Ngọc Hạnh (Bình Phước) cho rằng, về bản chất, chức danh Ủy viên Thường trực HĐND đang thực hiện các công việc như Phó Chủ tịch HĐND. Do đó, việc giảm đi một chức danh cần phải được cân nhắc thận trọng.

“Theo phương án của Chính phủ tức là giảm cào bằng tất cả các địa phương, kể cả TP.HCM, TP.Hà Nội và các chức danh Phó Chủ tịch HĐND huyện, quận cũng giảm cào bằng là không hợp lý, chưa có tính thuyết phục cao. Ban soạn thảo có lý giải trong tờ trình của Chính phủ về việc giảm số lượng Phó Chủ tịch HĐND tỉnh nhằm đảm bảo thực hiện đúng tinh thần Nghị quyết số 18 giảm đồng loạt để có sự đồng bộ về tổ chức bộ máy của HĐND các cấp. Cách lý giải này chưa thực sự hợp lý vì chúng ta phải đảm bảo đạt được 2 mục tiêu song song là bộ máy giảm, không tăng biên chế nhưng vẫn đảm bảo chất lượng, hiệu quả hoạt động. Nếu không xét điều kiện thực tiễn của từng địa phương đơn vị mà chỉ giảm cơ học thì không hiệu quả, dẫn đến việc chúng ta phải sửa luật thường xuyên”, ĐB Hạnh phân tích.

Tương tự, ĐB Nguyễn Thị Quyết Tâm (TP.HCM) cho rằng, HĐND là cơ quan quyền lực nhà nước ở địa phương, đại diện cho ý chí nguyện vọng và quyền làm chủ của nhân dân, quyết định những vấn đề quan trọng cho sự phát triển của địa phương... “Nhiệm vụ, vị trí, yêu cầu lớn như vậy, đi kèm theo đó Quốc hội phải có trách nhiệm tổ chức ra một HĐND như thế nào ở các cấp cho phù hợp, cấp tỉnh, huyện như thế nào, chứ không phải chúng ta nhắm vào mục tiêu là phải giảm biên chế rồi đặt ra những vấn đề đi ngược lại với mục đích mà chúng ta xây dựng luật”, bà Tâm nói.

Về việc giảm số lượng đại biểu trong tổ chức bộ máy HĐND, bà Tâm cho biết đây là cơ quan dân cử, cần có tiếng nói rộng rãi, có sự đại diện hợp lý cho nhân dân nên cũng không chỉ nhìn vào số lượng đó để "giảm 1 đại biểu thì giảm bao nhiêu kinh phí". “Tôi nghĩ rằng đánh giá tác động như vậy là phiến diện và một cái nhìn cận cảnh không cần thiết, mặc dù đồng tiền thuế của dân là rất quan trọng nhưng không nên nói giảm bao nhiêu tiền nếu bớt được một đại biểu, nói như vậy rất đau lòng”.

ĐB Đặng Xuân Phương cũng cho rằng việc dự Luật đề xuất giảm số lượng đại biểu HĐND và giảm số Phó chủ tịch HĐND cấp tỉnh, cấp huyện là mang tính cơ học và chưa thuyết phục. Theo ông Phương, trước mắt nên giữ số lượng Phó chủ tịch HĐND cấp tỉnh là 2, số Phó chủ tịch HĐND cấp huyện tùy theo loại địa bàn có thể giảm xuống một chức danh hoặc vẫn duy trì là 2.

ĐB Mai Sỹ Diến, Phó trưởng đoàn ĐBQH tỉnh Thanh Hoá cũng cho rằng HĐND cấp tỉnh, huyện cần bố trí 2 Phó chủ tịch, 2 Phó trưởng ban chuyên trách nhằm tăng vai trò giám sát, tăng hiệu quả hoạt động của cơ quan này với tính chất là cơ quan quyền lực của nhà nước ở địa phương.

Về cơ quan chuyên môn (các sở, ngành và phòng, ban) thuộc UBND cấp tỉnh, huyện, một số ĐB cho rằng, dự thảo Luật dự định giao Chính phủ quy định khung số lượng cơ quan và để các địa phương tùy ý xác định thì mỗi nơi mỗi khác, sẽ rất khó khăn, vất vả trong quản lý ngành dọc. Vì thế, có thể giao Chính phủ quy định, nhưng phải rõ ràng, có sự thống nhất về tổ chức cơ quan chuyên môn cấp tỉnh, huyện giữa các địa phương.

Hạn chế tình trạng lãnh đạo nhiều hơn nhân viên

Giải trình làm rõ thêm vấn đề các ĐB nêu, Bộ trưởng Nội vụ Lê Vĩnh Tân cho biết, lần sửa đổi này, dự thảo Luật đặt mục tiêu đẩy mạnh vấn đề phân cấp và ủy quyền, trong đó xác định thẩm quyền của Chính phủ và thẩm quyền của chính quyền địa phương theo hướng đẩy mạnh phân cấp nhiệm vụ của Chính phủ, các bộ, ngành cho địa phương và chính quyền địa phương cấp trên được đẩy mạnh về phân cấp cho chính quyền địa phương cấp dưới; Tăng cường hình thức ủy quyền để thực hiện một số nhiệm vụ cho chính quyền địa phương cấp dưới.

“Để khắc phục tình trạng thời gian qua tỉnh này lên xin cơ chế, tỉnh kia lên xin cơ chế thì chúng ta phân biệt vấn đề này để tạo điều kiện và môi trường thuận lợi cho các tỉnh đã thực hiện. Nội dung phân cấp, phân quyền lần này sẽ được thể hiện trong các luật chuyên ngành. Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo Bộ Nội vụ sớm tổng kết Nghị quyết số 21 về phân cấp của Chính phủ đối với các địa phương”, Bộ trưởng Bộ Nội vụ cho biết.

Liên quan việc tổ chức lại cơ quan chuyên môn của UBND cấp tỉnh, cấp huyện, Bộ trưởng Lê Vĩnh Tân giải trình: Trong quy định cũng nói rõ việc quy định biên chế tối thiểu và số lượng cấp phó tối đa nhằm để khắc phục tình trạng sinh ra quá nhiều cơ cấu, tổ chức bên trong.

“Muốn thành lập cơ cấu tổ chức bên trong phải có số lượng biên chế tối thiểu, tổ chức này phải thu gọn đầu mối trên cơ sở đầu mối phải thực hiện đa nhiệm vụ, đa chức năng, giống như chúng ta quy định bộ ngành hiện nay quản lý nhà nước đa nhiệm vụ, đa chức năng, các sở đầu mối bên trong cũng vậy. Nếu có số lượng biên chế ít hơn thì phải nhập các phòng khác để thực hiện chức năng quản lý đa ngành, đa chức năng. Cũng để hạn chế tình trạng số lượng lãnh đạo của các cơ quan bên trong nhiều hơn công chức của một đơn vị”, Bộ trưởng Bộ Nội vụ nói và khẳng định, ở đây không đặt vấn đề giảm biên chế hay giảm tổ chức nhằm mục đích tăng tiền lương mà phải thực hiện đồng bộ trong việc tinh gọn lại bộ máy, tinh giản biên chế, cơ cấu đội ngũ công chức thì hoạt động của bộ máy nhà nước mới hiệu quả.

Quốc hội sẽ giám sát tối cao về phòng chống xâm hại trẻ em