Dẹp mối lo bồi lắng hai luồng hàng hải lớn

Tàu hút bùn nạo vét luồng hàng hải khu vực Hải Phòng

Cảng và tàu được lợi

Theo Cục Hàng hải VN, với hai tuyến luồng này, Bộ GTVT đang cho xây dựng phương án thí điểm lựa chọn nhà thầu thực hiện nạo vét duy tu luồng thường xuyên trong hai năm 2015 - 2016 theo cơ chế đấu thầu rộng rãi với hợp đồng trọn gói. Nhà thầu được lựa chọn sẽ thực hiện việc nạo vét duy trì độ sâu luồng theo chuẩn tắc thiết kế luồng hàng hải trong suốt hai năm của hợp đồng với một khoản kinh phí cố định.

Theo tư vấn xây dựng phương án thí điểm, luồng Hải Phòng thường xuyên bị sa bồi do lũ, sa bồi lớn đột biến xảy ra từ tháng 5 đến tháng 10 hàng năm. Đưa vào nạo vét trong dự án thí điểm này có ba đoạn tuyến là đoạn kênh Hà Nam, Bạch Đằng và Sông Cấm (đoạn Lạch Huyện đã có dự án) dài 26 km. Chuẩn tắc thiết kế tuyến luồng này yêu cầu đáy chạy tàu rộng 80 m, cao độ đáy đoạn kênh Hà Nam và Bạch Đằng là -7 m, đoạn Sông Cấm là -5,5 m.

Luồng Sài Gòn - Vũng Tàu dài 84,5 km hiện là tuyến luồng hàng hải chính đến cảng thuộc khu vực TP HCM, sông Đồng Nai. Tuyến luồng này tương đối ổn định, ít bồi lắng, độ sâu tự nhiên khá lớn. Chuẩn tắc thiết kế của tuyến luồng yêu cầu độ sâu -8,5 m.

Theo Thứ trưởng Nguyễn Văn Công, với phương án nạo vét thường xuyên để duy trì chuẩn tắc thiết kế luồng này cả cảng và tàu đều được lợi. Tàu không phải chờ thủy triều lên để vào cảng như trước. Việc làm này sẽ đáp ứng được yêu cầu phát triển của hai khu vực cảng cửa ngõ hai đầu đất nước, nơi có tốc độ phát triển rất nhanh thời gian gần đây.

Trước đây, việc nạo vét được thực hiện không ổn định căn cứ theo số tiền ngân sách cấp hàng năm và thực hiện nghiệm thu thanh toán theo khối lượng nạo vét. Luồng Hải Phòng nạo vét 2 - 3 lần/năm, trong khi khu vực này rất mau bị bồi lắng, nên không đảm bảo được thường xuyên độ sâu luồng tàu giữa hai kỳ nạo vét. Do đó, khi Cục Hàng hải VN thực hiện quy định thông báo hàng hải hai tháng/lần, mỗi lần thông báo con số khác nhau khiến nhiều chủ tàu phản ứng tiêu cực. Nhiều chủ tàu trong hội nghị đối thoại với doanh nghiệp vận tải biển do Bộ GTVT tổ chức vừa qua đã gay gắt: “Tại sao luồng hàng hải công bố tháng này -6,5 rồi tháng sau lại -6,0, -5,5… khiến doanh nghiệp trở tay không kịp?”.

Quản trị tốt sẽ thắng thầu

Theo ông Đỗ Hồng Thái, Phó Cục trưởng Cục Hàng hải VN, việc đấu thầu nạo vét luồng hàng hải Hải Phòng và Sài Gòn - Vũng Tàu sẽ thực hiện như đấu thầu xây lắp. Nhà thầu trước hết phải đạt các yêu cầu kỹ thuật, tiếp đó sẽ xét đến giá. Quan trọng là xác định được khối lượng nạo vét để xây dựng giá của gói thầu.

Tại dự án thí điểm này, giá của gói thầu được tư vấn xác định căn cứ vào khối lượng nạo vét ước tính cho hai năm 2015 - 2016. Theo báo cáo ban đầu của tư vấn, trong hai năm thực hiện các dự án này, nhà thầu sẽ phải nạo vét khoảng gần 2 triệu m3/năm cho luồng Hải Phòng và gần 1 triệu m3 cho luồng Sài Gòn - Vũng Tàu.

Thứ trưởng Nguyễn Văn Công yêu cầu tư vấn phải rà soát lại thật kỹ lưỡng, tính đúng, tính đủ được khối lượng làm căn cứ đưa ra mức giá cho gói thầu phù hợp.

Theo Thứ trưởng Công, nhà thầu được lựa chọn sẽ phải là đơn vị có năng lực, có cách quản trị doanh nghiệp và kinh nghiệm huy động máy móc thiết bị, nhân lực hợp lý nhất, để có thể đưa ra được giá bỏ thầu thấp nhất, giành quyền thực hiện dự án.

Việc thực hiện nạo vét hai tuyến luồng này sẽ được quy định với trình tự thủ tục chặt chẽ, chế tài xử lý vi phạm đủ sức răn đe. Nhà thầu vi phạm quy định bị nhắc nhở sau lần thứ hai sẽ bị cắt hợp đồng và phải chịu hoàn toàn trách nhiệm đối với hậu quả do làm sai quy định. Dự án sẽ áp dụng nghiệm thu thanh toán theo tiêu chí đầu ra, thay vì theo khối lượng thực hiện như trước đây. Đây sẽ là yếu tố cơ bản khắc phục được tiêu cực về tính toán khối lượng trong nạo vét luồng hàng hải lâu nay.

Phương Anh