Giá lúa gạo lao dốc, Thủ tướng chỉ đạo lập đoàn kiểm tra liên ngành

Thủ tướng Chính phủ vừa có công điện về việc điều hành đảm bảo cân đối cung cầu lúa gạo trước diễn biến thị trường thế giới và trong nước.

Công điện nêu rõ, trong những năm gần đây, sản xuất và xuất khẩu lúa gạo luôn duy trì phát triển ổn định và đạt được những kết quả đáng ghi nhận. Tuy nhiên, những tháng đầu năm 2025, thương mại lúa gạo toàn cầu diễn biến phức tạp, nguồn cung thế giới trở nên dư thừa.

Lập đoàn kiểm tra liên ngành kiểm tra việc thực hiện thu mua, xuất nhập gạo

Trong khi, nhu cầu nhập khẩu của các nước trên thế giới giảm, chưa có dấu hiệu phục hồi trong thời gian ngắn hạn, các thị trường nhập khẩu lớn đang thận trọng trong dự trữ và thu mua gạo.

Trong nước, hiện nay các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long đang thu hoạch rộ lúa vụ Đông Xuân nên có hiện tượng giá thu mua lúa giảm đáng kể so với cùng kỳ năm 2024.

Trước thực tế này, Thủ tướng yêu cầu bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường chỉ đạo các địa phương sản xuất đảm bảo sản lượng và diện tích, theo dõi sát sao lịch thời vụ và tình hình hạn mặn, hạn chế ảnh hưởng đến sản xuất lúa.

Tập trung triển khai có hiệu quả đề án "Phát triển bền vững 1 triệu héc ta lúa chất lượng cao và phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh vùng Đồng bằng sông Cửu Long đến năm 2030", đặc biệt đẩy mạnh nhân rộng quy trình sản xuất lúa giảm phát thải để giảm chi phí sản xuất và tăng giá bán cho nông dân.

Theo dõi sát diễn biến thị trường gạo thế giới, nhất là sự điều chỉnh chính sách tại các nước xuất khẩu gạo lớn như Ấn Độ, Thái Lan…

Đặc biệt, nắm bắt nhu cầu nhập khẩu gạo tại các thị trường còn nhiều dư địa như Hoa Kỳ, Nhật Bản, Châu Phi cung cấp, cập nhật thông tin tới các địa phương, doanh nghiệp để có những điều chỉnh kịp thời kế hoạch sản xuất, xuất khẩu phù hợp với diễn biến thị trường.

Về dài hạn cần nghiên cứu các giống lúa chất lượng cao, lúa đặc sản, lúa có khả năng chịu hạn, chịu mặn, thích ứng biến đổi khí hậu.

Bộ trưởng Bộ Công thương được giao thành lập đoàn kiểm tra liên ngành để kiểm tra việc thực hiện việc thu mua, xuất nhập khẩu lúa gạo góp phần làm lành mạnh thị trường đặc biệt là khả năng dự trữ bắt buộc.

Thúc đẩy tiêu thụ lúa gạo trong nước, xúc tiến thương mại cấp quốc gia đa dạng hóa các sản phẩm. Bổ sung tiêu chí và điều kiện với doanh nghiệp theo hướng ưu tiên, ưu đãi, khắc phục tình trạng thương lái thu mua ép giá nông dân.

Mở rộng hạn ngạch, tăng mua dự trữ

Thủ tướng chỉ đạo thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, nghiên cứu, tính toán mở rộng hạn ngạch, thời hạn cho vay đối với các doanh nghiệp có năng lực, có hệ thống kho chứa để mua gạo tạm trữ trong giai đoạn thị trường có biến động và giá mua thấp.

Các ngân hàng thương mại tạo điều kiện thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp tiếp cận nguồn vốn tín dụng với lãi suất ưu đãi, đáp ứng đủ nhu cầu tín dụng phục vụ thu mua và xuất khẩu lúa gạo, nhất là thu mua lúa hàng hóa vụ Đông Xuân tại các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long; hỗ trợ nông dân tái vụ; đơn giản hóa thủ tục xét duyệt cấp tín dụng, bao gồm các điều kiện về hợp đồng xuất khẩu, hợp đồng thu mua lúa, tài sản bảo đảm...

Bộ trưởng Bộ Tài chính tạo điều kiện hoàn thuế xuất khẩu sớm, cơ chế thông quan nhanh gọn, tăng kiểm tra đối với hoạt động xuất nhập khẩu gạo, chủ động xây dựng kế hoạch mua dự trữ gạo quốc gia.

Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương phải tăng cường thanh tra, kiểm tra, giám sát tình hình mua bán của các doanh nghiệp đầu mối, thương lái, tránh tình trạng lợi dụng tình hình để ép giá, trục lợi; cạnh tranh không lành mạnh giữa các doanh nghiệp…

Bộ trưởng Bộ Ngoại giao nắm bắt và phổ biến thông tin thị trường, chính sách đối ngoại kinh tế, nghiên cứu chính sách của các nước với thực phẩm, nông sản để có giải pháp nhằm tăng cường, tạo thuận lợi cho xuất khẩu lúa gạo.