Vận tải

Hà Nội: Khách giảm sốc, doanh nghiệp xe buýt “ngồi trên lửa”

25/11/2020, 08:25

Vì nhiều nguyên nhân khác nhau, lượng khách đi xe buýt tại Hà Nội giảm sốc, lãnh đạo các DN đấu thầu dịch vụ xe buýt “đứng ngồi không yên.

img
Sản lượng khách đi xe buýt năm 2020 sụt giảm nghiêm trọng do ảnh hưởng của dịch Covid-19

Khách đi xe buýt chỉ bằng 60% cùng kỳ

Trong báo cáo mới nhất gửi UBND TP Hà Nội, Sở GTVT TP Hà Nội cho biết, tính đến hết tháng 8/2020, qua khảo sát trên toàn hệ thống, một số chỉ tiêu (lượt xe, sản lượng, doanh thu, chi phí, trợ giá) đối với 104 tuyến buýt trợ giá cơ bản không đạt so với kế hoạch năm 2020 và cùng kỳ năm 2019.

Cụ thể, tổng sản lượng hành khách đạt 221,3 triệu lượt (giảm 26,8% so với cùng kỳ), trong đó xe buýt trợ giá đạt 203,4 triệu lượt hành khách (đã bao gồm khách đi xe buýt miễn phí), giảm 23,8% so với cùng kỳ. Doanh thu đạt 291,1 tỷ đồng, giảm 45,9% so với kế hoạch năm 2020…

Theo tìm hiểu, có những thời điểm, lượng khách đi xe buýt còn “thê thảm” hơn nhiều. Báo cáo của Tổng công ty Vận tải Hà Nội Transerco cho biết, do tác động của dịch Covid-19, lượng khách đi xe buýt 6 tháng đầu năm 2020 sụt giảm nghiêm trọng.

Cụ thể, lượng vé lượt chỉ đạt 73% so với kế hoạch, vé tháng đạt 72,1% so với kế hoạch và bằng 58,9% so với cùng kỳ năm 2019.

Đợt dịch bùng phát tại Hà Nội, từ ngày 22/3, đơn vị đã cắt giảm 20% số chuyến (trên 1.000 lượt/ngày). Từ ngày 27/3 đã cắt giảm 80% số chuyển (trên 7.500 lượt) và từ ngày 28/3 đã tạm dừng toàn bộ hoạt động của xe buýt.

Thời gian cao điểm dịch Covid-19, khoảng 6.000 cán bộ, công nhân viên của đơn vị này phải nghỉ việc ở nhà. Do Transerco không nằm trong diện được hưởng chính sách hỗ trợ từ Chính phủ nên đơn vị đã phải tự huy động nguồn lực hỗ trợ chi trả lương cho người lao động.

Lượng khách đi xe buýt sụt giảm nghiêm trọng khiến các doanh nghiệp (DN) tham gia đấu thầu cung cấp dịch vụ này “đứng ngồi không yên” vì chi phí, khoản trợ giá vẫn như cũ trong khi doanh thu lại sụt giảm nghiêm trọng.

Nguy cơ tạm dừng hoạt động

Mới đây nhất, Công ty CP Vận tải ô tô Hà Tây là đơn vị đầu tiên “kêu cứu” về nguy cơ phải tạm dừng hoạt động tuyến buýt trợ giá số 72 (Bến xe Yên Nghĩa - Xuân Mai) do thu không đủ bù chi.

Ngoài nguyên nhân lượng khách sụt giảm vì Covid-19, lãnh đạo DN này cũng đề cập đến tình trạng hụt thu do thành phố quyết định miễn phí cho người cao tuổi. Điều này đồng nghĩa với việc lượng khách vẫn thế nhưng doanh thu giảm đi (vì những người cao tuổi được miễn phí).

Lãnh đạo một DN khác cho biết, hiện nay, khi chuyển sang đấu thầu, cơ quan chức năng đã lấy số liệu của năm 2018 để làm cơ sở đấu thầu cho năm 2020.

Tuy nhiên, đến năm 2019, thành phố lại có chính sách miễn phí cho người cao tuổi. Kế đó, do ảnh hưởng của dịch Covid-19, khách đi xe buýt cũng giảm đi đáng kể.

“Sản lượng của Sở GTVT báo cáo thành phố chỉ đạt khoảng 50 - 55% so với thực hiện của năm 2019. Trong khi đó, lượng khách đi xe buýt của năm 2019 lại thấp hơn năm 2018 (cơ sở đấu thầu)”, vị này cho hay.

Thống kê cho thấy, sau khi thành phố thực hiện chính sách miễn phí cho người cao tuổi và hộ nghèo, đã có trên 330.000 thẻ miễn phí được cấp. Điều này tương ứng với 330.000 người không sử dụng vé tháng và vé lượt hàng ngày.

Nghiên cứu điều chỉnh doanh thu

Đề cập việc các DN phản ánh số liệu đưa vào hợp đồng đấu thầu để thực hiện năm 2020 đều lấy từ năm 2018 là không phù hợp, ông Thái Hồ Phương, Phó giám đốc Trung tâm Quản lý giao thông công cộng TP Hà Nội cho biết: “Giá gói thầu được xây dựng trên cơ sở định mức kinh tế kỹ thuật và đơn giá hiện hành. Hồ sơ mời thầu (các chỉ tiêu thầu) được chào công khai, các DN dự thầu đều nghiên cứu kỹ hồ sơ mời thầu, tham gia dự thầu. Trong quá trình dự thầu không có nhà thầu nào làm rõ thêm về các chỉ tiêu mời thầu và hợp đồng khi trúng thầu”.

Mặc dù vậy, ông Phương cũng thừa nhận việc dịch Covid-19 bùng phát trong những tháng đầu năm 2020 (đây là yếu tố bất khả kháng) tác động mạnh đến mọi mặt của đời sống xã hội, trong đó có hoạt động xe buýt, làm nhu cầu đi lại bằng xe buýt của người dân giảm sâu.

“Trước tình hình sụt giảm sản lượng và doanh thu, Sở GTVT kịp thời nắm bắt, chỉ đạo thực hiện các giải pháp tháo gỡ khó khăn cho DN và duy trì hoạt động ổn định của mạng lưới”, ông Phương nói và thông tin thêm: Sở GTVT đã chỉ đạo Trung tâm Quản lý và Điều hành giao thông đô thị (nay là Trung tâm Quản lý giao thông công cộng TP Hà Nội) thực hiện ký hợp đồng, tạm ứng, thanh toán nhanh chóng, kịp thời đúng quy định đối với các DN.

Trung tâm cũng đã tổ chức tọa đàm, đối thoại với các DN và Hiệp hội Vận tải hành khách công cộng để báo cáo thành phố có giải pháp tháo gỡ khó khăn. Hiện tại, thành phố đang chỉ đạo Sở Tài chính phối hợp với Sở KH&ĐT tham mưu, đề xuất báo cáo UBND TP để điều chỉnh doanh thu năm 2020.

Theo một chuyên gia về vận tải hành khách công cộng, khi có sự biến động, doanh thu tiền vé sụt giảm, Nhà nước cũng cần xem xét sẽ điều chỉnh trợ giá, cụ thể là tính toán lại mức độ tác động, từ đó lập lại kế hoạch đã giao thông qua việc điều chỉnh hợp đồng cũ.

Bạn cần đăng nhập để thực hiện chức năng này!

Bạn không thể gửi bình luận liên tục. Xin hãy đợi
60 giây nữa.