Kỳ diệu tìm lại khuôn mặt cho chàng trai bị dị tật teo lép nửa mặt

Teo lép nửa khuôn mặt vì hội chứng sọ mặt phức tạp

Ngày sinh ra em N.T.H không may mắc phải 1 hội chứng sọ mặt phức tạp, gây teo lép toàn bộ 1/2 mặt bên trái, xương hàm dưới không phát triển làm cho toàn bộ khuôn mặt vẹo hết sang trái. Đến tuổi dậy thì xương hàm bên phải phát triển mạnh càng làm cho khuôn mặt trở nên biến dạng.

Được biết, lúc còn nhỏ, gia đình đã đưa H đi khám nhiều nơi nhưng các bác sĩ chưa đưa ra được giải pháp toàn diện và triệt để cho dị tật phức tạp này. Và Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức là địa chỉ cuối cùng gia đình tìm đến.

Sau quá trình ở chẩn đoán lâm sàng và chụp chiếu, N.T.H đã được hội đồng đa chuyên khoa hội chẩn kết luận em bị mắc hội chứng tai hàm gây thiểu sản toàn bộ xương hàm dưới, lép nửa mặt trái, không có xương gò má và tai nhỏ bẩm sinh bên trái.

PGS.TS Nguyễn Hồng Hà, Trưởng khoa Phẫu thuật Hàm mặt Tạo hình Thẩm mỹ, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức cho biết: Phác đồ điều trị cho N.T.H theo từng giai đoạn cụ thể. Về dị tật tai nhỏ bệnh nhân đã được tạo hình lại một thì bằng sụn tự thân che phủ bởi vạt cân thái dương có nội soi hỗ trợ.

Riêng phần thiểu sản nặng của xương hàm bên trái và teo lép nửa mặt là một thách thức lớn cho các phẫu thuật viên tạo hình và hàm mặt. Khuôn mặt của bệnh nhân yêu cầu được ghép xương với một thể tích lớn mới tạo được sự cân đối.

Tuy nhiên, theo BS. Hà, nếu cắt đôi xương hàm và ghép vào đó một mảnh xương chậu rất to thì mảnh ghép cũng không thể sống nổi, các tổ chức phần mềm, mạch máu thần kinh trên mặt cũng không thể giãn ra một cách nhanh chóng để tạo khoang cho phần xương ghép này được.

Chính vì vậy các bác sĩ đã phải sử dụng đến một trong những vũ khí hiện đại nhất trong phẫu thuật sọ mặt, đó là phương pháp kéo giãn xương hàm liên tục.

Thách thức tạo hình hàm mặt

Theo BS. Hà, để kéo giãn xương hàm cho bệnh nhân, hàng ngày các bác sĩ sẽ phải tiến hành kéo giãn xương hàm từ 0,5-1mm. Sau khoảng 2 tháng kéo giãn, xương hàm bên trái đã trở nên cân đối so với bên phải. Việc kéo giãn từ từ khung xương như vậy cũng làm cho hệ thống phần mềm và cơ niêm mạc thần kinh và mạch máu của khuôn mặt cũng giãn ra từ từ, đảm bảo được chức năng và nhiệm vụ như bình thường.

Cần có thời gian ngoài 6 tháng để tổ chức xương có thể liền chắc như bình thường. Nhìn bên ngoài khuôn mặt của H đã trở nên cân đối hơn, góc hàm hai bên cân xứng, cằm cũng đã được đầy về chính giữa mặt. Tuy nhiên hai răng hàm thì lại trở nên xa cách hơn bao giờ hết. Chính vì vậy các bác sĩ chỉnh nha và răng hàm mặt của trung tâm.

Sau đó, các bác sĩ phẫu thuật hàm mặt đã phải tiến hành ca mổ thứ hai để cắt và xoay xương hàm trên xuống dưới sao cho răng hàm trên và răng hàm dưới chạm nhau như bình thường. Đồng thời, để tạo thêm sự đầy đặn và mềm mại cho khuôn mặt các bác sĩ phẫu thuật tạo hình thẩm mỹ đã tiến hành hút mỡ ở vùng bụng dưới của bệnh nhân để bơm vào mặt bên trái tạo nên độ đầy đặn và mềm mại cho nửa mặt trái.

May mắn, sau lần phẫu thuật thứ hai khuôn mặt của N.T.H. trước đây tưởng chừng không có giải pháp gì thì giờ đã trở nên cân đối và đầy đặn cũng giống như các bạn cùng trang lứa khác, và tự tin bước vào ngưỡng cửa Đại học.

PGS. Nguyễn Hồng Hà cho biết thêm các hội chứng sọ mặt phức tạp thường bao gồm nhiều dị tật phối hợp của các cơ quan trên mặt. Trước đây việc điều trị vừa tốn kém, vừa mất thời gian mà không tìm được giải pháp tối ưu cho bệnh nhân. Tuy nhiên, hiện nay, tại trung tâm phẫu thuật Phẫu thuật Tạo hình sọ mặt, có nhiều chuyên gia của các chuyên khoa khác nhau phối hợp chặt chẽ, nên việc điều trị gói gọn tại một nơi, thuận tiện cho bệnh nhân.

“Thông thường mỗi một dị tật trong hội chứng đều sẽ có những thời điểm điều trị chích hợp nhất tùy theo lứa tuổi và mức độ nặng nhẹ. Các bác sĩ của trung tâm sẽ theo dõi cho bệnh nhân từ lúc đẻ đến tận lúc trưởng thành để có thể đưa ra các phương án can thiệp kịp thời. Có như vậy mới đạt được kết quả về chức năng và tâm lý tối ưu cho người bệnh”, BS. Hà cho biết.

Không chủ quan, tăng nhiều ca sốt xuất huyết nặng