Lối sống

Cây hoa xanh thơm ngào ngạt là "siêu dược liệu", nấu cách này càng bổ dưỡng

18/11/2021, 10:00

Đây là loại cây có nụ hoa màu xanh nhạt, các bộ phận của cây này có thể dùng làm thuốc hoặc nấu món gì cũng ngon và có tác dụng bồi bổ sức khỏe.

Nhắc đến dược liệu quý ở Việt Nam, không thể không nhắc đến cây tam thất. Cây tam thất không chỉ có công dụng bồi bổ sức khỏe mà còn điều trị một số bệnh, đặc biệt là ung thư.

Tam thất là loại cây trồng lâu năm, có tốc độ sinh trưởng trung bình từ 4 - 7 năm mới có thể thu hoạch. Phù hợp với những khu vực vùng núi cao, có khí hậu mát mẻ, nhiều bóng râm.

img

Hoa tam thất thường mọc thành từng cụm.

Ở Việt Nam, cây tam thất phân bố chủ yếu ở dãy Hoàng Liên Sơn (Ba Xát, Mường Khương) và một số tỉnh trung du miền núi phía Bắc như: Hà Giang, Cao Bằng, Lạng Sơn,… Ngoài ra, một số nước trên thế giới điển hình như Trung Quốc cây tam thất được phân bố tại một số tỉnh như: Vân Nam, Giang Tây, Tứ Xuyên,…

Hoa tam thất thường mọc thành từng cụm ở đầu cành, nụ hoa nhỏ màu xanh nhạt về sau chuyển dần sang màu đỏ, có hình xoắn môi.

Nụ tam thất được thu hoạch phổ biến ở vùng Sapa, Lào Cai. Nụ tam thất chưa nở, cứng cáp màu xanh cò mùi thơm ngào ngạt là tốt nhất.

Quả tam thất mọng nước, khi chín chuyển từ màu xanh sang màu đỏ, trong quả có chứa 2 hạt hình cầu.

img

Củ tam thất chính là phần rễ phình ra, thường có màu đen, vàng hoặc xám, tùy theo vùng đất, thổ nhưỡng củ tam thất phân chia màu.

Tam thất được chia thành 2 loại chính: Tam thất nam và tam thất bắc. Các bộ phận của cây tam thất đều được sử dụng để làm thuốc chữa bệnh.

Trong củ tam thất chứa các hoạt chất như: saponin triterpen: saponin A, B, C, D, acid oleanolic, đường khử, 16 acid amin như phenylalanin, leucin, isoleucin, valin, prolin, histidin, lysin, cystein, các chất vô cơ như Fe, Ca, polyacetylene và panaxatriol…; hợp chất saponosid nhóm dammaran có trong rễ con, lá, hoa.

Công dụng của cây tam thất theo Đông y

Theo Đông y, tam thất có vị ngọt, tính ôn, hơi đắng. Công dụng của cây tam thất trong Đông Y được liệt kê sau đây.

Bồi bổ cơ thể: Củ tam thất xay bột dùng bồi bổ sức khoẻ cho người cơ thể suy nhược, người mới ốm dậy.

img

Chữa bệnh phụ nữ: Ăn bột tam thất với tim lơn giảm chảy máu sau sinh, sản hậu huyết ứ gây đau bụng. Tam thất cũng giúp chữa đau bụng kinh, rong kinh do bế kinh, rong huyết, máu kinh nhiều

Các bệnh về huyết: Tam thất bổ huyết, hoạt huyết rất tốt cho người máu lưu thông kém, người bị bầm tím

Người bị huyết áp cao: Nụ tam thất hãm nước uống hàng ngày tốt cho người bị huyết áp cao

Công dụng của cây tam thất theo Tây y

Trong Tây y, theo kết quả thực nghiệm lâm sàng đã được nghiên cứu, cây tam thất có tác dụng chữa bệnh rất tốt, đặc biệt là trong các bệnh nguy hiểm như tim mạch, ung thư.

Bảo vệ tim, ngăn ngừa xơ vữa động mạc

Tim là cơ quan hoạt động không ngừng nghỉ trong cơ thể con người, do đó việc bảo vệ tim rất quan trọng. Cây tam thất là dược liệu quý giúp bảo vệ tim, ngăn ngừa xơ vữa động mạch.

Bởi trong tam thất có chứa hoạt chất notoginsengosid có tác dụng làm giãn mạch, ngăn ngừa xơ vữa động mạch, chữa các chứng đau do huyết ứ trệ (như co thắt động mạch vành, rối loạn tuần hoàn ngoại biên…) khi bị thiếu oxy, giúp bồi bổ sức khỏe, tăng sức đề kháng và điều hòa hệ miễn dịch cho cơ thể.

Giúp cầm máu, tiêu máu, tiêu sưng

Tam thất có tác dụng giúp tiêu máu ứ trong phẫu thuật hay do va đập trở nên bầm tím phần mềm. Đối với những vết thương hở, tam thất giúp cầm máu tốt, có thể rắc một ít bột tam thất trực tiếp vào vết thương hở.

Đối với những vết thương do phẫu thuật bên trong có thể uống bằng bột tam thất đã được xay hoặc chế biến cùng với một số thực phẩm như: cháo tam thất, canh tam thất, tam thất hầm với gà… để giúp vết thương chóng lành.

img

Củ tam thất có rất nhiều tác dụng tốt cho cơ thể

Làm đẹp da, trị mụn

Bên cạnh việc hỗ trợ điều trị một số bệnh, tam thất còn tác dụng trong việc làm đẹp da, làm chậm quá trình lão hóa và giảm lượng tế bào chết, thanh nhiệt cho làn da, giải độc và giảm tình trạng phát sinh mụn nhọt, mụn cám.

Tam thất cũng thúc đẩy quá trình trao đổi chất để bổ sung lượng vitamin và khoáng chất cho làn da bằng các phương pháp như: đắp mặt nạ bột tam thất, uống, chế biến cùng với các thực phẩm khác.

Siêu dược liệu phòng ngừa và điều trị ung thư

Tam thất có chứa hoạt chất Saponin, Flavonoid có tác dụng hạn chế sự phát triển của các tế bào ung thư, các khối u bướu, tăng cường sức đề kháng cho cơ thể, chống lại sự xâm nhập các vi khuẩn, virus.

Hợp chất notoginsenosid trong tam thất có tác dụng giảm sinh khối u, do đó làm giảm tốc độ phát triển khối u, hạn chế sự di căn của tế bào ung thư đến các cơ quan trong cơ thể, kéo dài thời gian sống cho người bệnh điển hình với các loại ung thư như: ung thư hệ tiêu hóa, ung thư vùng đầu và cổ…

Đối với những bệnh nhân ung thư đã trải qua các phương pháp phẫu thuật, hóa, xạ trị sẽ gây ra các tác dụng phụ như: mệt mỏi, chán ăn, rụng tóc, suy dinh dưỡng, thể trạng giảm sút, sụt cân, buồn nôn… Sử dụng tam thất có tác dụng tăng sức đề kháng, giảm được tình trạng mệt mỏi, chán ăn, điều hòa đường huyết, mỡ máu, huyết áp.

img

Điều hòa kinh nguyệt ở phụ nữ với bột tam thất

Đối với phụ nữ việc kinh nguyệt không đều, rối loạn kinh nguyệt là những hiện tượng phổ biến với các biểu hiện như: đau bụng trong hoặc trước thời kỳ kinh nguyệt, ra máu ít, rong kinh… nếu không được chữa trị kịp thời sẽ gây ảnh hưởng trực tiếp tới sức khỏe, khả năng sinh lý và chức năng sinh sản.

Bên cạnh các phương pháp điều trị tây y, chị em phụ nữ có thể sử dụng tam thất thường xuyên để điều hoà kinh nguyệt, giảm đau bụng hành kinh. Tam thất chứa các thành phần có hoạt tính giống hormone giúp điều chỉnh trục sinh dục dưới, buồng trứng, từ đó giúp chu kỳ kinh nguyệt được ổn định.

Hạ đường huyết trong điều trị tiểu đường

Chỉ số đường huyết quá cao hay quá thấp đều có thể gây ra những ảnh hưởng xấu đến sức khỏe. Việc giữ ổn định đường huyết sẽ góp phần quan trọng trong việc phòng ngừa và làm chậm quá trình phát triển của bệnh đái tháo đường, cũng như giảm nguy cơ các biến chứng của bệnh gây ra.

Trong tam thất có hoạt chất Saponin Rg1 tác dụng hiệu quả trong việc giảm, ổn định chỉ số đường huyết cao cho người bệnh.

Cải thiện tuần hoàn máu não và phòng ngừa đột quỵ

Trong nền y học cổ truyền Trung Quốc, tam thất nụ được sử dụng như vị thuốc quý đối với các bệnh liên quan đến thiểu năng tuần hoàn não và đột quy. Nụ tam thất chứa nhiều saponin notoginseng đã được chứng minh giúp tăng cường lưu thông máu não.

Từ đó giúp cải thiện tuần hoàn máu não, trị mất ngủ, rối loạn tiền đình, trí nhớ sa sút, mất tập trung. Đồng thời, nụ tam thất chống oxy hoá, chống gốc tự do, ngăn ngừa huyết khối, giúp phòng ngừa đột quỵ. Tam thất cũng được sử dụng trong các sản phẩm hỗ trơ phục hồi chức năng sau đột quỵ.

Các món ăn từ cây tam thất giúp bồi bổ sức khỏe

Không chỉ kết hợp cùng với các thảo dược khác, cây tam thất còn được kết hợp thực phẩm để chế biến các món ăn giúp bồi bổ sức khoẻ rất tốt cho người mới ốm dậy. Dưới đây là các món ăn chế biến từ cây tam thất.

1. Tam thất củ hầm gà ác

Nguyên liệu: 1 con gà ác, 10 – 20g tam thất tươi thái lát hoặc tam thất đã được nghiền thành bột, 12g ngải cứu, 10g đương quy, 12g kỷ tử và 10g táo đỏ và các gia vị các loại.

Cách thực hiện:

Sau khi gà ác được làm sạch, các nguyên liệu trên có thể nhồi vào phía trong bụng gà hoặc phủ trên bề mặt, đổ ngập nước phía trên gà, đun cho đến khi sôi hạ nhỏ lửa.

Hầm gà trong khoảng 1,5 – 2 giờ cho thịt gà nhừ có thể ăn được, sử dụng khi gà còn nóng. Món ăn giúp bồi bổ cho những người mới ốm dậy, sức khỏe yếu khi vừa trải qua phẫu thuật mất máu, phụ nữ sau khi sinh bị băng huyết…

2. Tam thất hầm chim bồ câu

Nguyên liệu: 1 con chim bồ câu, 3g ngải cứu, tam thất bột 1 thìa cà phê, gừng 1 củ và các loại gia vị.

img

Cách thực hiện: Sau khi các nguyên liệu được làm sạch để ráo nước, lấy một ít bột canh sát lên mình chim bồ câu, đồng thời lấy bột tam thất xoa lên chim bồ câu.

Cho gừng đập dập và ngải cứu vào bụng chim, sau đó tiến hành hấp cách thủy trong vòng 30 – 45 phút, khi chim chín mềm đưa ra sử dụng. Đây là món ăn tốt cho người mới ốm dậy, phụ nữ sau sinh và người sau phẫu thuật, hóa, xạ trị.

Tam thất hầm tim lợn

Nguyên liệu: 1 quả tim lợn được thái lát mỏng hay để nguyên quả tùy theo cách chế biến của từng người, 10 – 20g tam thất tươi được thái lát hoặc 10g bột tam thất được xay nhuyễn, 15g nhân hạt sen, 10g đương quy và 10g long nhãn, gia vị các loại cần dùng.

Cách thực hiện:

Sau khi các nguyên liệu được sơ chế sạch, cho tim và các nguyên liệu trộn lẫn với nhau, đổ nước hầm khoảng 30 – 45 phút.

Khi các nguyên liệu chín mềm đưa ra sử dụng, ăn khi còn nóng. Món ăn tốt cho người mới ốm dậy, suy nhược cơ thể, người gầy, mệt mỏi, thần kinh căng thẳng.

Canh tam thất cá diếc

Nguyên liệu: 15g tam thất bột, hồng táo 15 quả, cá diếc 1 con (khoảng 250g), 5g trần bì, các gia vị cần dùng.

Cách thực hiện: Cá diếc làm sạch, táo bỏ hạt, trần bì thái sợi, sau đó cho vào nồi đun khoảng 30 – 45 phút cho đến khi các nguyên liệu chín, sau đó thêm nếm gia vị vào. Món ăn có tác dụng dưỡng tâm, hoạt huyết, thích hợp với bệnh nhân cao huyết áp, bệnh mạch vành, mỡ máu và hậu di chứng đột quỵ.

Tam thất hầm chân giò

Nguyên liệu: 1 chân giò, 10g tam thất tươi thái lát, hành, tỏi, gừng thái lát, nấm hương, các gia vị cần dùng.

Cách thực hiện:

Tam thất tươi thái lát, nấm hương rửa sạch, chân giò sau khi rửa sạch, chặt từng khúc, trần qua nước nóng để bớt mùi, rửa lại lần nữa. Sau đó ướp gia vị, tỏi, gừng 15 phút cho ngấm đều.

Phi thơm hành khô, cho chân giò đã ướp vào đảo đến khi thịt săn lại. Sau đó cho vào nồi đổ nước đun khoảng 1 giờ nên hầm trong nồi áp suất. Sau khi chân giò nhừ, thêm nếm gia vị, hành lá và thưởng thức.

Nụ tam thất tươi xào thịt bò

Nguyên liệu: Nụ tam thất 0,5g, thịt bò tươi, lọc gân, thái mỏng, các gia vị cần dùng (dầu ăn, mắm muối, đường, tỏi).

img

Cách thực hiện:

Cho dầu vào chảo, khi dầu nóng cho nụ tam thất vào đảo đều tay xơ qua sau đó cho ra đĩa để riêng.

Thịt bò sau khi thái lát mỏng, ướp khoảng 10 - 15 phút với gia vị, mắm muối, dầu ăn, một chút đường (cho thịt bò mềm).

Cho dầu vào chảo, phi thơm tỏi sau đó cho thịt bò vào đảo đều tay. Khi bò chuyển sang tái, cho đĩa nụ tam thất vào xào cùng khoảng 1 - 2 phút, tắt bếp cho ra đĩa.

Bạn cần đăng nhập để thực hiện chức năng này!

Bạn không thể gửi bình luận liên tục. Xin hãy đợi
60 giây nữa.