Luật mới mở hướng phát triển vận tải đường thủy

Ông Hoàng Minh Toàn

Không còn vùng nước “ngoài luật”

Thưa ông, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giao thông ĐTNĐ vừa được Quốc hội thông qua có những điểm mới nào nổi bật so với năm 2004?

Luật mở rộng phạm vi điều chỉnh, phạm vi áp dụng luật và nguyên tắc phát triển giao thông theo hướng hiện đại, đồng bộ. Cụ thể, Luật đã bổ sung 1 Chương quy định về tìm kiếm, cứu nạn, cứu hộ giao thông đường thủy cũng như các khái niệm chuyên ngành như TNGT đường thủy, chủ phương tiện…

Đặc biệt, Luật Giao thông ĐTNĐ (quy tắc giao thông, cứu nạn cứu hộ, phương tiện, thuyền viên… ) cũng được áp dụng đối với cả vùng nước chưa được tổ chức công bố tuyến luồng, chưa được đầu tư hạ tầng để khai thác vận tải thủy. Nội dung này đảm bảo cho hiệu lực quản lý Nhà nước phủ sóng toàn bộ các vùng nước nội thủy, dù được công bố luồng tuyến hay chưa, giúp các cơ quan quản lý không còn phải lúng túng khi áp dụng pháp luật Giao thông ĐTNĐ tại các vùng nước chưa có phao tiêu, báo hiệu như trước đây. 

Điểm mới quan trọng khác là phát triển giao thông ĐTNĐ phải đảm bảo quốc phòng, an ninh và theo hướng hiện đại, đồng bộ về luồng, tuyến, cảng, bến, công nghệ quản lý, xếp dỡ, đảm bảo ATGT, bảo vệ môi trường, phòng chống thiên tai và ứng phó với biến đổi khí hậu. 

Lĩnh vực vận tải đường thủy nước ta có tiềm năng lớn, nhưng thực tế khai thác lại chưa tương xứng. Luật mới ra đời sẽ giải quyết vấn đề này như thế nào?

Chính sách phát triển vận tải đường thủy nội địa đã được luật hóa theo hướng đồng bộ, hiện đại và kết nối với vận tải đa phương thức cũng như ưu tiên thu hút xã hội hóa trong đầu tư phát triển hạ tầng.

Cơ chế đầu tư vào lĩnh vực ĐTNĐ cũng được sửa đổi theo hướng thông thoáng hơn, thuận lợi hơn. Theo cơ chế mới, các thủ tục sẽ được giảm tối đa. Cụ thể, trong đầu tư cảng, bến, nhà đầu tư chỉ cần nộp hồ sơ một cửa còn việc hoàn thiện là giữa các cơ quan quản lý Nhà nước liên quan. Cùng đó, thời gian tập sự nghề để nâng hạng bằng thuyền viên cũng được giảm bớt từ vài tháng đến nửa năm; Bỏ quy định về độ tuổi tối đa đối với người lái phương tiện vận tải đến 15 tấn hoặc chở đến 12 người.

Quy định niên hạn sử dụng phương tiện

Luật sửa đổi lần này có điều chỉnh gì để quản lý tốt hơn nhóm phương tiện thủy gia dụng loại từ 15CV trở xuống?

Luật sửa đổi lần này vẫn giữ nguyên quy định về điều kiện phương tiện như Luật Giao thông ĐTNĐ năm 2004 để quản lý an toàn kỹ thuật cho phương tiện, đảm bảo an toàn cho người dân. 

Mặt khác, để phù hợp hơn thực tiễn quản lý phương tiện, Luật mới đã phân cấp quản lý đăng ký rộng hơn cho chính quyền địa phương các cấp. Theo đó, nếu được UBND cấp tỉnh ủy quyền, chính quyền cấp xã cũng có thể cấp và quản lý đăng ký đối với loại phương tiện nhất định, người dân không còn phải lên tận tỉnh, Sở GTVT để xin cấp đăng ký như trước đây. Điểm chú ý khác là Luật mới cũng bổ sung và giao cho Chính phủ quy định niên hạn sử dụng của phương tiện thủy.

Luật mới sẽ chính thức có hiệu lực từ 1/1/2015, tới đây cần xây dựng văn bản hướng dẫn nào để luật sớm đi vào cuộc sống?

Dự thảo các văn bản hướng dẫn luật, nhất là các văn bản được giao cho Bộ GTVT trình Chính phủ hoặc ban hành đã được thực hiện song song với quá trình xây dựng dự thảo Luật. Đến nay, Bộ GTVT đã dự thảo xong 3 Nghị định và đã trình Chính phủ 2 dự thảo Nghị định; 10 dự thảo thông tư được Bộ GTVT giao cho Cục Đường thủy nội địa VN và các Vụ chức năng xây dựng cũng đã được hoàn thành. Với tiến độ này, vào đầu năm sau khi Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giao thông ĐTNĐ có hiệu lực thi hành, văn bản hướng dẫn luật cũng sẽ kịp thời được ban hành để luật mới sớm đi vào cuộc sống.

Cảm ơn ông!

Huy Lộc

(Thực hiện)