Mô hình thuê pin và chia sẻ xe điện sẽ lên ngôi trong tương lai rất gần?

Doanh số bán xe điện tăng bất chấp đại dịch

Bất chấp đại dịch, doanh số bán xe điện (EV) trên toàn cầu đã tăng 43% vào năm 2020. Tổng doanh số bán xe điện ở Trung Quốc là 1,3 triệu chiếc, tăng 8% so với năm 2019 và chiếm đến 41% tổng số xe điện bán ra trên toàn thế giới.

Mặc dù lần đầu tiên châu Âu ghi nhận con số xe EV bán được nhiều hơn tại Trung Quốc kể từ năm 2015, nhưng Trung Quốc vẫn là thị trường quốc gia lớn nhất thế giới về xe điện.

Xe điện bán chạy nhất ở Trung Quốc không phải là Model 3 của Tesla, mà là chiếc Hongguang Mini EV nhỏ bé, được sản xuất bởi tập đoàn SAIC-GM-Wuling Automobile, một liên doanh giữa SAIC Motor thuộc sở hữu nhà nước của Trung Quốc, nhà sản xuất ô tô Mỹ General Motors và một công ty Trung Quốc khác, Wuling Engine.

Tập đoàn SAIC-GM-Wuling Automobile mệnh danh cho mẫu xe này là “công cụ di chuyển của mọi người” trong quảng cáo của mình, với giá khởi điểm 28.800 nhân dân tệ (khoảng 4.485 USD hoặc trên 100 triệu VĐN) và phạm vi lái khi xe được sạc đầy là 120 km.

Kể từ khi ra mắt lần đầu tiên vào tháng 7 năm 2020, Hongguang Mini EV đã bán được hơn 270.000 chiếc và là chiếc EV bán chạy nhất trên toàn thế giới vào tháng 1/2021.

Đây là một điều khá bất ngờ, vì người tiêu dùng Trung Quốc có truyền thống thích các mẫu xe lớn hơn với động cơ đốt trong.

Nhưng nghiên cứu gần đây về sở thích của người tiêu dùng ở Trung Quốc cho thấy cơ hội thị trường đáng kể cho xe điện ở các thành phố nhỏ và cách các mô hình kinh doanh sáng tạo có thể khuyến khích nhiều người hơn nữa từ bỏ xe chạy bằng nhiên liệu hóa thạch.

Nghiên cứu trước cho thấy những người tiêu dùng này ít có khả năng mua EV nếu đó là lựa chọn đắt tiền hơn. Điều này có thể giải thích tại sao Hongguang’s Mini EV - với phạm vi lái hạn chế và giá tương đối rẻ - có nguồn gốc ở Liễu Châu, tỉnh Quảng Tây, một thành phố nhỏ ở phía tây nam Trung Quốc.

Các thành phố lớn hơn ở Trung Quốc thường thực hiện hình thức gắp thăm hoặc xổ số khi đăng ký ô tô mới để hạn chế số lượng ô tô chạy xăng được cấp phép mỗi năm.

Tỷ lệ trúng xổ số nhỏ hơn 1%, khoảng 0,0039% ở Bắc Kinh, vì vậy những người lái xe ở đây không có lựa chọn nào khác ngoài việc chuyển sang sử dụng xe điện.

Phát hiện của các nghiên cứu gần đây cho thấy rằng chính phủ Trung Quốc tập trung vào việc thu hút mọi người mua và sử dụng xe điện ở các thành phố lớn hơn.

Các thành phố nhỏ hơn của Trung Quốc thể hiện mong muốn về phương tiện di chuyển giá rẻ, được điện khí hóa có thể được đáp ứng theo các tiêu chuẩn ở chính địa phương mình và trên toàn thế giới, đặc biệt là các thị trấn và thành phố đang phát triển trên toàn cầu.

Nói tóm lại, tương lai của xe điện có thể sẽ rất khác so với những chiếc xe Tesla hạng sang hiện đang thu hút nhiều sự chú ý nhất.

Mô hình cho thuê pin sẽ rất nhộn nhịp

Để có thêm nhiều người lái xe EV, các nhà sản xuất đã thử các mô hình kinh doanh mới tại thị trường Trung Quốc, chẳng hạn như kế hoạch cho thuê pin.

Pin là một trong những thành phần đắt tiền nhất của xe điện và chương trình này cho phép người tiêu dùng mua thân xe, sau đó thuê pin hàng tháng.

Một nghiên cứu khác của hãng tin CNA cho thấy rằng mô hình cho thuê pin có thể sẽ mở rộng sức hấp dẫn của xe điện bằng cách thu hút những người tài xế EV đang bị ép giá.

Một số công ty xe điện đã giới thiệu mô hình cho thuê pin cũng đã cung cấp dịch vụ mà người lái xe có thể thay pin đã cạn bằng pin đã sạc đầy tại trạm dịch vụ - một giao dịch nhanh hơn nhiều so với việc sạc lại.

CNA nhận thấy rằng người lái xe thuê pin hay hoàn toàn sở hữu chiếc xe không thành vấn đề gì quá lớn đối với người lái xe.

Người tiêu dùng đã sẵn sàng chấp nhận mô hình cho thuê pin vì điều đó và dịch vụ hoán đổi pin giúp loại bỏ hai rào cản chính đối với việc mua xe điện: Giá cao và thời gian chờ sạc lâu.

Tách thân xe EV và pin thậm chí có thể giúp cho việc lái chúng được lâu hơn. Khi pin không còn có thể duy trì việc lái xe đường dài, chúng có thể được cấu hình lại để có tuổi thọ thứ hai trong các dụng cụ điện và lưu trữ được kết nối với lưới điện.

Mô hình chia sẻ xe điện có thể là một xu thế mới

Đồng thời, chủ sở hữu của các phương tiện EV có thể tiếp tục sử dụng các thân xe EV mà không cần thay mới pin hoặc thay thế xe của chính mình.

Nghiên cứu của hãng CNA cũng xem xét các chương trình chia sẻ EV, chẳng hạn như EV-Card, trong đó mọi người đủ điều kiện có thể sử dụng một chiếc EV còn trống và lái nó nếu họ tham gia chương trình thành viên.

Tài xế tham gia chương trình chia sẻ xe điện bị tính phí sử dụng EV theo phút.

Các hộ gia đình có thu nhập thấp có nhiều khả năng sử dụng dịch vụ này nhất, có khả năng trở thành một cách hiệu quả để mở rộng sự thu hút của họ.

Nói chung, một bức tranh đang dần nổi lên về những cách đầy hứa hẹn để cung cấp quá trình khử cacbon cho giao thông đô thị ở Trung Quốc nói riêng và trên toàn thế giới nói chung.

Thay vì trợ cấp cho người tiêu dùng giàu có hơn ở các siêu đô thị chuyển sang sử dụng xe điện, một chiến lược hứa hẹn hơn có thể là tập trung vào các hình thức mới để tiếp cận xe điện ở Trung Quốc - và trên thế giới nơi phần đông là các thành phố nhỏ hơn và ít giàu có hơn.

Phó Tổng thống Harris thăm VN: Mỹ-Việt hợp tác về Năng lượng Sạch-Xe điện