Thế giới những ngày gần đây náo động và căm phẫn về hành động chặt đầu hai nhà báo Mỹ của Tổ chức Quốc gia Hồi giáo Tự xưng (ISIS). Sự tàn bạo của ISIS đã vượt quá ngưỡng chấp nhận, làm cho Mỹ phương Tây muốn loại trừ bằng mọi giá. Tuy nhiên điều này không đơn giản bởi ISIS nguy hiểm hơn, thông minh hơn so với al- Qaeda hay Taliban.
Vượt mặt Al-Qaeda
Theo BBC, ISIS hay ISIL là tuỳ theo cách dịch từ tiếng Ả Rập, như The Islamic State in Iraq and the Levant (ISIL) hay Islamic State in Iraq and al-Sham (ISIS), tức Nhà nước Hồi giáo Iraq và vùng Cận Đông. Tổ chức này có tham vọng xây dựng một nhà nước Hồi giáo dòng Sunni trên lãnh thổ Iraq, Syria, Lebanon, Israel, Palestine, Jordan, Cyprus và miền Nam Thổ Nhĩ Kỳ.
 |
| Phiến quân ISIS |
Nguyên thủy, tổ chức này được ra đời để chống lại Chính phủ Iraq theo Hồi giáo Shia và thân Mỹ. Sau rất nhiều biến cố, nhất là sau cuộc khủng hoảng ở Syria khiến ISI đổi hướng tham chiến nhằm đạt hai đích, vừa thống nhất cộng đồng Hồi giáo (Sunni) khắp trên thế giới dưới một thể chế chung, vừa hợp pháp hóa chiến tranh vì kẻ thù không phải là Mỹ mà còn là chính quyền phe Hồi giáo Shia của Syria.
Chính sự chuyển hướng này, nên tên gọi ISI đã đổi thành ISIS hay ISIL. Còn một bí mật ít người biết, ISI đã tự động sáp nhập với nhánh Al-Qeada ở Syria mà không được phép của người đứng đầu Al-Qaeda là Al-Zawahiri. Sau một tháng im lặng, Al-Zawahiri đề nghị ISIS rời tổ chức. Lãnh đạo ISIS là Abu Bakr Al-Baghdadi không thèm quan tâm, thậm chí ra tay giết luôn người đại diện đàm phán.
Cực chẳng đã, vào đầu tháng 2 năm nay, Al-Qaeda tuyên bố cắt đứt ISIS, với lý do ISIS quá man rợ, đến mức một tổ chức khủng bố như Al-Qaida cũng không thể kiềng. Theo giới thạo tin thì đây chỉ là một lý do mà cái chính là Al-Qaeda không thích bị vượt mặt, không muốn ISIS tranh giành miếng bánh béo bở ở cả Iraq lẫn Syria, mặc dù đều có chung quan điểm là khủng bố và thánh chiến.
"Khối u ISIS" cần được cắt bỏ trước khi di căn
Đó là lời cảnh báo của Tổng thống Mỹ Obama tuyên bố hồi trung tuần tháng 8 mới đây để bày tỏ sự căm phẫn, bất lực trong việc giải cứu nhà báo James Foley. Còn Tổng thống Pháp Francois Hollande khi trả lời phỏng vấn tờ Le Monde thì xem ISIS là một tổ chức khủng bố "có cấu trúc bài bản, có cả tiền, vật lực lẫn vũ khí hiện đại, thực sự là mối đe dọa đối với khu vực như Iraq, Syria hoặc Lebanon". Muốn loại trừ được ISIS cần phải có sự đồng thuận của cộng đồng quốc tế.
Bà Marie Harf, phó phát ngôn viên Bộ goại giao Mỹ cho biết, Chính phủ của Tổng thống Obama hiện đang triển khai chiến lược dài kỳ nhằm vô hiệu hóa ISIS, đặc biệt là cắt giảm nguồn cung cấp tài chính, vũ khí để ISIS tự chết giống như cách "bỏ đói" khối u ung thư đã từng áp dụng đối với al- Qaeda, như đưa quân đến Afghanistan, khống chế địa bàn hoạt động, dựa vào tổ chức Kurdish Peshmerga và quân đội Iraq với sự trợ giúp của các chiến đấu cơ F -16 và máy bay không người lái.
Tuy nhiên sau nhiều năm, phương án này giờ đây không còn phát huy tác dụng bởi ISIS ngày nay đã tiến hóa và thông minh hơn al-Qaeda cũng như các chi nhánh của nó.
 |
| Phiến quân ISIS hành hình các nhân viên an ninh Iraq ở tỉnh Salaheddin ngày 14/6. Ảnh: AFP |
ISIS có lãnh thổ riêng
Chỉ trong vòng 8 tháng, ISIS đã nắm quyền kiểm soát suốt dải miền tây và miền bắc Iraq, tiếp tục mở rộng sang miền bắc Syria. Với hàng trăm dặm dọc sông Euphrates và sông Tigris, ISIS đã chiếm cứ nhiều vùng đất rộng lớn, kể cả địa phận nước láng giềng Jordan. Trong khi al-Qaeda chưa bao giờ vượt quá các trại huấn luyện và hang động ở vùng rừng núi hẻo lánh Afghanistan thì ISIS lại vươn tới cả những thành phố lớn như Mosul, Tikrit và Tal Afar ở Iraq và Raqqa ở Syria.
Đặc biệt, ISIS còn làm chủ cả các giếng dầu, đường giao thông huyết mạch và các cửa khẩu. Sở hữu nhiều vũ khí quân sự hiện đại, thậm chí còn hơn cả quân đội một số quốc gia, nhất là sau khi nắm giữ hai kho vũ khí của quân đội Iraq và Syria.
Theo giới thạo tin, ISIS có thể sử dụng cả lãnh thổ Syria lẫn Iraq một cách hiệu quả so với với al-Qaeda và Taliban trước đây, hai nhóm khủng bố này mới chỉ loanh quanh ở khu vực núi rừng biên giới Pakistan và Afghanistan. Điều này cho phép ISIS linh hoạt về mặt chiến thuật và tạo ra những vùng trú ẩn an toàn.
Mặc dù các cơ sở của ISIS ở Syria dễ bị không kích bởi máy bay của Syria, nhưng ISIS vẫn nắm được quyền kiểm soát các tỉnh Raqqa và Deir Ezzour ở phía bắc và phía đông. Gần đây còn chiếm giữ thêm nhiều làng mạc ở Aleppo, cách xa biên giới Iraq khoảng 400 km và một số làng, thị trấn dọc theo biên giới Syria- Thổ Nhĩ Kỳ.
Vì những lý do trên, ISIS thực sự lấn át các nhóm phiến quân khác, kể cả Đội quân Syria Tự do (SFA), một tổ chức đã thực hiện nhiều cuộc tấn công vào các nhóm quân sự khác để lấy lại Damascus và Homs.Rất nhiều bằng chứng cho thấy, ISIS đang trở thành một mối đe dọa an ninh khu vực, nhất là khi ISIS chiếm được một số căn cứ quân sự ở tỉnh Raqqa và đang đe dọa tấn công căn cứ không quân Tabqa.
Trung tuần tháng 8/2014, Chính phủ của Tổng thống Assad đã tăng cường các vụ không kích nhắm vào ISIS. Điều này cho thấy, Syria cũng đang phối hợp cùng với Mỹ và phương Tây để loại trừ ISIS. Thực tế, ISIS bị tấn công từ nhiều phía, nhưng để cuộc chiến này thành công phải có sự cam kết, phối hợp từ Syria, Iraq và cộng đồng thế giới cũng như các nhóm phiến quân khác.
Còn tiếp
Khắc Nam (Theo BBC,CNN, AFP)
Bình luận bài viết (0)
Gửi bình luận