Người dân tự nguyện hiến đất "xóa nghèo" ở vùng sâu Lâm Đồng

Hiến nguyên đồi đất đá để làm đường

Ông Ngô Trí Thắng, cán bộ mặt trận thôn Lạc Nghiệp, cho biết, 3 thôn K’Nai, Lạc Lâm, Lạc Nghiệp - xã Phú Hội, huyện Đức Trọng (Lâm Đồng) có tới gần 500 hộ dân với gần 3.000 nhân khẩu. Cách đây hơn 15 năm, sản xuất trong 3 thôn chưa phát triển, lưu lượng xe vào ra còn ít, đường vẫn đi được.

Nhưng từ năm 2007, khi sản xuất ở 3 thôn K’Nai, Lạc Lâm, Lạc Nghiệp phát triển, với nhiều hộ dân sản xuất rau, củ quả, cà phê bằng công nghệ cao, đặc điệt là đã có nhiều trang trại sản xuất theo tiêu chuẩn Việt Gap, lưu lượng xe vào ra thu mua nông sản tăng lên nhanh chóng, khiến con đường độc đạo này bị xuống cấp nghiêm trọng. Mùa khô bụi mù mịt, mùa mưa lầy lội, sụt lún, tiềm ẩn nguy cơ bị đứt gãy lưu thông.

Có những năm mưa lớn, kéo dài, con đường độc đạo này không thể đi, dẫn đến những hệ lụy xấu đối với đời sống, sản xuất, sinh hoạt của người dân.

Nhiều bệnh nhân bị sốt rét ác tính, hoặc lâm trọng bệnh vào đêm khuya, sáng sớm không thể chuyển ra trạm xá xã, hay bệnh viện huyện, phải chờ huy động xe công nông, máy cày mới đưa bệnh nhân đi được, nguy hại đến tính mạng trong thời gian chờ đợi.

Việc học hành của con em trong 3 thôn cũng hết sức vất vả, chật vật, vì đường quá lầy lội, bố mẹ không thể đưa các con đến lớp, còn các em tự đi bộ thì tới được trường lại trong tình trạng bê bết bùn đất, ướt sũng.

Khoảng hơn 10 năm lại đây, 3 thôn trở thành vùng quê trù phú, với nhiều nhà xây kiên cố, điện, đường, trường, trạm, thông tin liên lạc đầy đủ. Khi ấy, con đường độc đạo nối trung tâm xã Phú Hội với 3 thôn dài khoảng 8 km, đoạn đầu khoảng 2 km đã được nhựa hóa để vào Khu công nghiệp K’Nai - Phú Hội, đoạn cuối khoảng 6 km vẫn còn đường đất.

Do tình trạng đường giao thông độc đạo nối 3 thôn với thế giới bên ngoài bị xuống cấp nghiêm trọng, luôn tiềm ẩn bị đứt giao thông, nên giá bán nông sản tại chỗ thường thấp hơn bên ngoài hàng chục phần trăm, nhưng giá mua vật tư, phân bón của các đại lý thì bao giờ cũng cao hơn bên ngoài vài chục phần trăm.

Chẳng hạn, niên vụ cà phê 2021-2022, giá bán tại trung tâm Phú Hội 44.000 đồng/kg, nhưng tư thương mua tại 3 thôn chỉ với giá 35.000 đồng, trong lúc vật tư, phân bón và các loại hàng hóa khác bán tại 3 thôn lại cao hơn bên ngoài 10.000 đồng - 20.000 đồng/kg.

“Con đường độc đạo ngày càng xuống cấp nên người dân trong thôn phải 'tự cứu mình', bằng cách xin bà Quyên cho chặt hạ trên 100 cây cà phê, rồi thuê xe húc ủi đất, xẻ nguyên đồi đá nhà bà Quyên để múc 100 xe ben đất đổ lên đoạn đường trung tâm 3 thôn đi tạm” ông Thắng cho biết.

Nói về lý do hiến nguyên quả đồi để lấy đá làm đường, bà Trần Thị Quyên, 74 tuổi, (là người phụ nữ gốc Huế duy nhất vùng này) cho biết, bà lên đây từ khi mới 12 tuổi. Cuộc sống lúc đó thiếu thốn tứ bề, ốm bệnh không có thuốc chữa, cấp cứu phải đi qua nhiều km đường lầy lội, có nhiều người đi được nửa đường đã không thể cứu. Bà còn nhớ, những năm 70 của thế kỷ 20, có nhà 3 ngày 3 người chết vì sốt rét ác tính. Khi ấy người trong làng chỉ cáng đi nửa đường là chết.

Nhất là lúc sinh con, những người phụ nữ đều tự đỡ đẻ cho nhau, tự học cách chăm sóc trẻ sơ sinh.

Bà Trần Thị Khéo, 76 tuổi kể rằng, năm 1986 gia đình bà theo những người thân cùng quê Quảng Ngãi lên đây lập nghiệp. Vào mùa khô, con đường mòn đất cát bụi mù, nhưng vẫn dễ đi. Tuy nhiên, mấy tháng sau, mùa mưa tới, đường lầy lội, tất cả những người 3 thôn này gần như bị cô lập mặc dù chỉ cách trung tâm xã 8km.

Chính vì vậy mà khi chính quyền xã huy động mở đường, người dân tự nguyện bỏ công sức, hiến đất để cùng nhau mở rộng con đường. 3 thôn K’Nai, Lạc Lâm, Lạc Nghiệp nay đã khang trang hơn.

Năm 2023 sẽ có con đường bê tông mới

Theo tìm hiểu của Báo Giao thông, đường ĐH6 là con đường độc đạo vào 3 thôn K’Nai, Lạc Lâm, Lạc Nghiệp là con đường chiến lược quốc phòng đã được lập dự án đầu tư từ ngân sách tỉnh ban đầu (2005) có tổng vốn đầu tư 186 tỷ đồng, đến năm 2012 được điều chỉnh lên 267 tỷ đồng, nhưng đến nay vẫn chưa khởi công được vì chưa có vốn.

Sau nhiều năm người dân có ý kiến với chính quyền, UBND huyện Đức Trọng đã có giải pháp khắc phục tạm thời. Đầu cuối 2019 đã hoàn thành dự án duy tu đường từ khu công nghiệp Phú Hội và thôn K’Nai với đường cấp phối với mặt đường dày 18cm.

Tuy nhiên, sau 2 mùa mưa phóng viên Báo Giao thông khảo sát thực tế có đến hơn 10 đoạn đường đã hư hỏng, xuống cấp tạo ổ voi, ổ gà. Mưa xuống đường lầy lội trơn trượt. Trong khi đó, lượng phương tiện ô tô qua con đường này là rất lớn.

Trao đổi với Báo Giao thông, một lãnh đạo huyện Đức Trọng, cho biết: “Đối với công trình đầu tư xây dựng tuyến đường ĐH6 - thuộc danh mục công trình trọng điểm của tỉnh giai đoạn 2021-2025 nằm trên địa bàn huyện Đức Trọng do Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình dân dụng và công nghiệp tỉnh Lâm Đồng làm chủ đầu tư, sử dụng vốn vay ODA của Chính phủ Nhật Bản và vốn đối ứng.

Đến nay chủ đầu tư đang trong quá trình hoàn tất các thủ tục đầu tư làm cơ sở thực hiện công tác bồi thường giải phóng mặt bằng; theo lộ trình dự kiến đến tháng 01/2023 khởi công đầu tư xây dựng”.

Được biết, thực hiện chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng nông thôn mới, từ năm 2011 đến nay, trên địa bàn Đức Trọng đã xây dựng, cải tạo 38 cầu nhỏ, sửa chữa, nâng cấp và làm mới hơn 300 km đường giao thông nông thôn

Trong đó có 110km đường trục xã, liên xã; gần 50km đường trục thôn; 90 đường ngõ, xóm; gần 63 km đường trục chính nội đồng. Đường xã và đường từ trung tâm xã đến đường huyện được nhựa hoá hoặc bê tông hoá đạt chuẩn 100%. Ngoài ra, Công ty quản lý hạ tầng KCN Phú Hội đã tổ chức thi công xong cầu trên đường vào KCN Phú Hội với tải trọng 30 tấn.

Với sự đẩy mạnh đầu tư về hạ tầng, nhất là các tuyến đường giao thông nông thôn đã tạo điều kiện cho nhân dân đi lại thuận tiện phát triển sản xuất, giao thương, nâng cao đời sống kinh tế, góp phần quan trọng để Đức Trọng trở thành huyện nông thôn mới thứ 2 của tỉnh Lâm Đồng, chỉ sau huyện nông thôn mới Đơn Dương.

Lâm Đồng: Sáng kiến làm đường nông thôn khác lạ của huyện Đạ Huoai