Nhiều hộ dân ở khu vực Khe Nước lạnh, khối Tân Thành, phường Quỳnh Thiện, TX Hoàng Mai, Nghệ An nhiều năm qua phải sống trong những ngôi nhà tạm bợ và xuống cấp, có nguy cơ đổ sập bất cứ lúc nào. Tuy nhiên, khi họ muốn xây dựng lại nhà, chính quyền không cho với lý do... vướng quy hoạch.
Nỗi lo thường trực sập nhà
Theo đơn thư phản ánh của 11 hộ dân ở khu vực Khe Nước lạnh, khối Tân Thành, phường Quỳnh Thiện, TX Hoàng Mai, Nghệ An gửi đến Báo Giao thông, hiện các ngôi nhà của họ đang bị xuống cấp trầm trọng. Các hộ dân phải chuyển sang sống trong các nhà tôn, nhà lợp mái tôn tạm bợ. Một số hộ dân không chịu được cảnh sống cơ cực đã phải chuyển đến nơi khác ở.
Bà Nguyễn Thị Phương, một t rong 11 hộ dân bị ảnh hưởng bức xúc cho biết: Cuối năm 1991, vợ chồng bà có mua miếng đất của một gia đình khai hoang từ năm 1964 và xây dựng nhà ở trên mảnh đất đó. Đến năm 2014, dự án QL1A mới đi qua đã thu hồi của gia đình bà 376m2. Hiện, gia đình bà còn 700m2 đất. Hàng năm gia đình vẫn phải đóng thuế đất. Trong quá trình thi công QL1A và ảnh hưởng từ việc nổ mìn của các doanh nghiệp đã làm cho căn nhà xuống cấp, kèm theo đó xe tải nặng chạy suốt ngày đêm làm cho 1 góc tường nhà bị sập.
“Gia đình tôi phải sống trong tình cảnh lo sợ vì sập nhà. Mùa mưa nước ngập vào nhà. Tôi đã nhiều lần viết đơn xin cấp quyền sử dụng đất và xây một ngôi nhà để ở, thế nhưng không được UBND phường Quỳnh Thiện và TX Hoàng Mai chấp nhận vì theo họ đất nhà tôi nằm trong phạm vi quy hoạch TX Hoàng Mai điều chỉnh năm 2016. Giờ gia đình chẳng biết làm sao, nhà cũ có thể đổ sập nguy hiểm tính mạng bất cứ lúc nào”.
Theo quan sát của PV, tại khu vực này, ngoài những ngôi nhà mang tính tạm bợ còn có một số nhà kiên cố hơn, được xây bằng gạch vữa. Nhưng hiện tại, chúng cũng đã xập xệ, xuống cấp, nứt vá chằng chịt không đảm bảo an toàn để người dân tiếp tục sinh sống.
Nằm cách xa nhà bà Phương 50m là nhà anh Nguyễn Xuân Dưỡng. Tuy nhà anh Dưỡng không bị ảnh hưởng bởi việc thi công QL1A, nhưng cũng cùng chung số phận với nhà bà Phương vì đất đang nằm trong khu quy hoạch của TX Hoàng Mai. “Tôi phải dựng một nhà tạm lợp bằng mái tôn để che mưa, chắn gió cho gia đình. Hàng ngày từ 11h - 11h30, các doanh nghiệp khai thác đá, đánh mìn khiến cho nhà chúng tôi rung lắc, tường thì bị nứt ra, chúng tôi luôn phải sống trong sự hoang mang và lo sợ. Trong khi đó, năm nào chúng tôi phải đóng tiền thuế đất ở tại nông thôn mức 1.500.000 đồng/năm”, anh Dưỡng nói.
Mong muốn hiện nay của bà Phương, anh Dưỡng cũng như 11 hộ dân là chính quyền sớm cấp phép để gia đình xây dựng một ngôi nhà kiên cố, không phải lo sợ mỗi mùa mưa lũ về. “Nếu không giải quyết được thì di dời chúng tôi đến nơi ở khác”, anh Dưỡng bức xúc.
Không cấp sổ đỏ vẫn thu thuế đất ở
Lý giải về thực trạng này, ông Phan Đức Điểm, Chủ tịch UBND phường Quỳnh Thiện cho biết: “Đúng là những ngôi nhà của 11 hộ dân khối Tân Thành đã xuống cấp trầm trọng. Các hộ dân này cũng đã làm đơn xin chuyển đổi mục đích từ đất vườn sang đất ở và xây dựng nhà kiên cố để ở. Nhưng vì vướng quy hoạch khuôn viên cây xanh Khu công nghiệp Hoàng Mai, phường không đủ thẩm quyền làm hồ sơ nên đã có văn bản đề nghị thị xã giải quyết. Nhưng đến nay, vẫn chưa giải quyết được”.
Về việc không cấp chứng nhận quyền sử dụng đất mà xã vẫn thu thế đất ở, ông Điểm khẳng định: “Việc thu này là đúng, năm nào xã cũng tiến hành thu. Kể cả các hộ dân chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, vi phạm hay không vi phạm quy định về đất đai cũng phải nộp thuế đất”.
Về phía thị xã, ông Hồ Văn Sơn, Trưởng phòng Đô thị hạ tầng TX Hoàng Mai cho biết: “Đất của 11 hộ dân tại Khe Nước lạnh đang nằm trong khu quy hoạch cây xanh của thị xã nên theo quy định sẽ không được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và không được phép xây dựng trên đất đó. Thị xã đã nhiều lần nhận được đơn thư từ các hộ dân. Thị xã cũng đã tổ chức họp tiếp dân để giải thích. Nhưng người dân mong muốn chính quyền có biện pháp thỏa đáng: Nếu vướng quy hoạch không được xây dựng, không được cấp sổ thì phải bồi thường hỗ trợ họ di dời tái định cư. Việc này vượt thẩm quyền của thị xã nên phải chờ chỉ đạo từ tỉnh”.
Riêng về việc thu thuế đất của người dân, một lãnh đạo Chi cục Thuế TX Hoàng Mai cho biết: “Với trường hợp đất chưa được cấp quyền sử dụng đất, đất lấn chiếm thì thực hiện thu thuế theo Luật Thuế sử dụng đất phi nông nghiệp có hiệu lực từ năm 2012. Còn thu thuế đất ở là sai, cần phải kiểm tra lại”.
Vậy, nhu cầu của các hộ dân trên có chính đáng hay không? Quy hoạch có trước hay sau khi các hộ dân về ở tại đây? Nếu họ có nhu cầu được di dời đi chỗ khác có được đáp ứng hay không? Đó là những câu hỏi đã được chúng tôi gửi tới Sở TN&MT tỉnh Nghệ An nhưng hiện tại vẫn chưa có câu trả lời.
Ls. Đặng Văn Cường (Trưởng VP Luật sư Chính Pháp)
Chính quyền tắc trách, máy móc
Việc giải quyết yêu cầu sửa chữa, nâng cấp ngôi nhà để đảm bảo an toàn, ổn định cuộc sống của người dân là trách nhiệm của chính quyền địa phương. Tuy nhiên, qua trả lời của một số cán bộ lãnh đạo nơi đây cho thấy sự tắc trách, máy móc trong giải quyết công việc và không hiểu hết những quy định pháp luật trong lĩnh vực mình được giao phụ trách.
Theo quy định của Luật Đất đai, người sử dụng đất có quyền yêu cầu chứ không phải “xin” cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Giấy chứng nhận cũng chỉ là một trong những căn cứ để chứng minh quyền sử dụng đất của công dân. Trong trường hợp người dân tự chuyển mục đích sử dụng mà chưa nộp tiền sử dụng đất thì vẫn phải đảm bảo điều kiện sinh sống, ăn ở, sử dụng đất của người dân theo hiện trạng cho đến khi có quyết định thu hồi đất hoặc khi người dân thực hiện các thủ tục chuyển mục đích sử dụng đất.
Ở đây người dân đã nộp thuế sử dụng đất. Vì thế, không có lý do gì người dân không được sử dụng đất theo mục đích, yêu cầu chính đáng của họ. Trường hợp cán bộ, cơ quan Nhà nước có những quyết định hoặc hành vi hành chính không đúng pháp luật ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của công dân thì công dân có quyền khiếu nại, khởi kiện vụ án hành chính hoặc tố cáo theo quy định pháp luật.
Văn Huế (Ghi)
Bình luận bài viết (0)
Gửi bình luận