Nhạc sĩ bán ca khúc của mình: Đúng tình, đúng lý!

Tranh cãi cái tình - cái lý

Câu chuyện ca sĩ Nathan Lee mua độc quyền 4 ca khúc của nhạc sĩ Nguyễn Văn Chung gồm Pha lê tím, Con đường mưa, Tình yêu trở lại, Cầu vồng sau mưa... gây xôn xao. Ngoài ra, Nathan Lee còn ngỏ ý mua hai bài hát khác là “Bình yên nhé” và “Yêu thương quay về” từ nhạc sĩ Khắc Việt. Đáng nói, đây là những ca khúc góp phần làm nên tên tuổi của ca sĩ Cao Thái Sơn, cũng là những bản hit trong sự nghiệp của anh.

Câu chuyện bắt đầu ầm ỹ khi có quan điểm khác hẳn từ nhạc sĩ Nguyễn Hồng Thuận. Anh khẳng định, bản thân sẽ không còn nhu cầu bán nhạc để kiếm tiền, nhất là bán độc quyền. Anh nhấn mạnh, tiền bạc ai cũng ham nhưng đừng vì cá nhân mà làm chuyện để người khác phải buồn, hay làm chuyện lương tâm cảm thấy không thoải mái.

Chưa hết, tác giả của “Tình yêu hoa gió” còn cho rằng, “ cha đẻ” của tác phẩm có quyền bán tác phẩm của mình, điều đó không sai về lý. Nhưng việc tác giả bán ca khúc đó cho một ca sĩ mà bài hát đó là những bài đinh để ca sĩ kiếm sống, tác giả lại mang đi bán tiếp cho đơn vị khác sở hữu là sai khi đơn vị này cấm để triệt đường biểu diễn của các khách hàng cũ.

“Cuộc sống này mọi mối quan hệ dù là công việc hay tình cảm thì hết tình vẫn còn nghĩa. Làm nghề gì thì cũng cần phải có chữ tín cũng như đạo đức nghề nghiệp. Tiền thì ai cũng cần, và chúng ta cũng không thể vin vào lý do thế này thế kia hay hoàn cảnh của bản thân để biện hộ cho những hành động sai của mình”, anh quan điểm.

Trong khi đó, nhạc sĩ Nguyễn Văn Chung khẳng định việc làm của anh là chuyên nghiệp và đúng về luật pháp. Anh công bố, mình từng bán bài “Con đường mưa” cho Cao Thái Sơn vào năm 2007 với giá 3 triệu (độc quyền 2 năm), “Pha lê tím” và “Tình yêu trở lại” bán vào năm 2008 với giá 5 triệu/bài và cũng độc quyền 2 năm.

Đến năm 2010, tất cả đều hết hạn độc quyền và về nguyên tắc và đúng luật, anh có thể bán bài độc quyền bài đó cho ca sĩ khác. Bản thân anh vẫn để Cao Thái Sơn thoải mái hát các ca khúc đó sau khi hết hạn độc quyền từ đó tới giờ. Bù lại, những liveshow của Nguyễn Văn Chung, Cao Thái Sơn luôn nhiệt tình tham gia và không đòi hỏi cát-sê. Với anh, đó là sự quý mến trao đi và tặng lại!

Bản thân anh đồng ý bán độc quyền cho Nathan Lee là đúng với kế hoạch của mình. “Theo tôi, chuyên nghiệp là làm đúng luật, đúng thoả thuận, không bị thiệt cho bất cứ người nào, và có lợi cho bản thân mình”.

Nói về tình nghĩa, anh khẳng định: “Tình nghĩa nằm trong phạm vi ủng hộ tinh thần của bạn, không tranh cãi, không gây khó khăn cho công việc của bạn, chứ không có nghĩa là mình phải hy sinh lợi ích của mình vì mâu thuẫn của bạn với người khác”. Ngoài ra, anh còn thắc mắc: “Việc mình bán tác phẩm của mình để thu lợi nhuận thì có gì mà tham tiền và thiếu tình nghĩa?”.

"Sống và làm việc theo pháp luật có gì sai?"

Dĩ nhiên, mỗi người một quan điểm và đứng ở những góc độ khác nhau sẽ thấy câu chuyện theo hướng khác nhau để cho rằng điều đó là đúng hay sai. Tuy nhiên, sự đúng - sai lại luôn có ranh giới riêng của nó.

Phải nhắc lại, mua bán bài hát là điều hết sức bình thường ở thị trường âm nhạc. Thậm chí, có nhiều nhạc sĩ gạo cội từng đứng ra lập một “chợ nhạc” để là nơi trao đổi, thẩm định, định giá ca khúc nhằm thuận tiện cho người mua, kẻ bán. Với âm nhạc, giới trong nghề chủ yếu theo kiểu thuận mua vừa bán, thậm chí thích thì nhạc sĩ có thể tặng luôn cho ca sĩ.

Ca sĩ Hà Anh Tuấn từng chia sẻ: “Chúng ta đừng ngại ngần nói chuyện mua và bán trong nghệ thuật. Bởi mỗi người khi trưởng thành đều phải bán một thứ gì đó để tồn tại và chia sẻ với cộng đồng. Đừng hoa mỹ nói rằng nghệ sĩ thì không thể bán âm nhạc được, và cho rằng việc đó rẻ tiền, phi nghệ thuật. Khi nào ca sĩ đi hát đừng lấy tiền nữa, đừng đòi lợi ích từ công chúng nữa, thì hãy nói những điều ấy”.

Rõ ràng, ai cũng cần tồn tại và đối với một người nhạc sĩ, thứ để họ “kiếm cơm” chính là những sáng tác của mình có người mua.

Khác với ca sĩ khi nổi tiếng từ bài hát nào đó có thể kiếm tiền từ nhiều hệ sinh thái khác nhau như chạy show biểu diễn, event, quảng cáo… nhạc sĩ chỉ có tiền bản quyền ca khúc. Đôi khi, số tiền bản quyền mà họ nhận về bèo bọt vài triệu đồng, trong khi ca sĩ chạy một show có thể được vài chục, thậm chí vài trăm triệu đồng.

Như lời nhạc sĩ Nguyễn Văn Chung thì “Có lần, Sơn thừa nhận là nhờ những bài đó mà Sơn có cuộc sống tốt hơn rất nhiều nhờ đi show. Một bài hit có thể thay đổi cuộc sống của ca sĩ, nhưng chẳng thay đổi gì với cuộc sống của một nhạc sĩ”. Anh bán độc quyền cho Cao Thái Sơn và chỉ được 13 triệu cho 3 bài hát, nhưng ba bài hát này chắc chắn đã mang về cho Cao Thái Sơn số tiền gấp hàng chục lần con số 13 ấy.

Thậm chí, việc Nguyễn Văn Chung bán bài hát cho Nathan Lee cũng được Cao Thái Sơn bày tỏ sự ủng hộ. Anh cho rằng, việc ca sĩ khác hát lại những bài hát hit của mình là điều rất đáng hoan nghênh. Bản thân anh cho tới giờ đã có hơn 300 bài hát, 14 album và Single nên “nếu nhiều ca sĩ khác hát hay giúp lan toả bài hát cũ của Sơn đến với mọi người được yêu thích nhiều hơn Sơn rất vui vẻ và thoải mái”.

Đúng như bị bình luận của một khán giả "Sống và làm việc theo pháp luật là có gì sai?", khi người nhạc sĩ làm theo đúng luật và lý, người ca sĩ cảm thấy không có vấn đề gì, thì nhạc sĩ có đáng bị chỉ trích là tham tiền và thiếu tình?

Hoặc giả như Cao Thái Sơn cảm thấy không hài lòng, anh cũng không có quyền bất bình bởi hơn 10 năm qua, anh vẫn được hưởng lợi hơn 10 năm qua từ những ca khúc này, được nhạc sĩ cho thoải mái dùng để biểu diễn kiếm tiền dù không còn hợp đồng nữa. Ở đây, cái "tình nghĩa" đã quá rõ ràng và sòng phẳng.

Nhạc sĩ Nguyễn Hồng Thuận sẽ không bán độc quyền loạt hit của Cao Thái Sơn?