Nhiều bệnh viện lớn kêu thiếu vật tư y tế, khó khăn tài chính

"Thu không đủ chi, nhân viên y tế nghỉ việc"

Tại buổi Toạ đàm "Ngành y vượt khó" do Cổng thông tin điện tử Chính phủ tổ chức trong sáng 23/2, PGS. Đào Xuân Cơ, Giám đốc Bệnh viện Bạch Mai đã có những chia sẻ về khó khăn tài chính của bệnh viện dẫn tới tình trạng nhân viên y tế nghỉ việc.

Theo ông Cơ, nguồn chi cho cán bộ công nhân viên chức của bệnh viện trong 3 năm qua giảm trầm trọng. So với 10 năm trước, bệnh viện có nguồn thu từ công tác liên doanh liên kết (tương đối đúng, tương đối đủ) nên có nguồn tài chính đãi ngộ nhân viên. Nhưng trong quá trình thực hiện liên doanh liên kết chưa có văn bản phù hợp nên đã vướng vào pháp lý và dừng lại. Khi đó, toàn bộ giá viện phí của Bệnh viện Bạch Mai thu bằng giá bảo hiểm y tế (BHYT). Mức giá thu đó đã ban hành rất lâu, nhiều giá kỹ thuật lỗi thời.

Ông Cơ lấy ví dụ siêu âm ổ bụng các bệnh viện xung quanh thu 110 – 150 nghìn đồng còn tại Bệnh viện Bạch Mai chỉ thu 43.900 nghìn đồng. Hiện tại lương tăng, giá vật tư tăng nhưng giá cũ nên nguồn tài chính, chênh lệch thu chi không có, đãi ngộ cho nhân viên thấp. Mặc dù, bệnh viện đã dùng quỹ phát triển sự nghiệp đãi ngộ nhưng chưa đáp ứng phù hợp.

Ông Cơ chia sẻ, mỗi khi có một bệnh viện tư nhân hay thành lập một khoa mới của bệnh viện công lập là cán bộ bệnh viện Bạch Mai lại xin sang đó làm việc. Từ tháng 7/2023 việc chi theo lương mới thì nguồn tài chính của bệnh viện cũng khó đáp ứng được. Nếu các bệnh viện khó khăn một, Bệnh viện Bạch Mai khó khăn gấp đôi. Đặc biệt, việc liên doanh liên kết dừng lại, trang thiết bị y tế thiếu, thu giá thấp.... Hiện, không có cơ chế nào giúp cho bệnh viện Bạch Mai thu đúng, thu đủ. Vì vậy, ông Cơ đề nghị Bộ Y tế nhanh chóng tháo gỡ cho Bệnh viện Bạch Mai.

Cũng tại buổi toạ đàm, GS. Trần Bình Giang, Giám đốc Bệnh viện Việt Đức cho hay các hóa chất xét nghiệm một số bệnh viện lớn sắp hết. Trong đó, tại Bệnh viện Việt Đức, hóa chất xét nghiệm công thức máu chỉ đủ dùng trong một tuần. Số lượng vật tư điều trị cho bệnh nhân xẹp đốt sống tại bệnh viện này cũng hạn chế, chỉ chỉ định cho trường hợp cấp cứu.

Ngoài ra, đơn vị này còn thiếu hóa chất định lượng nồng độ thuốc trong máu của bệnh nhân ghép tạng, hóa chất miễn dịch, hóa chất khí máu, vật tư hút máu đông, miếng dán cố định phẫu trường, kim gây tê tủy sống...

"Đây là việc cấp cứu của cấp cứu, cần được tháo gỡ ngay lập tức. Nếu không đủ vật tư, bệnh viện sẽ chỉ tiếp nhận bệnh nhân cấp cứu", Giám đốc Bệnh viện Việt Đức nói.

Ông Giang cho biết thêm, dù tại bệnh viện này chưa có hiện tượng nhân viên nghỉ việc nhưng nếu cứ tiếp tục tình trạng như hiện nay thì các chuyên gia đầu ngành xin ra khỏi bệnh viện có thể lường trước được. Việc này sẽ gây khó khăn cho người bệnh, bởi bệnh nhân có bệnh nặng đều phải vào bệnh viện công lập. Ngoài ra, thế hệ sinh viên y tiếp nối muốn vào bệnh viện học cũng không có các thầy giỏi.

9 thách thức, khó khăn của ngành Y

Chia sẻ về những khó khăn của ngành Y đang đối mặt trong giai đoạn này, Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên chỉ rõ 9 vấn đề đang đặt ra cần giải quyết thấu đáo với ngành.

Thứ nhất, trên thế giới, các quốc gia đều nhận định dịch Covid-19 chưa thể kiểm soát được hoàn toàn và vẫn xuất hiện những biến chủng mới, có nguy cơ diễn biến phức tạp và khó khăn hơn.

Thứ hai là cùng với dịch Covid-19, xuất hiện các dịch như sốt xuất huyết, nguy cơ xâm nhập các dịch bệnh nguy hiểm mới nổi như đậu mùa khỉ, viêm gan cấp… mà chưa rõ nguyên nhân... gây khó khăn, nhất là khi hệ thống y tế còn tồn tại hạn chế chưa giải quyết được quyết liệt ở giai đoạn trước.

Thứ ba là hệ thống thể chế liên quan đến lĩnh vực y tế cơ bản đã hoàn thiện nhưng vẫn còn những bất cập nhất định và đặc biệt là những bất cập liên quan đến mua sắm, đấu thầu, liên doanh liên kết, sử dụng tài sản công.

Thứ tư là năng lực hệ thống y tế của chúng ta, nhất là hệ thống y tế cơ sở và y tế dự phòng cũng còn nhiều hạn chế.

Thứ năm là chất lượng công tác điều hành phục vụ người bệnh tại một số cơ sở vẫn chưa thực sự đáp ứng được yêu cầu của người bệnh, tình trạng quá tải vẫn chưa được giải quyết triệt để, nhất là với các bệnh viện tuyến cuối, các bệnh viện tuyến Trung ương...

Thứ sáu là về công nghiệp sản xuất trang thiết bị y tế để phục vụ nhu cầu khám chữa bệnh chưa đủ đáp ứng...

Khó khăn thứ bảy là tình trạng thiếu thuốc, vật tư trang thiết bị y tế ở một số cơ sở y tế trên toàn quốc chưa được khắc phục một cách triệt để. Rồi số lượng hồ sơ đăng ký cấp giấy đăng ký lưu hành thuốc cũng như trang thiết bị còn tồn đọng lớn và chưa được giải quyết một cách triệt để. Hiện ngành Y đang phải đề nghị với Quốc hội để có giải pháp giải quyết trước mắt cũng như định hướng lâu dài để giải quyết nội dung này.

Thứ tám là quản lý đào tạo chất lượng và nhân lực y tế chưa đáp ứng được yêu cầu thực tế và hội nhập quốc tế. Cùng với đó là tình trạng nghỉ việc, bỏ việc của nhân viên y tế, chuyển từ hệ thống y tế công lập sang y tế ngoài công lập, đặc biệt là những cán bộ y tế có tay nghề cao, có kinh nghiệm. Đây cũng là một khó khăn, thách thức đối với ngành y tế.

Khó khăn cuối cùng là chuyển đổi số và ứng dụng công nghệ thông tin trong lĩnh vực khám chữa bệnh cũng như phòng bệnh chưa đáp ứng được yêu cầu. Ngân sách nhà nước chi cho y tế, bảo hiểm y tế có tăng nhưng tổng chi bình quân cho đầu người vẫn còn thấp. Đặc biệt chúng tôi thống kê thì tỉ lệ chi tiền túi của hộ gia đình cho công tác khám chữa bệnh vẫn ở mức cao, chiếm khoảng 43% tổng chi y tế.

Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên cho biết hiện nay Bộ Y tế vẫn đang tập trung giải quyết các khúc mắc này. Ngành y là ngành đặc thù từ khi học tới phục vụ người bệnh. Chế độ đãi ngộ chưa tương xứng trong khi điều kiện làm việc khó khăn nên nhân viên y tế nghỉ việc. Bộ Y tế đang cùng các bộ, ban ngành trung ương xây dựng và ban hành các quy định liên quan tới khám chữa bệnh, các vấn đề liên doanh liên kết; Ngoài ra, ngành y cũng nâng cao năng lực cán bộ y tế trong chăm sóc sức khoẻ nhân dân và hội nhập quốc tế...

Trẻ vị thành niên mang thai, bác sĩ BV Nhi Trung ương cảnh báo nhiều hệ lụy