Philippines - Trung Quốc đã bỏ đàm phán hợp tác trên Biển Đông?

Trong nhiều thập kỷ qua, Philippines và Trung Quốc đã tranh chấp về chủ quyền trên Biển Đông nhưng từ năm 2018, hai bên đã cam kết cùng nhau thăm dò trữ lượng dầu khí trong vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) của Philippines mà Trung Quốc cũng tuyên bố chủ quyền.

Trong phát biểu ngày 23/6, Ngoại trưởng Philippines Teodoro Locsin đã chia sẻ về tiến trình này cho biết: “Chúng tôi đã đi xa nhất có thể, xét về mặt hiến pháp. Chỉ cần tiến một bước so với nơi chúng tôi đang đứng là sẽ rơi vào khủng hoảng hiến pháp”.

Ông Teodoro Locsin nói: “Ba năm trôi qua. Chúng tôi đã không đạt được mục tiêu phát triển các nguồn tài nguyên dầu khí rất quan trọng đối với Philippines", dù vậy, ông nhấn mạnh "chắc chắn, chúng tôi không bao giờ đánh đổi bằng chủ quyền; dù chỉ là một phần nhỏ”.

Vẫn chưa rõ hai bên đã đưa ra quyết định hay chưa. Đại sứ quán Trung Quốc tại Manila không bình luận về thông tin này.

Philippines là quốc gia phụ thuộc chủ yếu vào nhập khẩu nhiên liệu và vì chồng lấn với tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc trong khu vực nên nước này rất khó khăn trong việc tìm các đối tác nước ngoài để cùng thăm dò trữ lượng nhiên liệu ngoài khơi.

Dưới thời Tổng thống Rodrigo Duterte, Chính quyền ông Duterte muốn hướng đến mối quan hệ gần gũi hơn với Trung Quốc và hai nước đã cam kết sẽ hợp tác thay vì cạnh tranh.

Hai quốc gia đã thiết lập hội đồng đặc biệt để thảo luận cách khai thác chung đối với khu vực này mà không cần giải quyết vấn đề chủ quyền nhạy cảm.

Tuy nhiên, từ thời điểm đó, giới chuyên gia đã hoài nghi về khả năng hai bên có thể đi đến thống nhất về việc hợp tác khai thác năng lượng vì các vấn đề nhạy cảm chính trị. Họ cũng cảnh báo, việc thoả thuận chia sẻ tài nguyên năng lượng đồng nghĩa hợp pháp hoá tuyên bố chủ quyền của bên kia, hay nói cách khác từ bỏ chủ quyền.

Trong phát biểu mới nhất, ông Locsin khẳng định, để có thoả thuận như vậy, một là Philippines có thể vi phải phạm hiến pháp hoặc Chính phủ Trung Quốc phải từ bỏ tuyên bố chủ quyền. Cuối cùng, ông Duterte đã tuyên bố chấm dứt đàm phán.

“Tổng thống đã tuyên bố các cuộc đàm phán về khí đốt, dầu mỏ đã hoàn toàn chấm dứt... Mọi thứ đã kết thúc” - ông Locsin nói.

Năm 2016, một toà trọng tài quốc tế đã ra phán quyết, nêu rõ, Philippines có quyền chủ quyền đối với việc khai thác năng lượng trong vùng Đặc quyền kinh tế (EEZ) 200 hải lý nhưng Trung Quốc kiên quyết không chấp nhận quyết định này. Hiện nay, Bắc Kinh đang tuyên bố chủ quyền bao phủ tới 90% trên Biển Đông bất chấp phản đối của cộng đồng quốc tế.

Trở thành ứng viên Liên minh Châu Âu, Ukraine sẽ có được gì?