Cao tốc Bắc-Nam đoạn Cần Thơ-Cà Mau và hai tuyến cao tốc lớn sắp khởi công vẫn gặp thách thức lớn trong huy động vật liệu thi công…
Chờ cấp phép mỏ cát theo cơ chế đặc thù
Báo cáo Chính phủ về tình hình cung cấp mỏ vật liệu xây dựng phục vụ hai dự án thành phần cao tốc Bắc - Nam đoạn Cần Thơ - Cà Mau, Bộ GTVT cho biết, theo kết quả tính toán, tổng nhu cầu vật liệu đá các loại thi công hai dự án khoảng 1,37 triệu m3; tổng khối lượng đất đắp khoảng 1,7 triệu m3; khối lượng cát đắp nền khoảng 18,5 triệu m3.
Nhà thầu dự án cao tốc Bắc - Nam đoạn Hậu Giang - Cà Mau thi công cào bóc hữu cơ trước khi thực hiện các bước kỹ thuật tiếp theo, tiến tới đắp cáp gia tải - Ảnh minh họa.
Đối với vật liệu đá, đất đã khảo sát đủ trữ lượng, chất lượng, công suất khai thác đáp ứng nhu cầu các dự án.
Riêng vật liệu cát sông, so với tổng nhu cầu vật liệu cát (khoảng 18,5 triệu m3), đến nay mới có tỉnh An Giang, Đồng Tháp dự kiến cung cấp khoảng 3 triệu m3 cát do đã có kế hoạch bố trí khoảng 28 triệu m3 cát để thi công các dự án của địa phương.
Liên quan đến hiện trạng cấp phép mỏ vật liệu tại khu vực, Bộ GTVT cho biết, theo thống kê từ Chi cục khoáng sản Miền Nam, đến nay, khu vực ĐBSCL đã cấp phép 66 giấy phép khai thác với tổng trữ lượng khoảng 71 triệu m3, công suất khai thác khoảng 15,6 triệu m3/năm.
“Trong khi đó, số liệu khảo sát của tư vấn cho thấy, nguồn vật liệu đáp ứng yêu cầu thi công cao tốc chủ yếu tập trung tại các tỉnh: An Giang, Đồng Tháp, Vĩnh Long.
Năm 2022, các tỉnh đang khai thác tại 24 mỏ có chất lượng đáp ứng yêu cầu của dự án. Trường hợp tăng công suất khai thác các mỏ thêm 50% trong 2 năm theo Nghị quyết số 18 của Chính phủ và dành 100% phần tăng thêm vẫn chưa đáp ứng nhu cầu của dự án”, Bộ GTVT thông tin và cho biết, theo báo cáo, tổng trữ lượng các mỏ trong quy hoạch đạt khoảng 215 triệu m3.
Trong đó, tỉnh An Giang khoảng hơn 54 triệu m3/13 mỏ; tỉnh Đồng Tháp hơn 33,5 triệu m3/10 mỏ; tỉnh Vĩnh Long khoảng hơn 42 triệu m3/10 mỏ; tỉnh Sóc Trăng khoảng 85 triệu m3.
Để giải quyết nguồn vật liệu thi công hai dự án thành phần cao tốc đoạn Cần Thơ - Cà Mau, Bộ GTVT kiến nghị Chính phủ có ý kiến với UBND tỉnh An Giang ưu tiên bố trí 7 triệu m3, tỉnh Đồng Tháp bố trí 7 triệu m3 và tỉnh Vĩnh Long bố trí 5 triệu m3 cát đáp ứng tiến độ triển khai các dự án thành phần cao tốc đoạn Cần Thơ - Cà Mau.
Đồng thời, thực hiện thủ tục tăng 50% công suất các mỏ cát đang khai thác và dành toàn bộ khối lượng phần tăng thêm để cấp cho dự án theo chỉ đạo của Chính phủ.
Trao đổi thêm với Báo Giao thông, theo một lãnh đạo Ban QLDA Mỹ Thuận, riêng năm 2023, khối lượng vật liệu cát thi công cao tốc đoạn Cần Thơ - Cà Mau khoảng 11 triệu m3.
Thực hiện cơ chế đặc thù theo Nghị quyết 18 của Chính phủ, hai tỉnh An Giang và Đồng Tháp đã nâng công suất các mỏ đang khai thác với trữ lượng khoảng 1,5 triệu m3 cát cấp cho dự án.
Trong đó, trữ lượng nâng công suất trên địa bàn tỉnh An Giang là 1,1 triệu m3. Tỉnh Đồng Tháp khoảng 370.000 m3 (trên tổng số 1,9 triệu m3 cát cấp cho dự án).
“Trên cơ sở khối lượng vật liệu có được, Ban QLDA đang yêu cầu các nhà thầu tập trung nguồn lực lên phương án thi công; Đồng thời, tiếp tục đề nghị các địa phương hướng dẫn cấp giấy phép cho nhà thầu khai thác trực tiếp, đảm bảo đủ khối lượng cát thi công dự án”, đại diện Ban QLDA Mỹ Thuận chia sẻ.
Đứng đầu liên danh nhà thầu thi công dự án đoạn Cần Thơ - Hậu Giang, lãnh đạo ban điều hành thuộc Tổng công ty Trường Sơn cho biết, theo tính toán, tổng nhu cầu cát đắp phục vụ thi công dự án khoảng 5 triệu m3. Riêng năm 2023 cần 1,5 - 1,6 triệu m3.
“Trong thời gian chờ cấp phép mỏ vật liệu mới hoặc nâng công suất khai thác các mỏ phục vụ dự án, nhà thầu dự kiến huy động nguồn cát đắp từ các mỏ thương mại với tỷ lệ khoảng 20 - 25% tổng nhu cầu.
Để đáp ứng được tiến độ dự án, công tác đắp cát gia tải giai đoạn 1 phải hoàn thành trước tháng 6/2023. Nhà thầu mong muốn việc cấp phép mỏ vật liệu cho nhà thầu cần được hoàn thành trong tháng 3/2023”, vị này giãi bày.
Trong bối cảnh nhiều dự án giao thông đường bộ lớn đang thực hiện, các tuyến cao tốc lớn sắp khởi công như: Khánh Hòa - Buôn Ma Thuột, Biên Hòa - Vũng Tàu cũng đối diện nguy cơ thiếu vật liệu - Ảnh minh họa.
Lo thiếu vật liệu hai dự án sắp khởi công
Không chỉ có hai dự án thành phần cao tốc Bắc - Nam, hai dự án đường bộ cao tốc trọng điểm khác là Khánh Hòa - Buôn Ma Thuột và Biên Hòa - Vũng Tàu dự kiến khởi công vào tháng 6/2023 tới đây cũng đứng trước nguy cơ “đói” vật liệu thi công.
Theo báo cáo của Bộ GTVT, tại dự án Khánh Hòa - Buôn Ma Thuột, tổng nhu cầu vật liệu đá khoảng gần 4 triệu m3; khối lượng cát khoảng 3 triệu m3; khối lượng đất đắp khoảng gần 3,6 triệu m3.
Trên cơ sở tính toán, đơn vị tư vấn đã thực hiện khảo sát 48 mỏ đá, tổng trữ lượng 61,7 triệu m3; 24 mỏ cát (22 mỏ đang khai thác; 2 mỏ quy hoạch), tổng trữ lượng gần 8 triệu m3; 11 mỏ đất đắp, tổng trữ lượng 23,5 triệu m3 sử dụng cho dự án.
“Hiện tại, vật liệu đá, đất đã khảo sát đủ trữ lượng, chất lượng, công suất khai thác đáp ứng nhu cầu các dự án.
Song, với vật liệu cát, trên địa phận tỉnh Khánh Hòa đang triển khai đồng thời một số dự án. Trong đó có các dự án thành phần cao tốc Bắc - Nam phía Đông nên với công suất khai thác hiện nay sẽ không đáp ứng nhu cầu dự án”, Bộ GTVT nhận định.
Đối với tuyến cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu, theo tính toán, tổng nhu cầu vật liệu đá khoảng 1,31 triệu m3; khối lượng cát khoảng 0,22 triệu m3; khối lượng đất đắp khoảng 7 triệu m3.
Phục vụ thi công dự án, đơn vị tư vấn đã khảo sát 17 mỏ đá, tổng trữ lượng hơn 248 triệu m3, dự kiến sử dụng đá tại 12 mỏ với trữ lượng khoảng 204 triệu m3; khảo sát và dự kiến sử dụng 3 mỏ cát, tổng trữ lượng hơn 49 triệu m3; khảo sát 12 mỏ đất với trữ lượng khoảng 24,2 triệu m3, dự kiến sử dụng đất tại 8 mỏ với tổng trữ lượng 24,5 triệu m3.
Mặc dù vậy, do hiện nay trên địa bàn tỉnh Đồng Nai đang triển khai đồng thời nhiều dự án trọng điểm quốc gia và một số dự án lớn của địa phương nên có khả năng công suất khai thác từng mỏ không đáp ứng tiến độ yêu cầu.
