Y tế

Sản phụ trẻ tuổi may mắn được cứu sống sau tự sát vì trầm cảm

05/07/2022, 18:22

Khoảng 50% phụ nữ bị trầm cảm sau sinh không được chẩn đoán và can thiệp. Hậu quả của trầm cảm sau sinh thường nặng nề.

Tự sát sau khi sinh con vì trầm cảm

Mới đây, Viện Sức khỏe Tâm thần Trung ương, BV Bạch Mai tiếp nhận điều trị trầm cảm sau sinh cho nữ bệnh T.T.B.T (21 tuổi, quê Quảng Bình). T. có thai trong quá trình đang học và chưa cưới nên tâm lý luôn căng thẳng.

img

Khoảng 50% bệnh nhân trầm cảm sau sinh không được thăm khám, chấn đoán sớm

Ths. Nguyễn Thị Ái Vân, Phòng Điều trị rối loạn cảm xúc, Viện Sức khỏe tâm thần, Bệnh viện Bạch Mai cho biết, sau khi sinh con được 13 ngày, T. có biểu hiện đêm ngủ kém, ngủ được tầm 3-4 giờ/đêm, hay thức giấc giữa đêm, sáng dậy sớm. T. luôn cảm giác mệt mỏi, thiếu năng lượng, ít nói chuyện với mọi người hơn trước, hay ngồi 1 mình, vẻ mặt buồn rầu, hay khóc lóc.

Dấu hiệu trầm trọng hơn là người bệnh không để tâm tới việc chăm sóc con, không thể hiện tình cảm với con, cảm giác khó chịu khi nghe tiếng con khóc.

“Bệnh nhân có hành vi dùng dao rạch bụng để tự sát, được người nhà phát hiện đưa vào BV Cu Ba Quảng Bình xử trí khâu vết thương sau đó chuyển tới khoa Tâm Thần điều trị tiếp”, BS. Vân cho hay.

Sau quá trình điều trị, bệnh nhân giảm triệu chứng, vui vẻ và hợp tác với người thân hơn, bớt buồn chán. Tuy nhiên, khi về nhà, bệnh nhân lại xuất hiện la hét, cáu gắt với mọi người, chống đối không chịu uống thuốc và được người nhà đưa tới khám và điều trị tại Viện sức khỏe Tâm Thần, Bệnh viện Bạch Mai vào ngày 23/5.

Tại đây, các bác sĩ kết luận chị T. bị rối loạn hành vi và tâm thần nặng kết hợp với trầm cảm sau sinh, có hành vi tự sát.

Theo PGS, TS Nguyễn Văn Tuấn, Viện trưởng Viện Sức khỏe tâm thần, trong năm 2021, Viện tiếp nhận khoảng 27 sản phụ có biểu hiện bị rối loạn tâm thần sau sinh trong đó có nhiều ca có ý tưởng tự sát.

"Đây là những trường hợp nặng nề được gia đình đưa tới viện. Tuy nhiên, còn rất nhiều trường hợp sản phụ có biểu hiện nhẹ hoặc không chia sẻ, cố tình giấu bệnh. Hoặc có trường hợp biểu hiện bằng triệu chứng khác như mệt mỏi, mất ngủ, tức ngực, không đến viện mà đi khám chuyên khoa về thần kinh, tim mạch nên không tìm ra được căn nguyên để điều trị", BS. Tuấn cho hay.

Cũng theo BS. Tuấn, tỷ lệ bệnh nhân tới khám tại viện gia tăng gấp đôi so với đợt dịch. Trước đây, trung bình một ngày có khoảng 150 bệnh nhân đến khám/ngày, nhưng hiện nay con số này là khoảng 250-300 bệnh nhân/ngày, trong đó liên quan đến trầm cảm khoảng 20-30%, bao gồm cả trầm cảm sau sinh.

Dấu hiệu nào nhận biết trầm cảm sau sinh?

Chia sẻ về nguyên nhân dẫn đến trầm cảm sau sinh, TS. Vũ Thy Cầm, Trưởng Phòng Tâm lý lâm sàng, Viện Sức khỏe Tâm thần, Bệnh viện Bạch Mai cho biết, sự xuất hiện em bé và những thay đổi hormon ảnh hưởng cảm xúc của phụ nữ trong thai kì… “Nhiều nghiên cứu cũng như các chuyên gia sức khỏe cho rằng, trầm cảm sau sinh có thể khởi phát ở bất kỳ thời điểm nào trong vòng 1 năm đầu sau sinh”, BS. Cầm cho biết.

Theo BS. Cầm, 80% phụ nữ bị trầm cảm sau sinh sẽ hồi phục hoàn toàn nếu được quan tâm đúng mức. Nhưng, hiện nay ước tính gần 50% phụ nữ bị trầm cảm sau sinh không được chẩn đoán kịp thời tại các cơ sở y tế, gây khó trong việc phát hiện, can thiệp, hỗ trợ cho sản phụ không rơi vào bệnh cảnh nặng nề hơn dẫn tới việc họ có ý nghĩ tự sát hoặc thực hiện hành vi tự sát cả mẹ lẫn con.

“Tất cả phụ nữ đều có nguy cơ mắc trầm cảm sau sinh đặc biệt ở những người có nguy cơ cao (đã từng bị trầm cảm, gia đình có người trầm cảm hay các bệnh tâm thần khác hay những vấn đề tâm lý khác). Có những sản phụ cả 3 lần sinh con đều bị trầm cảm", BS. Cầm cho hay.

Các dấu hiệu ở giai đoạn sớm, phụ nữ trầm cảm sau sinh có khí sắc giảm, cảm xúc thay đổi, buồn rầu, dễ cáu, dễ khóc…; Giảm sở thích hứng thú, giảm các mối quan hệ gia đình; Rối loạn giấc ngủ, rối loạn ăn uống; Giảm tập trung chú ý, trí nhớ; Các triệu chứng cơ thể: đau đầu, đau bụng, ngực...

Ở giai đoạn toàn phát, bà mẹ có khí sắc trầm tăng hơn; Mất quan tâm thích thú, bi quan chán nản; Buồn bã, mặc cảm, tự ti, tội lỗi, đau khổ...; Khó khăn trong việc ra quyết định, không muốn giao tiếp với mọi người; Khó khăn trong việc chăm sóc con, tạo mối quan hệ mẹ - con, xa lánh người thân...; Lo lắng quá mức tới sức khỏe của con. Sản phụ cũng gặp các triệu chứng cơ thể, rối loạn thần kinh thực vật hoặc rối loạn hành vi: bồn chồn, bất an, ý tưởng hành vi tự sát.

Do vậy, người phụ nữ sau sinh cần học cách thư giãn, giải tỏa căng thẳng mệt mỏi. Người mẹ không nên áp đặt bản thân làm những việc quá sức, không nên quá kỳ vọng để trở thành người mẹ hoàn hảo. Sản phụ cố gắng ngủ đủ giấc, tranh thủ nghỉ ngơi khi con đang ngủ, dành thời gian chăm sóc bản thân, gặp gỡ bạn bè người thân. Khi có dấu hiệu trầm cảm cần được khám sớm tại chuyên khoa tâm thần”, BS. Cầm khuyến cáo.

Theo BS Tuấn, sự đồng hành của gia đình với phụ nữ sau sinh rất quan trọng để hỗ trợ về mặt tâm lý kịp thời. Gia đình nên dành thời gian quan tâm chăm sóc người phụ nữ sau sinh, đặc biệt là người chồng cần phải luôn luôn lắng nghe cảm thông và tạo điều kiện cho người vợ có thời gian thư giãn, nghỉ ngơi, chế độ dinh dưỡng hợp lý.

Bạn cần đăng nhập để thực hiện chức năng này!

Bạn không thể gửi bình luận liên tục. Xin hãy đợi
60 giây nữa.