Thuốc Trung Quốc “làm từ thịt người" vì sao nguy hiểm?

Thuốc làm từ thịt người của Trung Quốc được phát hiện ở Nigieria được cảnh báo của chứa nhiều mầm bệnh truyền nhiễm

Theo báo chí, những viên thuốc thịt người kể trên, thực tế chứa thịt người lấy từ phôi thai, nhau thai và xác trẻ sơ sinh cắt nhỏ, làm khô và nghiền thành bột trước khi đóng viên. Cục Quản lý dược, Bộ Y tế vừa có văn bản gửi các sở y tế tỉnh thành cho hay gần đây, Nigeria báo động gấp có hàng trăm ngàn viên thuốc từ thịt người xuất hiện trên thị trường nước này. Các thuốc này được đóng gói dạng viên con nhộng, được quảng cáo dùng điều trị ung thư, tiểu đường, một số bệnh nặng ở giai đoạn cuối và hỗ trợ tăng sức đề kháng. Đồng thời, khẳng định không cấp phép sản xuất, nhập khẩu, đăng ký, lưu hành các thuốc chứa thịt người kể trên.

Trước thông tin này, PGS. TS. Nguyễn Hữu Đức, ĐH Y Dược Tp. Hồ Chí Minh cho biết, cách đây khá lâu, ở ta đã sử dụng thuốc bào chế từ nhau thai. Đó là thuốc bổ Filatov,  được bào chế theo phương pháp của bác sĩ Vladimir P. Filatov (người Nga). Theo phương pháp này, khi một tổ chức sống của động vật bị cắt rời khỏi cơ thể (như nhau thai) và được bảo quản trong điều kiện không thuận lợi cho sự sống (đặt ở nhiệt độ thấp 2-40C), tổ chức ấy sẽ tìm cách thích nghi với nghịch cảnh bằng cách tiết ra những chất kích thích gọi là biostimulin (kích sinh tố). Nếu đưa biostimulin vào cơ thể người (bằng cách uống hay tiêm) sẽ kích thích các phản ứng sinh học, thúc đẩy các quá trình chuyển hóa thuận lợi, làm tăng sự đề kháng, bồi dưỡng các chức năng sinh lý, chống lại sự xâm nhập của bệnh tật.

Thời đó, nhiều bệnh viện phụ sản ở ta đã tận dụng, dùng nhau thai của phụ nữ mới sinh xong bào chế đúng điều kiện sản xuất dược phẩm thành thuốc uống và thuốc tiêm Filatov. Điều rất rõ là chế phẩm Filatov từ nhau thai là bộ phận nuôi sống, cung cấp chất dinh dưỡng hỗn hợp cần thiết cho thai nhi, vì vậy, nó chứa các chất bổ dưỡng như nhiều loại acid amin, các acid béo thiết yếu, nhiều vitamin và chất khoáng… Khi đó, chế phẩm Filatov thường được phối hợp với các dược phẩm khác trong nhãn khoa, phụ khoa và lão khoa để tăng hoạt tính của các thuốc phối hợp nhằm tăng đề kháng với bệnh nhiễm khuẩn, làm mau lành các tổn thương, bảo vệ cơ thể đối với các độc chất…

Cho tới nay, bản chất của các biostimulin vẫn chưa được biết đầy đủ và việc sử dụng chế phẩm Filatov không còn sản xuất và sử dụng nữa. Hiện nay, các chế phẩm được bào chế từ tạng liệu như nhau thai người, gan thận súc vật… (phương pháp trị liệu này gọi là tạng phủ trị liệu) đã được thế giới khuyến cáo không sử dụng vì không có bằng chứng khoa học cụ thể chứng minh tác dụng một cách rõ ràng mà nguy cơ lây nhiễm bệnh lại rất lớn, như dùng cơ quan tạng phủ từ bò thì bị lây nhiễm bệnh bò điên. Còn những viên thuốc chứa thịt người từ phôi thai, nhau thai mới báo cáo ở Nigeria chứa rất nhiều mầm bệnh, đặc biệt là siêu vi nhiều nhất là siêu vi gây viêm gan B.

Cách đây không lâu, ở ta nổi rộ việc lưu hành bất hợp pháp và sử dụng tùy tiện tử hà xa là chế phẩm làm từ nhau thai người nhập lậu từ Trung quốc. Loại này được coi là có công dụng bổ khí, dưỡng huyết, ích tinh, thường dùng để chữa các chứng bệnh suy nhược, gầy yếu, di tinh, liệt dương, phụ nữ thiếu máu, muộn con, thiếu sữa sau khi sinh nở… Tuy nhiên, cho đến nay chưa có một công trình nghiên cứu khoa học nào chứng minh các công dụng vừa kể, ngoại trừ với chứng suy nhược, nhau thai có thể giúp bổ dưỡng như thịt gà, thịt bò… (do chứa nhiều acid amin của chất đạm). Theo chính các thầy thuốc đông y, việc tìm mua nhau thai để cải thiện tình trạng này là hoàn toàn sai lầm. Để bổ thận, tráng dương, tăng cường “sinh lý”, người bệnh cần được bắt mạch và chuyên gia sẽ kê những vị thuốc phù hợp.

Tử hà xa bán trên thị trường không có nguồn gốc rõ ràng có nguy cơ rất lớn là mang mầm bệnh. Bởi vì, nhau thai nằm trong một cơ thể sống, mà bất cứ cơ thể sống nào là người cũng có thể nhiễm các bệnh truyền nhiễm do siêu vi, vi khuẩn, ký sinh trùng… Nếu nhau thai không được kiểm tra, chế biến trong điều kiện vô trùng đều có nguy cơ chứa mầm bệnh trong chính nhau thai.

Việc dùng nhau thai người rất nguy hiểm vì có thể bị lây nhiễm các bệnh gây khủng hoảng toàn cầu như HIV, viêm gan B và C... Theo quy định của Bộ Y tế nước ta, nhau thai người cần phải được xử lý thật chặt chẽ như là chất thải trong nhóm chất thải y tế lây nhiễm cần đưa đi tiêu hủy. Theo một số thầy thuốc là đông y, có khi nhu cầu sử dụng tử hà xa của thầy thuốc đông y là có thật, tuy nhiên, họ không dám dùng vì bệnh viêm gan siêu vi và HIV ngày càng tăng, mà chế phẩm bán trôi nổi hiện nay lại không rõ nguồn gốc, không đảm bảo cho sức khoẻ người tiêu dùng.

Ngoài bị các bệnh truyền nhiễm do mầm bệnh chứa trong nhau thai, người dùng tử hà xa còn có nguy cơ mắc nhiều bệnh khác do vấn đề bảo quản (nhau thai là môi trường rất tốt phát triển các mầm bệnh lây qua đường tiêu hóa) như tiêu chảy do nhiễm vi khuẩn, siêu vi, ký sinh trùng… 

Phát hiện thi thể người đàn ông không còn nguyên vẹn trên đồi