Trường ĐH Hàng Hải VN: Sự hòa quyện truyền thống và tương lai

Trong giai đoạn mới thành lập, ngôi trường đơn sơ với nhà tranh, vách lá, bộ máy tổ chức chỉ vỏn vẹn có một quyền hiệu trưởng, hai giáo viên dạy lái tàu, hai giáo viên dạy máy tàu và một giáo viên dạy chính trị. Trường phải mời các giáo viên thỉnh giảng của Cục Vận tải đường thủy. Đến tháng 9/1957 có 13 học viên lái tàu và 15 học viên máy tàu tốt nghiệp (trong đó có người trở thành thuyền trưởng tàu viễn dương).
 

Với bao khó khăn, thiếu thốn thời chiến tranh, thầy và trò Nhà trường đã hoàn thành khối lượng lớn công việc như: Mượn đất để dựng lớp học, làm nhà ăn, nơi làm việc, trạm y tế, nhà ở cho học viên. Kết quả, hàng ngàn m2 nhà tranh tre lợp lá, giấy dầu được dựng lên. Để đảm bảo an toàn trong việc đi lại và học tập sinh hoạt của thầy và trò, hàng trăm hầm chữ “A”, hào giao thông được xây đắp, đào dưới lòng đất xung quanh các phòng học, nhà ở, nhà ăn... Mặc dù gặp vô vàn khó khăn nhưng với lòng quyết tâm, tinh thần đoàn kết, lãnh đạo cùng thầy trò Nhà trường đã một lòng bám trường, bám lớp. Dù máy bay Mỹ có ngày đêm gào rít trên bầu trời thành phố thì những lớp học vẫn được duy trì đều đặn dù học trên lớp hay dưới hầm sâu. 

Ngoài mục tiêu bằng mọi giá phải duy trì lớp học, thầy trò Nhà trường không quên nhiệm vụ tham gia chiến đấu cùng nhân dân Hải Phòng chống lại những tháng ngày bom Mỹ dội xuống miền Bắc. Khó khăn về dụng cụ học tập cho học viên thời kỳ đầu cũng được lãnh đạo Nhà trường xử lý một cách rất khéo léo, khoa học. Với những cố gắng, nỗ lực đó, trong năm 1960, Nhà trường vinh dự được Bác Tôn Đức Thắng và đoàn nhà báo Ba Lan về thăm.

Những năm 1969, 1970, 1972, đế quốc Mỹ leo thang đánh ra miền Bắc ngày một ác liệt, Trường đã chủ động, sáng tạo trong nghiên cứu ứng dụng khoa học - kỹ thuật, công nghệ tiên tiến, nghiên cứu chế tạo thành công nhiều loại trang bị kỹ thuật. Những sáng chế của Nhà trường đã góp phần giúp bộ đội ta có đủ trang thiết bị, vũ khí chiến đấu. Bên cạnh đó, trung đoàn tự vệ của Trường cũng được thành lập, lấy nòng cốt là các sinh viên khoa Giáo dục quốc phòng, là lực lượng đắc lực bảo vệ thành phố Hải Phòng, sau này đã được tặng Bằng khen của Bộ Quốc phòng, Bộ Tư lệnh Quân khu III. Đặc biệt hơn, Trường là nơi tuyển chọn những người Anh hùng cho các “Đoàn tàu không số” và “Tàu ba đảm đang” nổi tiếng thế giới của ngành Hàng hải Việt Nam thời kỳ này.

Bên cạnh công tác đào tạo, phục vụ kháng chiến chống Mỹ, lãnh đạo Nhà trường thường xuyên chăm lo xây dựng tổ chức Đảng trong sạch, vững mạnh; Xây dựng Nhà trường thành một khối thống nhất về ý trí, trách nhiệm, trình độ chuyên môn, nghiệp vụ và công tác quản lý, điều hành giáo dục - đào tạo, coi đây là nhiệm vụ quan trọng để hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ đào tạo nguồn nhân lực có chuyên môn cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ miền Bắc XHCN, góp phần vào sự nghiệp giải phóng miền Nam thân yêu.

Hướng tới tương lai tươi sáng

Trải qua nhiều tên gọi, nhiều lần chuyển địa điểm đến năm 2013, Nhà trường chính thức được mang tên Trường Đại học Hàng hải Việt Nam. Các khoa, ngành đào tạo mới cũng tăng lên. Nhận thêm vinh dự mới đồng nghĩa với việc thầy trò Nhà trường cũng đối mặt với những khó khăn, thách thức mới. Với truyền thống hào hùng, thầy trò Trường Đại học Hàng Hải Việt Nam lại một lần nữa bắt tay, chung sức cùng nhau hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được Đảng và Nhà nước giao phó. Hoàn thành trên 27 đề tài nghiên cứu khoa học và chuyển giao công nghệ cấp Nhà nước, cấp Bộ. Nhiều cán bộ, giáo viên được tặng “Bằng lao động sáng tạo”. Đảng bộ liên tục đạt danh hiệu Trong sạch, vững mạnh. Trường đạt Tiên tiến xuất sắc nhiều năm. Các tổ chức Công đoàn, Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, Trung đoàn tự vệ được tặng nhiều bằng khen, giấy khen... Tham gia thực hiện có hiệu quả các phong trào, các cuộc vận động, nhất là phong trào “Đền ơn đáp nghĩa”, “Mái ấm Công đoàn”, “Nghĩa tình biên giới, hải đảo”. Trường đã xác nhận cho hàng ngàn hộ gia đình đã giúp đỡ cán bộ, giáo viên, sinh viên của Trường trong các năm sơ tán để làm cơ sở đề nghị UBND các tỉnh khen thưởng có công phục vụ kháng chiến.

Với những đóng góp to lớn, Trường Đại học Hàng hải Việt Nam nói chung và lãnh đạo, thầy trò nhà trường nói riêng nhiều năm liền được các danh hiệu, huân chương cao quý của Đảng và Chính phủ. Trong đó, tự hào nhất là trong năm 2006, Trường được tặng thưởng danh hiệu Anh hùng Lao động Thời kỳ đổi mới; Năm 2011 là Huân chương Hồ Chí Minh cao quý. 

Với những gì đã đạt được, Trường Đại học Hàng hải Việt Nam không chỉ xứng đáng với danh hiệu Anh hùng Lao động thời kỳ đổi mới mà còn là một tập thể Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ cứu nước thần thánh của dân tộc ta.

H.L.V