Ukraine cho miền Đông tự trị hạn chế

Kiev nhượng bộ

Hôm qua (16/9), Quốc hội Ukraine đã phê chuẩn dự luật về quy chế tự trị hạn chế cho khu vực Luhansk và Donetsk miền Đông Ukraine do lực lượng ly khai kiểm soát.

Dự luật sẽ ân xá cho những người tham gia các hoạt động chống Chính phủ tại hai tỉnh nói trên, được sử dụng tiếng Nga trong các cơ quan, tổ chức bầu cử vào ngày 7/12. Thậm chí, phe ly khai còn được phép thành lập lực lượng cảnh sát riêng, theo Reuters.

Ông Poroshenko cũng kêu gọi các đảng phái trong Quốc hội nhanh chóng ủng hộ đề xuất nỗ lực của ông nhằm chấm dứt các cuộc giao tranh kéo dài 5 tháng giữa quân Chính phủ và phe ly khai. Ông nhấn mạnh các đề xuất này sẽ đảm bảo được “toàn vẹn lãnh thổ, chủ quyền và độc lập” của toàn Ukraine.

Tuy nhiên, Kiev vẫn duy trì hỗ trợ phát triển kinh tế - xã hội; trước mắt khôi phục công nghiệp, hạ tầng giao thông, xã hội… thông qua các ký kết thỏa thuận. Chính quyền các vùng tự trị cũng có thể thiết lập hợp tác biên giới với các đơn vị hành chính - lãnh thổ của Nga. 

Cùng ngày, trong một động thái được cho là tạo thuận lợi cho đề xuất nói trên, Tổng thống Ukraine cách chức bà Irina Verigina - quyền Tỉnh trưởng Luhansk. Bà Irina Verigina được bổ nhiệm hồi tháng 5 năm nay.

Tuy nhiên, dự luật trên vấp phải sự hoài nghi của phe ly khai, nhất là trong bối cảnh Tổ chức quân sự Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) bắt đầu chuyển giao vũ khí cho quân đội nước này. Ông Andrey Purgin - Đại diện nước Cộng hòa Nhân dân Donetsk tự xưng đã bác bỏ việc chính quyền Kiev trao quyền tự trị giới hạn và hy vọng một giải pháp hòa bình cho tình hình toàn miền Đông.

Trước đó, Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Ukraine - Yevhen Perebiynis tuyên bố quân đội nước này dự định chuyển sang các tiêu chuẩn của NATO. Hiện hai bên không bàn đến vấn đề Kiev gia nhập NATO, tuy nhiên sẽ tăng cường hợp tác sâu rộng và hiện đang đàm phán về cung cấp vũ khí với một số nước thành viên NATO.

Thỏa thuận ngừng bắn liên tục bị vi phạm

Ngày 16/9, Văn phòng điều phối nhân đạo Liên hợp quốc (LHQ) công bố dữ liệu về tình hình nhân đạo tại khu vực giao tranh ở Đông Ukraine, trong đó, số người thiệt mạng tại khu vực Donetsk và Luhansk tăng lên 3.100 người trong đó có 27 trẻ em, 8.061 người khác bị thương bao gồm 56 trẻ em kể từ đầu tháng 4 này. 

Số người tại Luhansk và Donetsk phải dời bỏ nhà cửa tị nạn sang các nước láng giềng vì xung đột vũ trang giữa phe ly khai và Chính phủ đã tăng lên tương ứng 263.000 người và 366.900 người. Trong đó, có 325.900 người tị nạn sang Nga. Tuy nhiên, các quan chức LHQ từng phải thừa nhận rằng, con số thực sự về người tị nạn cao hơn rất nhiều, có thể lên tới hàng triệu người. Mặt khác, Cơ quan Di trú Liên bang Nga khẳng định, kể từ đầu năm nay, hơn 814.000 công dân Ukraine chạy sang Nga.

Kể từ ngày 14/8 LHQ đã kêu gọi các nhà tài trợ đóng góp 33,3 triệu USD cho các chiến dịch nhân đạo tại Ukraine và cho đến nay đã thực hiện được 21% chương trình. Tuy nhiên, do tình hình ngày càng xấu đi trong khi nhu cầu tăng lên, quỹ nhân đạo trên đã không còn đáp ứng đủ. 

Trong một diễn biến khác cùng ngày, Chủ tịch Thượng viện Nga Sergei Naryshkin cho biết, chính sách “cay độc và vô trách nhiệm” của Mỹ và đồng minh tại Ukraine đang đẩy thế giới tới bờ vực của cuộc chiến tranh lạnh mới.

Về tình hình ngừng bắn, trong hai ngày qua, những cuộc giao tranh mới tiếp tục nổ ra tại TP Donetsk, đặt lệnh ngừng bắn mỏng manh mới kéo dài được 10 ngày trong tình trạng bế tắc. Tối 16/9, phóng viên Reuters tại Donetsk nghe thấy tiếng pháo kích và tên lửa từ khu vực sân bay, sân ga Donetsk và ở huyện Leninsky gần trung tâm khu vực. Thủ lĩnh phe ly khai tại Donetsk cáo buộc các lực lượng của Ukraine liên tiếp vi phạm lệnh ngừng bắn và dọa có thể sẽ không tiếp tục duy trì lệnh ngừng bắn.

Quang Minh - Trang Trần