Ưu tiên đất vàng thu hồi làm công viên, bãi đỗ xe

Dự án nhà ở để bán cho cán bộ công nhân viên tại số 13 Nguyễn An Ninh là một trong số những dự án bị thu hồi - Ảnh: Tạ Tôn

Trước đây, đã có quy định sau 24 tháng dự án chậm tiến độ sẽ thu hồi đất, trừ những dự án địa phương cho phép kéo dài. Nhưng Luật Đất đai 2013 đưa ra cơ chế mạnh hơn, cho phép kéo dài thêm 24 tháng nữa, tức là tổng cộng trong vòng 4 năm, nhưng nếu dự án vẫn treo thì sẽ thu hồi cả đất và cả tài sản trên đất. Dự án nào đến 4 năm vẫn chưa triển khai được thì chắc chắn việc chủ đầu tư được giao dự án không hẳn vì họ có năng lực.

Nên đọc

Những dự án “đất vàng” ở Hà Nội bị thu hồi sẽ làm gì?

Quy định là thế, song trên thực tế, chưa có bất cứ địa phương nào tiến hành thu hồi đất gắn với thu hồi tài sản trên đất. Bởi lẽ, nhiều ý kiến cho rằng, việc thu hồi tài sản đã đầu tư trên đất là vi hiến. Như vậy để thấy rằng, chúng ta chưa có khung pháp lý hiệu quả, hợp lý và khả thi để áp dụng trên thực tế.

Trên địa bàn Hà Nội lâu nay có tình trạng đất dự án bỏ không trong cả 10 năm hoặc dài hơn thế, đặc biệt có những dự án ở ngay trên các mảnh “đất vàng”. Bởi thế, người dân hoàn toàn có thể đặt câu hỏi liệu “có gì đó” bên cạnh quyết định giao đất không? Vì nếu giao đất có điều kiện, có yếu tố gắn với lợi ích, với tham nhũng thì khó để thu hồi bởi vướng lợi ích của bên này, bên kia. Dù chỉ là câu hỏi được đặt ra nhưng đó là khía cạnh cần xem xét.

Tuy thế, dù khung pháp lý có thể chưa hoàn thiện nhưng quy định của pháp luật về việc này đã có, hoàn toàn có thể tiến hành thu hồi đất ở những dự án chậm tiến độ. Còn tài sản đầu tư trên đất có thể tính toán sau. Với đất đai, đặc biệt những khu đất vàng không thể để lãng phí, chậm thu hồi ngày nào là mất mát, lãng phí tài sản ngày đó.

Ở góc độ khác, theo tôi, Hà Nội nên thay đổi tư duy theo hướng, thay vì sử dụng các khu đất vàng làm trung tâm thương mại, khách sạn, văn phòng cho thuê, nên sử dụng để làm các công trình công cộng như công viên, bãi đỗ xe… Thành phố đang quá thiếu những công trình như thế, trong khi các tòa nhà chọc trời ở nội đô đã và đang hàng ngày, hàng giờ “bức tử” giao thông thành phố.

Việc giao đất vàng làm nhà cao tầng, trung tâm thương mại có thể mang lại lợi ích cho một nhóm người. Nhưng về lâu về dài, hệ lụy mà nó đem lại sẽ khiến cả triệu người khác phải gánh chịu.

Đặng Hùng Võ
Nguyên Thứ trưởng Bộ TN&MT

Hà Nội thu hồi hàng loạt dự án trên “đất vàng”