Việt Nam báo cáo diễn biến mới về biển Đông tại ASEAN 25

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng tại phiên họp toàn thể

Ngày 12/11, Hội nghị Cấp cao ASEAN 25 và giữa ASEAN với các đối tác diễn ra tại Thủ đô Nay Pyi Taw (Myanmar). Lãnh đạo các nước ASEAN thảo luận về tiến trình xây dựng Cộng đồng ASEAN và định hướng ASEAN sau năm 2015, thúc đẩy quan hệ với các đối tác cũng như trao đổi về các vấn đề khu vực và quốc tế cùng quan tâm như: Mối đe doạ từ tổ chức “Nhà nước Hồi giáo” (IS) tự xưng ở Iraq và Syria, dịch bệnh Ebola ở Tây Phi, tình hình bán đảo Triều Tiên và các tranh chấp lãnh thổ trên biển Đông.

Tại đây, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đề nghị ASEAN cần tiếp tục nỗ lực để hoàn thành tốt lộ trình tiến tới cộng đồng như mục tiêu đã đề ra, đồng thời phát huy mạnh mẽ trách nhiệm trong việc duy trì hòa bình, an ninh, ổn định, trong đó có an ninh, an toàn và tự do hàng hải, hàng không ở khu vực.

Ðến nay, tình hình biển Đông vẫn tiếp tục phức tạp, trong đó có việc bồi đắp quy mô lớn, làm thay đổi căn bản cấu trúc của nhiều đảo đá, bãi ngầm. Những việc làm này trái với quy định của Tuyên bố ứng xử ở biển Đông (DOC). Do vậy, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đề nghị ASEAN cần chủ động và có trách nhiệm hơn nữa trong việc duy trì hòa bình, an ninh và ổn định ở khu vực; Tiếp tục yêu cầu các bên liên quan tôn trọng và thực hiện đầy đủ mọi quy định của DOC, thực hiện kiềm chế, không mở rộng hoặc gia tăng căng thẳng, không làm phức tạp thêm tình hình; Không sử dụng hoặc đe dọa sử dụng vũ lực; Giải quyết các tranh chấp bằng biện pháp hòa bình; Tôn trọng luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển 1982 (UNCLOS).

Đồng thời, ASEAN cần triển khai mạnh mẽ những nội dung đã thống nhất, đặc biệt là việc ASEAN - Trung Quốc cần sớm cụ thể hóa các biện pháp và xây dựng cơ chế nhằm bảo đảm thực hiện đầy đủ Tuyên bố DOC, nhất là Điều 5 của Tuyên bố; Đi vào đàm phán thực chất nhằm sớm đạt được Bộ quy tắc COC có tính ràng buộc, cũng như sớm triển khai các biện pháp “thu hoạch sớm” song song với tiến trình đàm phán về COC.

Về dịch bệnh Ebola, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cho biết: “Dịch Ebola đang gây hậu quả nghiêm trọng ở châu Phi, có nguy cơ lan rộng rất cao. ASEAN cần ưu tiên các biện pháp hiệu quả để ngăn chặn dịch bệnh, tăng cường phối hợp với nhau, tranh thủ sự hỗ trợ của Tổ chức Y tế thế giới và những nước phát triển, nhất là trong các lĩnh vực hỗ trợ đào tạo nguồn nhân lực, trang bị y tế và thuốc phòng chống. Việt Nam ủng hộ các Nghị quyết vừa qua của Liên hợp quốc và tán thành việc Hội nghị lần này ra Tuyên bố chung của khu vực ứng phó với dịch bệnh Ebola”.

Kết thúc Hội nghị Cấp cao ASEAN 25, lãnh đạo các nước ASEAN đã thông qua Tuyên bố Nay Pyi Taw về Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN sau năm 2015 với các thành tố chính làm cơ sở xây dựng định hướng phát triển Cộng đồng ASEAN trong giai đoạn 2016-2025, Tuyên bố ASEAN về Tăng cường năng lực Ban Thư ký ASEAN và nâng cao hiệu quả phối hợp các cơ quan ASEAN và Tuyên bố ASEAN về biến đổi khí hậu. Trong dịp này, các nhà lãnh đạo cũng chứng kiến việc công bố thành lập Viện Kinh tế Xanh ASEAN, nhằm tăng cường chia sẻ kinh nghiệm, hợp tác về phát triển và môi trường.

Xuân Minh