Bất ổn ở biển Đỏ đe dọa thương mại toàn cầu, nguy cơ giá cả leo thang

Nền kinh tế Ai Cập đang mất hàng triệu USD mỗi ngày

Ngày 21/12, trang tin Ahram Online của Ai Cập dẫn lời Chủ tịch Hiệp hội Giao nhận vận tải Quốc tế Ai Cập (EIFFA), ông Medhat El-Kady đánh giá: "Cuộc khủng hoảng hiện nay rất lớn và có thể tác động tới doanh thu của kênh đào Suez khi khủng hoảng tiếp tục kéo dài, ngày càng nhiều công ty sử dụng Mũi Hảo Vọng thay vì kênh đào Suez.

Trước đó ngày 17/12, Chủ tịch Cơ quan Quản lý kênh đào Suez (SCA) của Ai Cập, ông Osama Rabie thông tin, có 55 tàu đã chuyển sang tuyến Mũi Hảo Vọng - tuyến đường thương mại quan trọng giữa châu Âu và châu Á - kể từ ngày 19/11.

Theo ông Rabie, con số này chỉ chiếm một tỷ lệ nhỏ so với tổng số 2.128 tàu đã đi qua kênh đào Suez trong giai đoạn này.

Trong khi đó, ông El-Kady khẳng định số tàu thực tế tránh đi qua kênh đào Suez vượt quá con số được công bố.

Tờ Thời báo Tài chính dẫn số liệu MariTrace cung cấp cho thấy tính đến tối 22/12, chỉ 210 tàu đi qua Biển Đỏ đến và đi từ Kênh đào Suez trong khi tháng trước con số này là 330.

Dữ liệu này có thể là điều xấu đối với Ai Cập, quốc gia phụ thuộc nhiều vào doanh thu từ kênh đào Suez, giữa lúc Cairo đang nỗ lực thu hẹp khoản thiếu hụt tài chính 17 tỷ USD/năm đến năm 2026.

Chủ tịch EIFFA El-Kady cảnh báo nền kinh tế Ai Cập đang mất hàng triệu USD mỗi ngày từ doanh thu của kênh đào Suez do cuộc khủng hoảng trên Biển Đỏ vẫn chưa được giải quyết.

Nguy cơ tác động toàn cầu, người tiêu dùng phải hứng hậu quả

Chuyên gia này lưu ý tình trạng bất ổn liên quan đến Eo biển Bab al-Mandab cũng đã có những tác động toàn cầu và dẫn sự cố tàu chở container Evergreen mắc cạn trên Kênh đào Suez hồi tháng 3/2021, khiến thương mại toàn cầu thiệt hại 10 tỷ USD làm ví dụ.

Là tuyến đường thủy quan trọng nối liền Địa Trung Hải và Biển Đỏ, kênh đào Suez chiếm khoảng 12% khối lượng vận chuyển hàng hóa bằng đường biển của thế giới và là một trong những nguồn thu ngoại tệ chủ chốt của Ai Cập.

Chuyên gia kinh tế El-Gamal nhận xét: "Kênh đào Suez đóng vai trò là tuyến đường biển quan trọng đối với thương mại toàn cầu, tạo điều kiện cho các tuyến đường vận tải hiệu quả giữa châu Á và châu Âu.

Việc một số công ty vận tải quyết định tránh kênh đào đã làm gián đoạn tuyến đường, gây ra sự chậm trễ trong hoạt động giao hàng và khiến chi phí gia tăng.

Theo ông El-Gamal, tình trạng gián đoạn do bất ổn tại eo biển Bab al-Mandab gây ra có thể tác động xấu đến chuỗi cung ứng toàn cầu, ảnh hưởng đến sự di chuyển kịp thời của hàng hóa và tạo ra thách thức cho các doanh nghiệp vì hệ thống kho bãi theo giờ.

Chuyên gia El-Gamal đánh giá, việc thay đổi lộ trình tránh kênh đào Suez sẽ khiến thời gian di chuyển dài hơn, làm mức tiêu thụ nhiên liệu và chi phí gia tăng.

Kết quả, người chịu cuối cùng có thể là người tiêu dùng trong bối cảnh nền kinh tế thế giới vẫn chưa phục hồi hoàn toàn sau đại dịch Covid-19 cũng như tác động của cuộc xung đột tại Ukraine.

Ngoài ra, ông El-Gamal giải thích thêm, kênh đào Suez là tuyến đường quan trọng để vận chuyển dầu và khí tự nhiên hóa lỏng (LNG).

Sự gián đoạn giao thông qua kênh có thể ảnh hưởng đến thị trường toàn cầu do gây ra sự chậm trễ trong việc cung cấp các tài nguyên thiết yếu này.

Theo Báo cáo hàng tháng về thị trường dầu mỏ của Kamco Invest, cuộc tấn công nhằm vào các tàu ở Biển Đỏ và những đồn đoán liên quan đến việc Cục Dự trữ Liên bang có thể cắt giảm lãi suất đã đẩy giá dầu tăng cao sau khi chạm mức thấp nhất trong sáu tháng.