Độc lạ cây cầu trên 100 tuổi được xây dựng từ 500 nghìn viên gạch nung

Cây cầu thủ công hơn trăm năm tuổi

Những ngày tết Giáp Thìn 2024, PV Báo Giao thông theo tỉnh lộ 457 về thôn Trung Kinh, xã Lê Lợi, huyện Kiến Xương, tỉnh Thái Bình, chiêm ngưỡng cây cầu được xây dựng thủ công hoàn toàn bằng gạch nung.

Tại đây, PV ngạc nhiên vì thân của cây cầu khá dài nhưng được xây dựng hoàn toàn bằng loại gạch thất nung. Nước sông Liên Giang luôn chảy xiết nhưng trải qua hơn trăm năm, cây cầu vẫn an toàn phục vụ nhu cầu đi lại của người dân địa phương.

Trao đổi với PV Báo Giao thông, cụ Vũ Xuân Cao (sinh năm 1938, trú thôn Trung Kinh, xã Lê Lợi, huyện Kiến Xương, tỉnh Thái Bình) cho biết, cây cầu có tên là cầu Trung Kinh được xây khá lâu đời, những người có tuổi đời như cụ hiện nay hoặc hơn cụ cả chục tuổi ở xã Lê Lợi cũng chỉ được nghe kể lại về lịch sử hình thành lên cây cầu Trung Kinh.

Theo cụ Cao, bản thân cụ cũng chỉ được nghe từ bố thân sinh ra cụ kể lại, cây cầu này được xây dựng hơn 100 năm trước. Người đứng ra khởi xướng xây dựng cây cầu Trung Kinh là cụ Hà Rực cũng là người làng Trung Kinh. Cụ Rực chủ trì đóng dựng, người dân góp công góp của xây dựng lên cây cầu này.

Cầu có chiều dài 67m, rộng trên 3m, cao độ trên 5m, được chia thành 3 nhịp, nối giữa các nhịp có 2 khoang rộng hơn 5m, tàu thuyền có tải trọng hàng trăm tấn có thể lưu thông. Ở mỗi một phần trụ cầu được thiết kế 2 vòm quấn rộng 2m vừa thẩm mĩ vừa thông thủy, tạo điểm nhấn cho cây cầu.

Phần trụ móng cầu được đóng toàn bộ bằng cọc tre hóa dày sát nhau, phần trụ cầu được xây bằng gạch thất nung, vôi và mật mía tạo nên khối trụ cầu vững chắc, mặt cầu được tạo bằng gỗ lim.

Trải qua hơn 100 năm cầu Trung Kinh phải tu sửa lại mặt cầu nhiều lần nhưng phần trụ cầu vẫn được giữ nguyên không bị tu sửa. Lần gần nhất là năm 2020, huyện Kiến Xương đã đầu tư kinh phí làm lại mặt cầu và đường dẫn 2 mố cầu để người dân đi lại thuận tiện, an toàn.

"Để xây lên cây cầu này, các cụ làng Trung Kinh phải dùng trên 50 vạn gạch thất nung, gạch phải là gạch già, phẳng phiu. Gạch thất nung được đóng thủ công bằng tay, đất thịt được nhào nặn kỹ càng, dùng khuôn gỗ tạo lên những viên gạch, phơi khô, xếp thành nhiều lò, nung gạch và vôi bằng củi khô.

Vôi đá sau khi nung chín được đem tô để nguội. Sau khi đã lựa chọn được gạch đem xây cầu, các cụ đem vôi nung đảo với cát, mật mía và tro rơm rạ để tạo độ kết dính khi xây trụ cầu được chắc chắn", cụ Cao giải thích.

Chỉ tay về phía chân cầu, cụ Cao cho biết thêm: "Cầu chắc chắn lắm, những năm giặc Pháp xâm lược, đại bác bắn trúng cầu nhưng cầu Trung Kinh vẫn đứng vững, không bị đổ mà chỉ hư hại một chút vách trụ cầu", cụ Cao cho biết thêm.

Tu sửa, gìn giữ

Ông Nguyễn Văn Tin (sinh năm 1957, trú thôn Trung Kinh, xã Lê Lợi, huyện Kiến Xương) cho hay, cầu Trung Kinh ngoài việc giúp người dân địa phương giao thương thuận lợi còn là niềm tự hào của người dân thôn Trung Kinh cũng như người dân xã Lê Lợi.

Ông Nguyễn Văn Doanh, Chủ tịch UBND xã Lê Lợi cho biết, mặc dù cây cầu Trung Kinh xây dựng đã lâu nhưng vẫn đảm bảo an toàn, phục vụ tốt cho nhu cầu đi lại của nhân dân.

Vì cây cầu được xây dựng đã hơn 100 tuổi có thể đã yếu cho nên để đảm bảo cho cầu địa phương phải làm barie để hạn chế tải trọng đảm bảo cho cây cầu được an toàn.

"Năm 2020, thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới, UBND huyện Kiến Xương đã đầu tư 2 tỷ đồng để địa phương tu sửa mặt cầu và đường dẫn hai bên mố cầu, tạo cho người dân đi lại từ tỉnh lộ 457 đến đường cứu hộ cứu nạn (ngũ thôn) được êm thuận an toàn, cùng với đó lắp đặt barie hạn chế tải trọng, giữ cho cây cầu được an toàn, bền lâu", ông Doanh cho biết.