Đốt pháo hoa Tết như thế nào để không vi phạm pháp luật?

Ai được sử dụng pháo hoa và sử dụng vào dịp nào?

Bạn đọc Nguyễn Văn Hào (Cầu Giấy, TP Hà Nội) hỏi: Theo quy định của pháp luật thì vào dịp Tết, người dân được phép mua và đốt các loại pháo nào?

"Nếu được thì mua loại pháo hoa này ở đâu? Hành vi đốt pháo hoa nổ, hay pháo nổ trái phép thì sẽ bị xử lý thế nào?", bạn Hào hỏi.

Trả lời nội dung này, luật sư Diệp Năng Bình, Trưởng văn phòng Luật sư Tinh Thông Luật (Đoàn Luật sư TP.HCM) cho biết, căn cứ vào khoản 1, Điều 17 Nghị định số 137/2020/NĐ-CP của Chính phủ về quản lý, sử dụng pháo thì chỉ có cơ quan, tổ chức, cá nhân có năng lực hành vi dân sự đầy đủ mới được sử dụng pháo hoa.

Đồng thời, pháo hoa chỉ được sử dụng trong các trường hợp sau: Lễ, tết, sinh nhật, cưới hỏi, hội nghị, khai trương, ngày kỷ niệm và trong hoạt động văn hóa, nghệ thuật.

Theo quy định của pháp luật, pháo là sản phẩm có chứa thuốc pháo, khi có tác động của xung kích thích cơ, nhiệt, hóa hoặc điện gây ra phản ứng hóa học nhành, mạnh, sinh khí, tạo ra hiệu ứng âm thanh, ánh sáng, màu sắc trong không gian, gây ra tiếng nổ hoặc không gây ra tiếng nổ.

Hiện nay pháo bao gồm hai loại là pháo nổ và pháo hoa. Loại pháo không được phép sử dụng gồm pháo nổ và pháo hoa nổ

Pháo nổ là loại pháo khi có tác động của xung kích thích cơ, nhiệt, hóa hoặc điện gây ra tiếng nổ hoặc gây ra tiếng rít, tiếng nổ và hiệu ứng màu sắc trong không gian;

Pháo hoa nổ là loại pháo có chứa thuốc pháo nổ, thuốc pháo, thuốc pháo hoa, khi sử dụng gây ra tiếng rít, tiếng nổ và hiệu ứng màu sắc trong không gian.

"Loại pháo được phép sử dụng là pháo hoa. Pháo hoa là sản phẩm được chế tạo, sản xuất thủ công hoặc công nghiệp, khi có tác động của xung kích thích cơ, nhiệt, hóa hoặc điện tạo ra các hiệu ứng âm thanh, ánh sáng, màu sắc trong không gian và không gây ra tiếng nổ.

Theo quy định trên, pháo hoa và pháo nổ đều là sản phẩm tạo ra hiệu ứng ánh sáng, màu sắc trong không gian. Điểm khác nhau cơ bản là pháo nổ sẽ gây ra tiếng nổ, tiếng rít còn pháo hoa thì không gây ra tiếng nổ mà chỉ tạo ra các hiệu ứng âm thanh", luật sư Diệp Năng Bình nói.

Ông Bình cũng cho hay, tất cả các loại pháo gây ra tiếng nổ đều không phải pháo hoa mà là pháo nổ hoặc pháo hoa nổ. Và người dân không được phép tự ý nghiên cứu, chế tạo, sản xuất, mua bán, xuất khẩu, nhập khẩu, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng, hoặc chiếm đoạt các loại pháo này.

Theo đó, các loại pháo hoa nổ thì phải do cơ quan chức năng tổ chức sử dụng vào các dịp lễ lớn như tết Nguyên đán, Giỗ Tổ Hùng Vương... theo kế hoạch của Nhà nước.

Mua pháo hoa ở đâu mới hợp pháp?

Luật sư Diệp Năng Bình cho biết, theo khoản 2, Điều 14 Nghị định số 137/2020/NĐ-CP thì chỉ tổ chức, doanh nghiệp thuộc Bộ Quốc phòng mới được kinh doanh pháo hoa và phải được cơ quan công an có thẩm quyền cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện về an ninh, trật tự; bảo đảm các điều kiện về phòng cháy, chữa cháy, phòng ngừa, ứng phó sự cố và bảo vệ môi trường.

"Hiện nay, chỉ có nhà máy Z121 của Bộ Quốc phòng mới được phép sản xuất pháo hoa. Do đó, dịp tết Nguyên đán, người dân chỉ được phép mua pháo hoa của Bộ Quốc phòng tại các cửa hàng bán lẻ", ông Bình nói.

Sản xuất, buôn bán pháo nổ trái phép có thể bị xử lý hình sự

Luật sư Bình cho biết, hành vi đốt pháo trái phép sẽ bị phạt tiền từ 5 triệu đồng đến 10 triệu đồng. Hành vi tự chế pháo trái phép sẽ bị phạt tiền từ 10 triệu đồng đến 20 triệu đồng.

Hiện nay, Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017) không có quy định cụ thể về tội danh đốt pháo trái phép.

Tuy nhiên, căn cứ vào Thông tư liên tịch 06/2008/TTLT-BCA-VKSNDTC-TANDTC ngày 25/12/2008 về hướng dẫn việc truy cứu trách nhiệm hình sự đối với các hành vi đốt pháo nổ, mua bán, vận chuyển, tàng trữ, sử dụng trái phép pháo nổ và thuốc pháo thì người có hành vi đốt pháo trái phép có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự với một số tội danh sau đây:

Tội gây rối trật tự công cộng theo Điều 318 Bộ luật Hình sự, hình phạt cao nhất lên đến 7 năm tù.

Tội chế tạo, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng, mua bán trái phép hoặc chiếm đoạt vật liệu nổ theo Điều 305 Bộ luật Hình sự, hình phạt cao nhất từ 15 năm đến 20 năm tù hoặc tù chung thân.

Tội sản xuất, buôn bán hàng cấm theo Điều 190 Bộ luật Hình sự, hình phạt cao nhất lên đến 15 năm tù.