Huy động ngoại tệ trong dân phục vụ đầu tư phát triển

Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng chính phủ Mai Tiến Dũng - Tổ trưởng Tổ công tác của Thủ tướng phát biểu tại buổi làm việc với Ngân hàng Nhà nước Việt Nam

Tại buổi làm việc giữa Tổ công tác của Thủ tướng với Ngân hàng Nhà nước Việt Nam ngày 18/7, Bộ trưởng, Chủ nhiệm VPCP Mai Tiến Dũng - Tổ trưởng Tổ công tác nhiều lần lưu ý nguồn lực trong dân còn rất lớn, cần huy động cho đầu tư phát triển.

Giảm 1% lãi vay sẽ có 50.000 tỷ để đầu tư

Bộ trưởng Mai Tiến Dũng nhận định, điều hành chính sách tiền tệ 6 tháng qua của ngành ngân hàng đã có sự chủ động, linh hoạt. Lãi suất cho vay ổn định, có thời điểm đã giảm. Tỷ giá ổn định, tăng tín dụng hợp lý... Số liệu của Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cho thấy, bình quân lãi vay ngắn hạn hiện ở mức 4-6% một năm; lãi vay trung, dài hạn 9-11% một năm... “Lãi suất cho vay với doanh nghiệp vẫn cần giảm thêm, phấn đấu hạ tiếp 0,5-1% nữa”, ông Dũng nói. 

Ông Dũng tính toán, với dư nợ tín dụng cả nước hiện trên 5 triệu tỷ đồng, nếu giảm lãi suất 1% thì sẽ có khoảng 50.000 tỷ đồng tái đầu tư, sản xuất. Với phương thức đầu tư “5 đồng vốn, 1 đồng lãi”, khoản lãi thu về dự kiến khoảng 10.000 tỷ đồng; ngân sách thu thêm 2.000 tỷ đồng. Chưa kể, 10.000 tỷ đồng quay trở lại đầu tư có thể tạo ra 0,25% điểm tăng trưởng GDP... 

Truyền đạt lại ý kiến của Thủ tướng, ông Dũng đề nghị NHNN chỉ đạo các ngân hàng thương mại cố gắng giảm lãi suất, quản lý nợ xấu... để minh bạch tài chính, thanh khoản, tạo điều kiện cho kinh tế phát triển và đưa nguồn tiền vào sản xuất kinh doanh. Nhắc lại lời của Thủ tướng tại cuộc họp trực tuyến Chính phủ với các địa phương tổ chức cuối tháng 6 vừa qua, Bộ trưởng Dũng lưu ý NHNN việc tín dụng tăng nhưng không nên “chảy” vào một số đại gia, mà phải vào doanh nghiệp khởi nghiệp, cơ sở hạ tầng, sản xuất.

Thông qua Tổ công tác, Thủ tướng yêu cầu NHNN làm rõ việc xử lý nợ xấu. Hiện Nghị quyết về xử lý nợ xấu đã được Quốc hội thông qua và sẽ có hiệu lực từ 15/8 tới. NHNN phải có giải pháp hướng dẫn các ngân hàng thương mại trong thu bán tài sản đảm bảo, bán nợ xấu... khi thời hiệu của Nghị quyết đã cận kề. Ngoài ra, sở hữu chéo trong hệ thống ngân hàng cũng là một trong những vấn đề được lãnh đạo Chính phủ lưu ý. Sau khi Thông tư 36 ra đời, sở hữu chéo đã tốt hơn, nhưng “không phải không còn”.

Đặc biệt, Tổ trưởng Tổ công tác cho rằng, NHNN cần sớm có chủ trương huy động nguồn lực trong dân bởi nguồn lực này rất lớn. Thay vì gửi lãi suất USD 0%, có chính sách huy động nguồn lực này để hòa vào huy động khác phục vụ đầu tư. Đây cũng là một trong số tiêu chí để phấn đấu hạ lãi suất. “Chúng ta có chủ trương chống đô la hóa nhưng trong điều kiện có thể kiểm soát được thì cần huy động”, ông Dũng nói.

Tạo cơ chế hút tiền vào, đừng để tiền “chảy” ra nước ngoài

Giải trình trước Tổ công tác, Thống đốc NHNN Lê Minh Hưng cho hay, nhiều năm qua, NHNN vẫn tiến hành các giải pháp tổng thể để điều hành tiền tệ (tiền đồng, ngoại tệ, tỷ giá...) nhằm đảm bảo ổn định vĩ mô, kiểm soát lạm phát. Nhiều năm qua, NHNN không mất lượng lớn ngoại tệ để nhập vàng về như trước, người dân cũng không còn “đổ xô đi mua vàng”, vì thế đã tiết kiệm nguồn lực ngoại tệ, đồng thời chuyển hoá “tiền mua vàng, USD vào nền kinh tế”. Ông Hưng đánh giá cách làm này là cách chuyển hoá nguồn ngoại tệ tốt nhất, phù hợp nhất trong điều kiện cần kiểm soát ổn định vĩ mô, không để những biến động ngoài tầm kiểm soát của Chính phủ, NHNN.

Cũng theo ông Hưng, NHNN đang lấy ý kiến các bộ, ngành về đề án chống đô la hóa, vàng hóa, trong đó nhấn mạnh các giải pháp vĩ mô, cụ thể chuyển hóa nguồn lực vàng, đôla này vào đầu tư... “NHNN sẽ báo cáo Chính phủ đề án cụ thể với lộ trình bước đi phù hợp để vừa huy động được nguồn lực trong dân nhưng vẫn đảm bảo sự ổn định kinh tế”, ông Hưng nói.

Kết luận lại buổi làm việc, Bộ trưởng Mai Tiến Dũng lưu ý cần có giải pháp tăng trưởng tín dụng, hạ lãi suất, đây vẫn là giải pháp số 1. Nhưng tăng trưởng phải đều trong các quý chứ không dồn vào cuối năm. Ông Dũng một lần nữa nhắc lại yêu cầu cần “huy động nguồn lực trong dân, trong đó chủ yếu là ngoại tệ để đầu tư phát triển”. Đây cũng là nội dung được đề cập trong Nghị quyết phiên họp thường kỳ Chính phủ tháng 7 và Thủ tướng nhắc NHNN cần sớm có báo cáo đề xuất về việc này. “Nguồn lực trong dân rất nhiều, chúng ta nên tính toán đề xuất như thế nào cho hợp lý, tạo ra cơ chế để hút tiền vào, chứ đừng để tiền chảy ra nước ngoài”, ông Dũng nhấn mạnh.

Thủ tướng yêu cầu sớm có cơ chế huy động USD trong dân