Không chỉ các tuyến cao tốc xây dựng mới, các tuyến cao tốc đang thu phí sẽ chuyển đổi sang hình thức thu phí bỏ barie đầu vào.
Trạm thu phí tuyến cao tốc Pháp Vân - Cầu Giẽ.
Có lộ trình chuyển đổi cao tốc đang khai thác
Bộ GTVT vừa có văn bản gửi các đơn vị liên quan về chấp thuận nội dung đề án “Định hướng trong đầu tư, vận hành khai thác hệ thống giao thông thông minh (ITS) trên đường bộ cao tốc".
Theo đó, Bộ GTVT thống nhất nội dung Đề án định hướng trong đầu tư, vận hành khai thác hệ thống giao thông thông minh trên đường bộ cao tốc theo đề xuất của Cục Đường bộ làm cơ sở để các cơ quan đơn vị định hướng sớm tổ chức triển khai thực hiện.
Về lộ trình, Bộ GTVT thống nhất nghiên cứu đề xuất mô hình tổng thể quản lý, vận hành khai thác và bảo trì hệ thống giao thông thông minh tập trung cho các tuyến đường cao tốc; đề xuất lộ trình triển khai thực hiện phù hợp với điều kiện Việt Nam, đảm bảo khai thác hiệu quả đường cao tốc; đề xuất sửa đổi, bổ sung các văn bản quy phạm pháp luật liên quan.
Giai đoạn 2023 - 2025, thực hiện cam kết của Việt Nam với các nước ASEAN tại Chiến lược phát triển giao thông các nước ASEAN giai đoạn 2016 - 2025, xây dựng quy hoạch hệ thống ITS quốc gia và kiến trúc ITS quốc gia đến năm 2030 phù hợp với quy hoạch tổng thể hệ thống ITS các nước ASEAN.
Bên cạnh đó, hoàn thiện, thống nhất mô hình các giai đoạn phát triển của hệ thống thu phí không dừng (ETC); triển khai đầu tư hệ thống thu phí không dừng trên các tuyến cao tốc đã và đang đầu tư ở giai đoạn đầu theo hình thức thu không dừng, không có barie đầu vào, đảm bảo phù hợp điều kiện và đồng bộ trên toàn hệ thống đường cao tốc tại Việt Nam. Đối với các tuyến cao tốc đang thu phí (BOT hoặc theo quyết định của cơ quan có thẩm quyền), các nhà khai thác có lộ trình chuyển đổi đồng bộ, kịp thời.
Cùng với nghiên cứu báo cáo cấp có thẩm quyền quyết định mô hình tổ chức, phương án đầu tư và vận hành khai thác Trung tâm quản lý, điều hành giao thông quốc gia, ở giai đoạn này cũng sẽ hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật cho đầu tư, khai thác hệ thống ITS. Hoàn thiện hệ thống tiêu chuẩn sử dụng trong đầu tư và vận hành hệ thống ITS. Triển khai chuẩn bị và thực hiện đầu tư đối với hệ thống ITS cho các tuyến cao tốc đã và đang đầu tư (giai đoạn phân kỳ đầu tư và giai đoạn hoàn chỉnh).
Giai đoạn 2025-2030, tiếp tục hoàn thiện hệ thống ITS cho các tuyến cao tốc được đầu tư hoàn chỉnh; xây dựng được Trung tâm quản lý, điều hành giao thông quốc gia; triển khai kết nối các Trung tâm quản lý, điều hành giao thông tuyến về Trung tâm quản lý, điều hành giao thông quốc gia; vận hành Trung tâm quản lý, điều hành giao thông quốc gia đối với hệ thống đường cao tốc và hoàn thiện kiến trúc ITS quốc gia và các hệ thống thành phần
Giai đoạn sau 2030, tiếp tục hoàn thiện hệ thống ITS các tuyến cao tốc được đầu tư hoàn chỉnh; triển khai kết nối các Trung tâm ITS tuyến thuộc địa phương về Trung tâm quản lý, điều hành giao thông quốc gia; vận hành Trung tâm quản lý, điều hành giao thông quốc gia trên phạm vi toàn quốc.
Lập quy hoạch hạng mục hệ thống ITS
Bộ GTVT giao Cục Đường bộ VN chủ trì xây dựng quy hoạch kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ (trong đó có hạng mục ITS) báo cáo Bộ GTVT trình Thủ tướng phê duyệt; hướng dẫn các chủ đầu tư trong quá trình chuẩn bị và thực hiện đầu tư hệ thống ITS.
Cùng đó, đề xuất xây dựng, điều chỉnh các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến hệ thống ITS và thu phí điện tử không dừng; tham mưu đàm phán hợp đồng BOT các dự án đường cao tốc đang khai thác để để áp dụng hình thức thu phí đa làn tự do theo lộ trình đề xuất; tổ chức đấu thầu lựa chọn đơn vị cung cấp dịch vụ thu phí trên các tuyến đường cao tốc do nhà nước đầu tư trong giai đoạn chưa lựa chọn đơn vị khai thác; đề xuất xây dựng các tiêu chuẩn, quy chuẩn và định mức kinh tế - kỹ thuật về quản lý, khai thác hệ thống ITS.
Bộ GTVT cũng giao Cục Đường cao tốc VN phối hợp với Cục Đường bộ VN trong lập quy hoạch hạng mục hệ thống ITS thuộc quy hoạch đường bộ; đề xuất mô hình và phương án tổ chức đầu tư, vận hành Trung tâm Quản lý, điều hành giao thông quốc gia; đề xuất phương án tổ chức đầu tư và bố trí các Trung tâm quản lý, điều hành giao thông tuyến các tuyến cao tốc đang xây dựng; đàm phán hợp đồng BOT các dự án đường cao tốc đang đầu tư xây dựng để điều chỉnh thiết kế hệ thống thu phí ETC đã được phê duyệt để áp dụng hình thức thu phí đa làn tự do theo lộ trình đề xuất.
Bên cạnh đó, việc nghiên cứu, sớm tổ chức đầu tư xây dựng trung tâm điều hành giao thông trên các tuyến đường bộ cao tốc là cần thiết, góp phần tăng cường ATGT, khai thác sử dụng có hiệu quả các tuyến đường cao tốc quốc gia, thúc đẩy ổn định phát triển kinh tế - xã hội các địa phương.