Cầu nối thông tin giữa tàu và bờ

Tìm kiếm cứu nạn cần sự phối hợp của nhiều lực lượng

Cung cấp thông tin cho mọi đối tượng trên biển 

Ông Đỗ Đức Tiến - Phó Cục trưởng Cục Hàng hải VN cho biết, hệ thống thông tin Duyên hải VN nằm trong hệ thống thông tin an toàn và cấp cứu hàng hải toàn cầu của Tổ chức Hàng hải Quốc tế mà Việt Nam là thành viên. Công ty thông tin Điện tử Hàng hải VN thuộc Cục Hàng hải VN là đơn vị trực tiếp quản lý, vận hành khai thác. Đây là hệ thống thông tin chuyên dùng ngành Hàng hải, đáp ứng mọi nhu cầu thông tin của tàu thuyền (thông tin liên lạc, dẫn đường, tìm kiếm cứu nạn…), hoạt động trên tất cả các vùng biển trong nước và quốc tế.

Theo ông Tiến, hệ thống này gồm 32 đài trạm, từ đài vệ tinh mặt đất đến các trạm VHF phát tự động, được lắp đặt trải dọc theo bờ biển Việt Nam từ Móng Cái đến Kiên Giang. Hệ thống được trang bị đầy đủ thiết bị đáp ứng nhu cầu thông tin liên lạc của các tàu cá và tàu viễn dương trong và ngoài nước, với đội ngũ khai thác viên có trình độ kiến thức về nghiệp vụ chuyên nghiệp, tổ chức thực hiện thống nhất theo các quy trình, tiêu chuẩn nghiệp vụ được cập nhật theo tài liệu quốc tế. Hệ thống này có thể đáp ứng tốt nhiệm vụ về thông tin cấp cứu, khẩn cấp, an toàn, an ninh hàng hải, đảm bảo thông tin liên lạc thông suốt và là cầu nối thông tin liên lạc giữa tàu và bờ.

“Theo Công ước SAR 79 mà Việt Nam tham gia, mọi đối tượng trên biển đều được cung cấp thông tin cũng như được bảo đảm an toàn tính mạng khi hoạt động trên biển”- ông Tiến nói.

Ông Phan Ngọc Quang - Tổng Giám đốc Công ty Thông tin Điện tử hàng hải VN cũng cho biết, các tàu có thể thu nhận các thông tin an toàn, phòng ngừa rủi ro (cảnh báo thiên tai, dự báo thời tiết biển, an toàn hàng hải….) từ hệ thống Đài TTDH Việt Nam bằng: Phương thức thoại trên tần số: 7906 kHz, 8294 kHz; Phương thức Navtex trên các tần số: 490 kHz, 518 kHz, 4209.5 kHz; Phương thức Inmarsat EGC/ SafetyNet. 
 

Diễn tập cứu nạn hàng hải

Lo lắng cho tàu cá

Cũng theo ông Đỗ Đức Tiến, qua tổng hợp về tình hình hoạt động của các Trung tâm tìm kiếm cứu nạn cho thấy, công tác cứu hộ, cứu nạn các đối tượng liên quan đến ngư dân và tàu cá Việt Nam chiếm tỉ lệ khoảng 70 – 75% trong tổng số vụ việc đã tiến hành cứu hộ, cứu nạn.

Nguyên nhân tàu cá hay gặp nạn trên biển là do năng lực chạy tàu, đa số máy tàu đều có công suất kém, chất lượng máy cũ. Hơn nữa, thói quen cố hữu của ngư dân là không kiểm tra động cơ trước khi ra khơi, không chuẩn bị đủ nhiên liệu cho các chuyến đi dài ngày. Kiến thức về kỹ năng vận hành khai thác tàu của ngư dân không được đào tạo bài bản nên dễ gặp phải các sự cố như: Hỏng máy thả trôi, cháy nổ,… khi đang trong hành trình đi biển. 
 

Bên cạnh đó, tình trạng tàu không được trang bị đầy đủ hoặc không trang bị các thiết bị thông tin liên lạc phù hợp cần thiết để báo nạn và đưa ra yêu cầu trợ giúp cũng diễn ra phổ biến. Hơn nữa, các thủy thủ tàu cá không được đào tạo về phòng ngừa tai nạn, sự cố, phòng chống cháy nổ, sơ cấp cứu y tế khi gặp tai nạn lao động trên biển.

“Do đó, khi tàu thuyền xảy ra sự cố trên biển, việc đầu tiên cần làm là phát tín hiệu cấp cứu tới hệ thống các đài thông tin duyên hải, bao gồm cả vô tuyến mặt đất và vô tuyến vệ tinh theo các phương thức phát cấp cứu đã được quy định. Hệ thống các Đài thông tin duyên hải sẽ ngay lập tức chuyển thông tin trên tới các cơ quan chức năng tìm kiếm cứu nạn, đồng thời phát quảng bá trên các vùng biển nhằm yêu cầu các tàu trong khu vực lân cận tăng cường cảnh giới và trợ giúp tàu bị nạn. Sau đó, cần phải thiết lập một kênh thông tin liên lạc giữa hệ thống các đài thông tin duyên hải, lực lượng tìm kiếm cứu nạn, các tàu lân cận và tàu bị nạn để phục vụ cho việc cứu nạn” – ông Tiến nói.

Hơn 10.000 người đã được trợ giúp

Theo thống kê của Cục Hàng hải VN, trong 5 năm từ 2008 – 2013, Đài thông tin Duyên hải đã cung cấp thông tin dịch vụ công ích cho 7.694 lượt tầu, trong đó có hơn 6.000 tàu cá, với 9.167 thuyền viên là người Việt Nam và 845 thuyền viên, thủy thủ người nước ngoài. Qua phân tích, có 537.095 lượt thông tin được đưa lên sóng gồm cảnh báo hàng hải, cảnh báo khí tượng, dự báo thời tiết biển và có gần 60 ngàn lượt thông tin về tìm kiếm cứu nạn được đưa lên sóng, thông báo cho các phương tiện.

Mới đây nhất, trong vụ tìm kiếm chiếc máy bay mang số hiệu MH370 của hãng hàng không Malaysia, ngay trong ngày 9/3 (chiếc máy bay được thông báo mất tích từ 8/3 - PV) toàn bộ hành trình của máy bay, dấu hiệu cuối cùng trên sóng rada của máy bay đã được thông báo trên Đài thông tin Duyên hải để ngư dân, tàu viễn dương hoạt động trong vùng biển phía Nam đảo Thổ Chu, cũng như phía Đông đảo Phú Quốc tìm kiếm. 

Thứ trưởng Phạm Quý Tiêu đã chỉ đạo trực tiếp công tác tìm kiếm cứu nạn. Đồng thời, Việt Nam cũng yêu cầu Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng, Quân chủng phòng không không quân, Cảnh sát biển, Hải quân, các tàu tìm kiếm cứu nạn hàng hải thiết lập cầu thông tin với Sở Chỉ huy tiền phương đặt tại Phú Quốc để kết nối các thông tin truy tìm dấu vết cũng như lên phương án cứu hộ cứu nạn trên địa phận, không phận của Việt Nam. 

Theo Thứ trưởng Phạm Quý Tiêu, đây là cuộc tìm kiếm mà Việt Nam đã huy động lực lượng hùng hậu nhất gồm hơn 10 máy bay các loại, gần 20 tàu quân sự và hàng trăm tàu đánh bắt thủy sản của ngư dân cùng tham gia tìm kiếm cứu nạn trong đợt này.

Khánh Lê