Quân sự

Trung Quốc đang lo Trump “lôi kéo” và thỏa thuận được với Nga

18/08/2020, 10:29

Liệu những tuyên bố mới nhất của Donald Trump với Nga có thể gây thêm áp lực lên Trung Quốc? Các nhà quan sát Trung Quốc đã không thể chắc chắn.

img
Ông Donald Trump và ông Valadimir Putin - ảnh Time Magazine.

Trump muốn ghi thêm điểm về chính sách đối ngoại

Theo SCMP, các nhà quan sát Trung Quốc đã bác bỏ khả năng Tổng thống Mỹ Donald Trump và Tổng thống Nga Vladimir Putin sẽ gặp nhau trước thời điểm diễn ra cuộc bầu cử Mỹ (tháng 11/2020), nhưng cho biết Tổng thống Mỹ có thể thực hiện các động thái chính sách đối ngoại mạo hiểm trước cuộc bỏ phiếu sắp diễn ra.

Cách đây 2 ngày, hãng NBC News của Mỹ dẫn một nguồn tin ẩn danh nói rằng ông Donakd Trump muốn gặp người đồng cấp Nga để cập nhật thỏa thuận kiểm soát vũ khí hạt nhân giữa hai nước nhằm đảm bảo một chiến thắng trong chính sách đối ngoại của Nhà Trắng trong nhiệm kỳ của ông.

Trong khi đó, Cố vấn an ninh quốc gia Hoa Kỳ Robert O’Brien nói với NBC rằng ông Donald Trump đã không yêu cầu một cuộc gặp với ông Putin ở Mỹ nhưng hy vọng sẽ tổ chức cho nhà lãnh đạo Nga ký một thỏa thuận trước khi Hiệp ước Cắt giảm Vũ khí Chiến lược 2010 bắt đầu hết hạn vào năm tới.

Trước đó, ông Trump dường như đang tăng thêm uy tín về chính sách đối ngoại sau thông báo tuần trước rằng Israel và Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE) đã đạt được một thỏa thuận mang tính bước ngoặt để thiết lập quan hệ ngoại giao bình thường để đổi lấy việc Israel ngừng sáp nhập lãnh thổ Bờ Tây bị chiếm đóng.

Một số nhà phân tích quan hệ đối ngoại Trung Quốc cho rằng nỗ lực của Tổng thống Mỹ Donald Trump để “chơi con bài ngoại giao” có thể phản tác dụng, nhưng nói rằng nếu hai bên đạt được tiến bộ về kiểm soát vũ khí hạt nhân, điều đó có thể gây áp lực lên Bắc Kinh, vốn đã nhiều lần từ chối tham gia các cuộc đàm phán.

Shi Yinhong - Giáo sư quan hệ quốc tế tại Đại học Renmin, kiêm cố vấn chính phủ Trung Quốc, cho biết, một số lượng lớn cử tri Mỹ, đặc biệt là phe đảng Dân chủ, không muốn nhà lãnh đạo của họ (Tổng thống Mỹ) xích lại gần Nga.

img
Lãnh đạo hai nước Mỹ - Nga (ảnh tư liệu 2018).

“Không có nhiều khả năng Trump và Putin sẽ gặp mặt trực tiếp trước tháng 11. Và thật khó để dự đoán liệu hai nước có đạt được đột phá về kiểm soát vũ khí hay không, mặc dù không thể loại trừ một chút tiến bộ” – chuyên gia Shi Yinhong nói.

Mục đích của START mới là "lôi" Trung Quốc vào cuộc

img
Tên lửa Đông Phong 41 của PLA.

“Bằng cách thể hiện sự thu hút của nhà lãnh đạo thế giới và kỹ năng ra thỏa thuận, Trump có ý đồ ghi điểm ngoại giao để chuyển hướng sự chú ý của công chúng Hoa Kỳ và thế giới khỏi thành tích kém cỏi của chính quyền của mình trong việc xử lý các vấn đề trong nước như đại dịch Covid-19,” - Chen Fengying, một thành viên cấp cao tại Viện Quan hệ Quốc tế Đương đại Trung Quốc nhận định.

Bà Chen Fengying cũng cho biết thêm rằng các cuộc đàm phán giữa Moscow và Washington sẽ không nhất thiết khiến Bắc Kinh phải đứng ngoài cuộc, lưu ý những căng thẳng đáng kể giữa hai bên, bao gồm cáo buộc Nga can thiệp vào cuộc bầu cử Mỹ năm 2016, các lệnh trừng phạt được áp đặt sau sự kiện Moscow sáp nhập Crimea vào năm 2014 và báo cáo cáo buộc rằng Nga chủ động trả tiền thưởng cho các chiến binh Afghanistan nếu họ giết chết các quân nhân Mỹ.

Đặc phái viên của Mỹ về kiểm soát vũ khí, Marshall Billingslea, dự kiến sẽ gặp Thứ trưởng Ngoại giao Nga Sergei Ryabkov vào thứ Hai tới tại Vienna để đàm phán cho “một sự khởi đầu mới” – tức “Thỏa thuận giới hạn số lượng vũ khí hạt nhân chiến lược mà mỗi bên có thể nắm giữ” (START) , theo Bộ Ngoại giao Mỹ.

img
Tên lửa Đông Phong 26 của Trung Quốc.

Zhu Feng, Giáo sư quan hệ đối ngoại tại Đại học Nam Kinh, cho biết nếu các cuộc đàm phán giữa Moscow và Washington đạt được tiến triển, thì Mỹ sẽ tăng cường nỗ lực để Trung Quốc tham gia.

Ôing Zhu Feng nói: “Mỹ và Nga không thể đạt được thỏa thuận START mới trong một năm vì có quá nhiều chi tiết kỹ thuật cần giải quyết.

“Tuy nhiên, Trung Quốc chắc chắn sẽ cảm thấy bị áp lực ngay cả khi Washington và Moscow có được một thỏa thuận dù chỉ một phần, vì cả hai nước đều mong đợi Trung Quốc tuân theo cùng một khuôn khổ”.

Bắc Kinh vẫn một mực từ chối tham gia bất kỳ cuộc đàm phán ba bên nào với Mỹ và Nga, cho rằng điều đó sẽ không công bằng vì kho vũ khí hạt nhân của họ nhỏ hơn nhiều.

img
Các tên lửa đạn đạo Đông Phong 17 của Trung Quốc được phô diễn trong ngày quốc khánh của nước này năm 2019.

Trước đó, hôm 8/7, Vụ trưởng Vụ giải trừ quân bị và kiểm soát vũ khí thuộc Bộ Ngoại giao Trung Quốc - ông Phó Thông cho biết Trung Quốc sẽ tham gia đàm phán ba bên về giải giáp vũ khí với Mỹ và Nga, nếu Washington đồng ý cắt giảm kho vũ khí hạt nhân của mình xuống mức ngang bằng với Bắc Kinh hiện có.

Ông Phó Thông khi đó cho rằng, đến giờ Mỹ vẫn chưa nói với Trung Quốc là họ muốn gì khi Bắc Kinh tham gia đàm phán. Quan chức Trung Quốc đặt câu hỏi liệu Hoa Kỳ muốn Trung Quốc tăng kho vũ khí hạt nhân của mình lên ngang mức Hoa Kỳ hay là Hoa Kỳ sẵn sàng giảm kho vũ khí của mình xuống mức ngang bằng với Trung Quốc.

Ngay sau tuyên bố của ông Phó Thông chỉ 1 ngày, chính quyền Mỹ khẳng định họ hoan nghênh việc Trung Quốc sẵn sàng đàm phán về kiểm soát vũ khí và sẽ mời phái đoàn Trung Quốc đàm phán với Nga tại Vienna. Tuy nhiên, cho đến nay Bắc Kinh vẫn chưa có tuyên bố chính thức về việc tham gia hiệp ước START mới cùng Nga và Mỹ.

Hiệp ước cắt giảm vũ khí tấn công chiến lược (START) ký năm 2010 hiện vẫn là thỏa thuận đang còn hiệu lực duy nhất giữa Nga và Hoa Kỳ nhằm hạn chế sức mạnh quân sự.

Thỏa thuận START hết hạn vào tháng 2/2021 và tạm thời Washington chưa tuyên bố liệu họ có ý định gia hạn hay không.

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã nói về ý định soạn thảo một thỏa thuận hạt nhân ba bên mới giữa Nga, Trung Quốc và Hoa Kỳ, nhưng chính quyền Bắc Kinh đã bác bỏ ý tưởng này.

Bạn cần đăng nhập để thực hiện chức năng này!

Bạn không thể gửi bình luận liên tục. Xin hãy đợi
60 giây nữa.