Vận tải thủy đi Hải Phòng lợi lớn vì được giảm phí

Tăng cạnh tranh cho vận tải thủy

Từ ngày 1/1/2023, Hải Phòng chính thức giảm 50% phí sử dụng hạ tầng cửa khẩu cảng biển đối với hàng hóa vận chuyển bằng phương tiện thủy nội địa.

Ông Lê Mạnh Cương, Phó Chủ tịch Thường trực Hiệp hội Logistics Hải Phòng khẳng định, việc này sẽ tạo thuận lợi lớn cho doanh nghiệp vận tải thủy, giúp giảm chi phí, từ đó giảm được giá thành vận chuyển, tăng tính cạnh tranh cho vận tải thủy khu vực Hải Phòng nói riêng, phía Bắc nói chung.

Theo ông Cương, mạng lưới đường thủy nội địa (ĐTNĐ) phía Bắc có gần 2.700km, chiếm khoảng 40% tổng chiều dài ĐTNĐ cả nước.

Thế nhưng, vận tải hàng hóa bằng đường thủy tại Hải Phòng và khu vực phía Bắc khá khiêm tốn, mới đạt khoảng 6%. Trong đó, vận chuyển container bằng ĐTNĐ tại khu vực phía Bắc đạt khoảng 2% trên tổng sản lượng hàng hóa container thông qua cảng cửa ngõ quốc tế Hải Phòng.

Với việc Hải Phòng “chốt” giảm phí, ông Cương kỳ vọng sẽ thu hút được hàng container đi bằng đường thủy.

Trước đây, chi phí vận chuyển 1 container bằng đường bộ từ Hải Phòng đi Bắc Ninh khoảng 4 triệu đồng/container. Nếu vận chuyển bằng đường thủy sẽ mất khoảng 3,4 triệu đồng/container.

Sau quyết định của Hải Phòng, chủ hàng sẽ giảm thêm được 230 nghìn đồng cho một container 40 feet. Có nghĩa là chi phí vận chuyển đường thủy sẽ chỉ còn chưa đến 3,2 triệu đồng.

Ông Bùi Thiên Thu, Cục trưởng Cục ĐTNĐ VN cho rằng, việc giảm phí không chỉ tạo thuận lợi cho doanh nghiệp mà còn là cú hích, tạo động lực thúc đẩy tăng trưởng vận tải thủy do mang lại cả lợi ích trước mắt cũng như lâu dài.

Theo ông Thu, hàng năm có khoảng 80.000 Teus và 3,5 triệu tấn hàng hóa xuất, nhập khẩu thông qua cảng biển Hải Phòng được vận tải bằng phương tiện thủy nội địa. Với việc giảm phí, các chủ hàng sử dụng đường thủy sẽ giảm được khoảng 40 tỷ đồng/năm.

Về lâu dài, hiện nay có khoảng 6 triệu Teus hàng hóa thông qua cảng biển Hải Phòng một năm, tính trung bình khoảng 16.000 Teus/ngày, tương đương khoảng gần 10.000 xe chở container/ngày lưu thông trên các tuyến đường bộ dẫn đến cảng.

Việc giảm phí sẽ giúp tăng khả năng cạnh tranh của vận tải đường thủy, thúc đẩy xu hướng chuyển dịch hàng hóa từ đường bộ xuống đường thủy. Dự báo lượng hàng này đạt khoảng 10 - 15% tổng lượng hàng thông qua cảng biển Hải Phòng, tương ứng khoảng 580.000 - 870.000 Teus/năm, góp phần giảm khoảng 800 - 1.200 xe chở container/ngày chạy trên các tuyến đường bộ dẫn đến cảng biển Hải Phòng.

Cần cơ chế thông thoáng, nâng cấp hạ tầng

Theo ông Lê Mạnh Cương, để vận tải thủy khu vực phát triển còn cần đến rất nhiều yếu tố. Bên cạnh việc giảm phí hạ tầng cảng biển, các cơ quan quản lý cần tạo cơ chế thông thoáng, giảm thiểu các thủ tục thủ công và áp dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số vào khâu quản lý phương tiện, thiết bị vận tải.

Các Bộ, ngành, thành phố tập trung chỉ đạo để tạo ra sự kết nối đồng bộ về cơ sở hạ tầng, nâng cao tĩnh không cầu Đuống, cầu Bình, cầu An Thái, cầu Hạ Lý; thường xuyên duy tu bảo trì nạo vét một số tuyến đường sông bị bồi đắp để đảm bảo cho các sà lan cỡ to và sà lan chở được hàng container xếp cao 3 lớp an toàn trên tuyến.

Cùng đó, các doanh nghiệp khai thác cảng biển tại khu vực Hải Phòng bố trí một khu vực cầu bến riêng, tạo điều kiện cho sà lan ra vào xếp dỡ hàng hóa được nhanh chóng, thay vì phải chờ đợi, phụ thuộc kế hoạch xếp dỡ hàng tàu biển như hiện nay.

“Nhà nước cần tạo điều kiện cho các doanh nghiệp kinh doanh vận tải thủy tiếp cận các nguồn vốn ưu đãi nhằm phát triển đóng mới các phương tiện sà lan vận chuyển cỡ lớn để có thể chở được nhiều container/chuyến, tăng hiệu quả kinh doanh.

Cùng đó, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp được đầu tư xây dựng các bến cảng thủy nội địa, kho bãi đồng bộ nằm ngoài đê trên các tuyến sông theo quy hoạch giao thông thủy để tạo ra các điểm trung chuyển, kết nối thu gom tập kết hàng hóa”, ông Cương kiến nghị.

Còn theo Cục trưởng Bùi Thiên Thu, các doanh nghiệp cũng cần chủ động đầu tư, đổi mới phương tiện để đáp ứng nhu cầu của thị trường, khai thác các ưu đãi, lợi thế vận tải thủy.

Hiện xu hướng container hóa và vận tải đa phương thức rất rõ rệt. Theo thống kê, khoảng 70% hàng hóa thông qua các cảng biển lớn như Hải Phòng, Bà Rịa - Vũng Tàu, TP.HCM là hàng container.

Như vậy, ngoài các mặt hàng truyền thống của vận tải thủy nội địa là hàng rời, hàng lỏng như vật liệu xây dựng, xăng, dầu, thì cần thiết phải có những doanh nghiệp đầu tư phát triển dịch vụ vận tải container kết hợp đường bộ, ĐTNĐ từ cảng biển đến nhà máy.

“Ví dụ, hàng container xuất khẩu từ nhà máy tại các khu công nghiệp thuộc các tỉnh Bắc Giang, Thái Nguyên, Vĩnh Phúc, Hà Nội được vận chuyển bằng ô tô đến cảng thủy, sau đó xếp xuống phương tiện thủy để vận chuyển bằng đường thủy đến cảng biển Hải Phòng đưa lên tàu biển phục vụ xuất khẩu và ngược lại đối với hàng nhập khẩu”, ông Thu nói.

Bộ Tài chính đề nghị Hải Phòng miễn, giảm phí hạ tầng với vận tải thủy