"Siết" bán nhà 2 giá, trốn thuế bằng cách nào?

Trả lại hàng nghìn hồ sơ nhà đất khai gian để trốn thuế

Cục Thuế tỉnh Long An vừa thông tin, từ đầu năm đến nay, các chi cục thuế trực thuộc Cục Thuế tỉnh này đã trả lại và yêu cầu điều chỉnh nâng giá đúng với thực tế giao dịch đối với hàng trăm hồ sơ nhà đất. Cụ thể, có tới 473 hồ sơ đã được người nộp thuế tự điều chỉnh giá giao dịch phù hợp, tăng thu thuế nộp ngân sách được hơn 2,1 tỷ đồng.

Trước tình trạng này, Cục Thuế Long An đã chỉ đạo các bộ phận xử lý tại các chi cục thuế trên địa bàn tỉnh kiểm tra về lịch sử chuyển nhượng tại thửa đất trong hồ sơ, đối chiếu, so sánh với các hồ sơ khác tại các thửa liền kề hoặc thửa có điều kiện gần giống nhau,…để xác định tương đối giá đất giao dịch thực tế, nhất là những khu vực đất tại vị trí đắc địa. Để từ đó, các chi cục thuế sẽ yêu cầu người nộp thuế khai nhận trung thực để được thông qua.

Theo lãnh đạo Cục Thuế Long An, việc kiểm tra những hồ sơ "nghi ngờ" có dấu hiệu trốn thuế là để đảm bảo quyền lợi, công bằng cho người dân, doanh nghiệp. Và hầu hết những hồ sơ bị trả lại đều đã được người dân khai điều chỉnh.

Không chỉ Long An, mới đây Cục Thuế tỉnh Bà Rịa -Vũng Tàu cũng cho biết, từ cuối tháng 2/2022 đến nửa đầu tháng 3/2022, ngành thuế tỉnh này đã trả lại hơn 1.200 hồ sơ sang nhượng, chuyển nhượng BĐS vì có dấu hiệu khai thấp hơn nhiều so với giá thực tế. Trong đó, có 155 hồ sơ kê khai, điều chỉnh bổ sung và nộp lại cơ quan thuế.

Đáng chú ý, những hồ sơ nộp lại, khai lại giá trị chuyển nhượng đất tăng từ 2-5 lần so với khai lần đầu. Cá biệt có hồ sơ tăng đến 20 lần, như trường hợp chuyển nhượng đất tại huyện Đất Đỏ từ 500 triệu đồng khai ban đầu đã vọt lên 10 tỷ đồng. Ngoài ra có những hồ sơ ban đầu khai 400 triệu nhưng sau đó khai lại lên 3,5 tỷ đồng; khai 1,5 tỷ kê khai lại thành 9,3 tỷ đồng,…

Cần kiểm tra chéo các khâu thẩm định giá

Chia sẻ với PV Báo Giao thông, Chuyên gia tài chính Đinh Trọng Thịnh đánh giá cao vai trò của cơ quan thuế và văn phòng công chứng trong việc "siết" hoạt động trốn thuế.

Ông Thịnh cho rằng, cơ quan công chứng và thuế là những cơ quan đặc biệt quan trọng, những cơ quan này có quyết định trực tiếp đến việc có thu được thuế mua bán được tài sản nhà đất đúng giá trị hay không. Do đó, cần trang bị thêm kiến thức, kỹ năng thẩm định cho công chứng viên, cán bộ thuế để kịp thời phát hiện hành vi trốn thuế. Thậm chí xây dựng cơ chế phối hợp, kiểm tra chéo các khâu thẩm định, định giá đất trong hoạt động mua bán chuyển nhượng.

Cùng với đó, cần sự vào cuộc của các cơ quan, trong đó có cả cơ quan truyền thông. Cơ quan truyền thông cần tuyên truyền để người dân hiểu trách nhiệm của mình, đảm bảo công bằng. Đồng thời tránh những bất ổn do sự nhập nhèm, tranh chấp sau này phát sinh từ hành vi trốn thuế. Còn trước mắt cần đẩy nhanh việc thanh toán mua bán tài sản qua ngân hàng.

PGS.TS Doãn Hồng Nhung, Phó Trưởng ban Pháp chế Hiệp hội BĐS Việt Nam cho rằng, để giảm thiểu việc mua bán nhà hai giá, cần đưa giá đất tại khung và bảng giá đất do nhà nước và địa phương quy định tiệm cận với giá thị trường thông qua một cơ chế tổ chức Hội đồng định giá đất độc lập tại các địa phương.

Bởi vì, khi giá đất theo quy định của nhà nước dùng để tính thuế cũng ngang với giá thị trường thì không cần phải theo dõi, điều tra, giám sát, cứ mua bán đất qua hợp đồng công chứng, sang tên là mặc nhiên nộp thuế đúng, đủ.

Trước đó, tại phiên chất vấn Bộ trưởng Tài nguyên và Môi trường của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội khoá XV chiều 16/3, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc khẳng định sẽ tiếp tục thanh tra những hồ sơ còn nghi vấn về việc chuyển nhượng. Cụ thể, liên quan đến giải pháp để thu thuế chuyển nhượng bất động sản, Bộ Tài chính đã chỉ đạo cơ quan thuế cũng như phối hợp với chính quyền địa phương và các bộ, ngành để thu thuế bất động sản đúng với giá chuyển nhượng.

Bộ trưởng cho biết, trong thời gian 15 ngày đầu tháng 1 năm nay, qua kiểm tra 85.000 bộ hồ sơ và cho kê khai lại, thu thuế đã tăng 222 tỷ đồng. Vì vậy thời gian tới, lãnh đạo Bộ Tài chính cho biết sẽ tập trung thanh tra các hồ sơ thuế còn nghi vấn về việc chuyển nhượng không đúng với giá kê khai theo luật thuế để xử lý theo quy định, kể cả các dự án bất động sản.

Chống trốn thuế BĐS, cơ quan thuế muốn được thêm quyền điều tra