Đầu năm mới, chúng tôi tới thăm bà Ba Sương (Trần Ngọc Sương, Anh hùng Lao động, nguyên Giám đốc Nông trường Sông Hậu) đang sống ở Đồng Nai sau những sóng gió cuộc đời. Những tưởng sẽ gặp cảnh bà đang vui với cuộc sống điền viên nhưng ở tuổi 72, bà vẫn miệt mài với công việc tại cơ sở chế biến nông sản xuất khẩu ở ấp Võ Dõng, xã Gia Kiệm (Thống Nhất, Đồng Nai), cách trung tâm TP.HCM chừng 80 cây số.
Vẫn giong thuyền ra khơi
Ông Nguyễn Sơn Phát, nguyên Trưởng trạm ở TP.HCM kiêm phụ trách Phân xưởng đồ hộp Gia Kiệm của Nông trường Sông Hậu nhớ lại, hơn 20 năm trước, vùng Gia Kiệm còn nhiều mỏ khai thác đá, dân cư thưa thớt nên đất rẻ. Cha của bà Ba Sương là ông Trần Ngọc Hoằng (Anh hùng Lao động, Giám đốc Nông trường Sông Hậu trước bà Ba Sương) nhìn thấy tương lai phát triển nên đã quyết định mua hơn 8.000m2. Mua bán đất cần nhanh chóng nên bà Ba Sương xuất tiền túi trả và đứng tên sổ đỏ mảnh đất, dự tính sau đó Nông trường Sông Hậu hoàn lại tiền và sang tên.
“Có đất, Nông trường Sông Hậu mở Phân xưởng đồ hộp Gia Kiệm làm chuối sấy khô xuất khẩu, khá hiệu quả. Tuy nhiên, khi diễn ra việc thanh tra Nông trường Sông Hậu, lãnh đạo Cần Thơ không cho nông trường trả tiền mua đất. Đến khi khởi tố vụ án ở nông trường, Phân xưởng đồ hộp Gia Kiệm dừng hoạt động, nhà xưởng hoang tàn. Rồi vụ án được đình chỉ. Bà Ba Sương không còn nhà cửa nhưng nhờ còn mảnh đất tại Gia Kiệm nên đến sinh sống tại đó. Bà khôi phục việc chế biến nông sản xuất khẩu với sự ra đời Công ty TNHH Ba Sương - Thống Nhất”, ông Phát kể.
“Công ty chủ yếu chế biến sấy khô xoài và đóng hộp chôm chôm xuất khẩu, hiện có hơn trăm công nhân”, anh Lê Bảo Quốc là cán bộ văn phòng Công ty TNHH Ba Sương - Thống Nhất cho biết.
Anh Quốc 29 tuổi, tốt nghiệp cao đẳng kế toán, vốn là cán bộ phụ trách công tác lao động-thương binh - xã hội xã Gia Kiệm, thành người của công ty từ một câu chuyện nghĩa tình.
Khi bà Ba Sương trở lại mảnh đất ở Gia Kiệm, nhà cửa đã hoang tàn, dột nát, muốn xây dựng lại cần 2-3 tỷ đồng. Bà không có tiền, người thân quen hỗ trợ chỉ mức độ. Lúc đó, bà gặp cha của Quốc làm nghề xây dựng. Ông cho biết, có thể sửa chữa với hơn 1 tỷ đồng. Sửa chữa thành công, gia đình Quốc trở nên thân thiết với bà Ba Sương và Quốc về công ty làm việc. Quốc cho biết, vùng đất Gia Kiệm nói riêng và huyện Thống Nhất nói chung từ khi dẹp bớt các mỏ khai thác đá đã trồng nhiều loại cây ăn trái như chôm chôm, xoài, điều, bơ, bưởi, chuối và nhiều cơ sở chế biến nông sản mọc lên, tuy nhiên theo thời gian hầu hết cũng phá sản. Riêng cơ sở chế biến nông sản của Công ty TNHH Ba Sương - Thống Nhất đang hoạt động hiệu quả.
Anh cán bộ kỹ thuật Nguyễn Phú Khánh của công ty cho biết, xoài được sấy bằng hai lò với tổng công suất một ngày 14 tấn, tức là gần 100 tấn xoài trái nguyên liệu. Một năm chế biến xoài trong 9 tháng, còn 3 tháng chế biến chôm chôm đóng hộp. Với chôm chôm, một ngày chế biến khoảng 7 tấn nguyên liệu, được 1,7 tấn sản phẩm đóng chừng 1.000 hộp xuất khẩu.
Văn phòng Công ty TNHH Ba Sương - Thống Nhất được sửa từ nhà xe thời làm chuối sấy xuất khẩu. Gian nhà rộng, bên này đặt dàn máy vi tính cho nhân viên văn phòng làm việc, bên kia là chiếc bàn dài để họp, ở giữa đặt bàn trà và phía trong là bàn ăn cơm. Không khí ấm áp như gia đình. Anh Nguyễn Phú Khánh tươi cười cho biết, vợ và con 8 tuổi ở tỉnh Hậu Giang. Anh lên đây làm việc, ăn nghỉ tại chỗ, tháng về quê một lần.
Anh Khánh trước đây làm việc cho bà Ba Sương nhưng ở Công ty TNHH Ba Sương - Long Mỹ tại Hậu Giang. Khi thoát khỏi vòng tố tụng, ban đầu bà Ba Sương lo khôi phục cơ sở chế biến nông sản của Nông trường Sông Hậu ở huyện Long Mỹ sắp phá sản, bằng cách tìm người có tiền mua lại. Cơ sở ở Long Mỹ hoạt động ổn định với hơn 200 công nhân, bà mới tập trung lo cơ sở ở Gia Kiệm. Hiện, bà là chủ cơ sở ở Gia Kiệm. Còn cơ sở ở Long Mỹ chỉ làm giám đốc, nhưng giao hai phó giám đốc trực tiếp giải quyết công việc hàng ngày, bà điều hành qua mạng và thỉnh thoảng xuống kiểm tra.
Vẫn tạo công ăn việc làm cho nhiều người
Dẫn khách tham quan hoạt động chế biến xoài đang vào mùa, bà Ba Sương khoe, nhà xưởng chưa khang trang nhưng đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm, đáp ứng tiêu chuẩn chất lượng của các thị trường. Sân bãi vào, ra hàng cao ráo, có cây xanh tỏa bóng mát xen lẫn những khóm hoa tươi, trong nhà dây chuyền sản xuất sắp xếp khoa học từ cắt gọt, sấy, thanh trùng đến bao gói. Qua nhiều công đoạn, từng lát xoài sau khi sấy thơm dẻo , vàng ươm. Hiện việc chế biến đang không đủ đáp ứng đơn đặt hàng.
Bà Sương bộc bạch: “Chế biến xoài một năm chỉ được 9 tháng vì theo mùa trái cây. Tôi đang có kế hoạch trữ vào kho lạnh để chế biến được 3 tháng còn lại, sản xuất quanh năm, nâng cao đời sống công nhân. Hiện công nhân chủ yếu còn làm công nhật, có người làm buổi. Khi dự trữ được nguyên liệu, sản xuất ổn định hơn sẽ hợp đồng lao động dài hạn, thực hiện đầy đủ các chế độ bảo hiểm”.
Chuyện trò vui vẻ, bà tâm sự, lo được việc làm ổn định cho nhiều người là điều bà thỏa mãn nhất. Gặp lại bà, chúng tôi ngỡ sẽ gặp cảnh “vui thú điền viên” ở tuổi 72. Nhưng những gì chứng kiến hoàn toàn trái ngược với những gì chúng tôi nghĩ. Cựu phóng viên TTXVN Trần Khánh Linh xúc động làm bài thơ tặng bà, trong đó có câu: “Tưởng về vui thú điền viên/Nhưng không! Chị vẫn giong thuyền ra khơi”.
“Sóng gió” một thời
Nông trường Sông Hậu được thành lập ngày 20/4/1979. Đến năm 1992, nông trường thành doanh nghiệp nhà nước theo quyết định của UBND tỉnh Cần Thơ. Người lãnh đạo đầu tiên của Nông trường Sông Hậu là ông Trần Ngọc Hoằng, cha ruột bà Ba Sương. Với thành tích biến vùng đất hoang hóa trở nên trù phú, năm 1989, nông trường và bản thân ông Hoằng được Nhà nước phong danh hiệu Anh hùng Lao động.
Năm 1981, sau khi rời ghế nhà trường, bà Ba Sương về công tác tại Nông trường Sông Hậu. Sau đó được cử đi làm nghiên cứu sinh về quản lý kinh tế trên đại học tại Liên Xô. Sau khi tốt nghiệp về nước, bà tiếp tục về công tác tại Nông trường Sông Hậu. Năm 2000, ông Trần Ngọc Hoằng qua đời, bà Ba Sương được bổ nhiệm kế vị cha mình làm Giám đốc. Cũng trong năm này, bà được phong tặng danh hiệu Anh hùng Lao động thời kỳ đổi mới.
Những tưởng cuộc sống của bà sẽ ngày càng phát triển và thăng hoa với những thành quả đạt được trong hàng chục năm lăn lộn cùng cha và bà con nông trường. Thế nhưng, tai họa đã ập đến khi ngày 9/4/2008, Cơ quan CSĐT Công an TP Cần Thơ khởi tố vụ án “Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng” xảy ra tại Nông trường Sông Hậu. Bản thân bà cũng bị khởi tố để điều tra về cùng tội danh vào ngày 9/9/2008.
Theo cơ quan điều tra, thời điểm đó, lý do khởi tố vì bà Ba Sương đã có hành vi giao khoán, sử dụng đất sai, gây thất thu 33 tỷ đồng; ký hợp đồng với 7 công ty ngoài nông trường để hợp tác sản xuất kinh doanh, nhưng không thực hiện đúng cam kết, gây thất thoát 5,5 tỷ đồng; cho 20 cán bộ nông trường tạm ứng 7,6 tỷ đồng, không quyết toán và sau đó Ban giám đốc tự ký quyết định xóa toàn bộ số nợ nói trên sai pháp luật; tiền của nông trường được sử dụng mua 300.000m2 đất, 3 căn nhà nhưng không ghi vào sổ sách mà để nhiều cá nhân nông trường đứng tên sai pháp luật; làm chứng từ giả về nạo vét kênh mương, có dấu hiệu tham ô 161 triệu đồng...
Tuy nhiên, sau đó, vụ án được thay đổi quyết định khởi tố bằng tội danh “Lập quỹ trái phép”. Theo cáo trạng, từ đầu năm 2001 đến cuối năm 2007, với vai trò là giám đốc Nông trường Sông Hậu, bà Ba Sương đã chỉ đạo cấp dưới thành lập nguồn quỹ riêng bằng cách để ngoài sổ sách kế toán một số khoản thu của nông trường. Cụ thể, bà Sương đã “lệnh” cho cấp dưới bán 4 lô đất để lấy tiền nhập vào “quỹ đen”; chỉ đạo cấp dưới mang các khoản thu từ tiền bán bạch đàn, cho thuê đất, thu quản lý công trình điện nông thôn... với số tiền hơn 8,4 tỷ đồng để nhập vào quỹ này. Theo kết luận giám định tài chính, hành vi lập quỹ trái phép, chi tiêu tùy tiện này đã gây thiệt hại cho ngân sách nhà nước với số tiền trên 4,5 tỷ đồng.
Từ ngày 11 - 15/8/2009, TAND huyện Cờ Đỏ xử sơ thẩm phạt bà Sương 8 năm tù và phiên phúc thẩm của TAND TP Cần Thơ ngày 19/11/2009 y án sơ thẩm. Đến ngày 27/5/2010, TAND Tối cao xem xét giám đốc thẩm tuyên hủy hai bản án trên, trả hồ sơ để điều tra lại. Ngày 21/2/2011, Cơ quan CSĐT Công an TP Cần Thơ tiếp tục có kết luận điều tra, đề nghị truy tố bà tội “Lập quỹ trái phép” với số tiền nhiều hơn trước.
Tuy nhiên, trước phản ứng mạnh mẽ của dư luận, ngày 17/1/2012, VKSND TP Cần Thơ ra quyết định đình chỉ vụ án và đình chỉ mọi hoạt động tố tụng đối với bà cùng các bị can khác ở Nông trường Sông Hậu. Ngày 9/2/2012, bà Sương được khôi phục sinh hoạt Đảng.
Bình luận bài viết (0)
Gửi bình luận