Ba điều tiếc nuối của Chủ tịch VCCI

Tổng giám đốc WTO đối thoại với các doanh nghiệp Việt. Ảnh: H.Sang

Nhiều kỳ vọng bị bỏ lỡ trên “chuyến tàu” WTO

Ông Vũ Tiến Lộc Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) đã đưa ra ba điều tiếc nuối tại buổi đối thoại của Tổng Giám đốc WTO Roberto Azevedo với doanh nghiệp Việt Nam chiều 15/4.

“Trước hết, cơ hội tăng trưởng không đạt được kỳ vọng”, ông Vũ Tiến Lộc cho hay. Tăng trưởng GDP 5 năm 2006-2010 đạt 7%, 2011-2015 là 5,88%. Những con số này, dù cao so với mức tăng trưởng trung bình của thế giới nhưng ông Lộc cho rằng rõ ràng là thấp hơn so với chính Việt Nam thời kỳ hội nhập, hạn chế hơn trước đó (thấp so với 7,51% của giai đoạn 2001-2005, thậm chí thấp so với 7% của giai đoạn 1996-2000).

“Vậy phải chăng, thể chế kinh tế và công tác điều hành vĩ mô của Việt Nam còn chưa theo kịp yêu cầu hội nhập khi nền kinh tế trở nên mỏng manh hơn trước các tác động của kinh tế toàn cầu”, ông Lộc đặt câu hỏi?

Điều thứ hai được Chủ tịch VCCI đề cập là nền nông nghiệp bị ảnh hưởng tiêu cực. Ông Lộc dẫn con số tăng trưởng bình quân của khu vực nông nghiệp năm 2007-2011 là 3,4%/năm, 2011-2015 3,1%. Thậm chí, năm 2015 mức tăng trưởng thấp nhất, chỉ 2,21%. Trong khi đó, tăng trưởng của ngành này giai đoạn 2001-2006 trước WTO là 4 %.

“Vậy phải chăng, nhóm đối tượng thu nhập thấp, dễ bị tổn thương nhất trong xã hội dường như đã không được lợi hoặc đang chịu áp lực lớn từ hội nhập” ông Lộc đặt vấn đề.

Ngoài ra, ông Lộc cũng cho rằng cơ cấu xuất nhập khẩu có vấn đề. Mũi nhọn xuất khẩu của Việt Nam là các ngành sử dụng tài nguyên, nông nghiệp, gia công thâm dụng lao động. Và nhập siêu lớn, tăng mạnh trong thời kỳ sau WTO. Vậy phải chăng, xuất khẩu mang lại giá trị gia tăng thấp, dựa trên các lợi thế không bền vững, không tạo động lực cải thiện năng lực cạnh tranh của nền kinh tế đã cho thấy các doanh nghiệp sản xuất của Việt Nam đã không tận dụng được cơ hội của WTO?

Đặt ra những câu hỏi trên, ông Lộc cho rằng: “Đó là những điều mà chúng tôi nuối tiếc!”

Việt Nam cần kiên nhẫn và thời gian dài

Tổng Giám đốc WTO đánh giá, hiện nay, Việt Nam là một trong những nền kinh tế năng động nhất thế giới trong việc áp dụng các khuôn khổ đầu tư phát triển nước ngoài. So với các thành viên trong WTO, Việt Nam ngày càng củng cố vị thế trong một lĩnh vực như điện thoại, máy tính, công nghệ thông tin…

Tuy nhiên, Tổng giám đốc WTO cũng bày tỏ lo ngại về những vụ việc các doanh nghiệp nhỏ và vừa (SME) bị thua kiện hoặc bị phân biệt đối xử. Ông cho rằng, các doanh nghiệp phải biết được quyền của mình để tận dụng nó.

Chia sẻ từ thực tế từ quê hương Brazil, Tổng giám đốc WTO cho hay, có nhiều quy định sẽ làm mất đi cơ hội kinh doanh của khu vực tư nhân do các doanh nghiệp không nắm được quyền của mình.

“Việc xây dựng kiến thức, năng lực, hiểu được những quy định của WTO là rất cần thiết, quan trọng. Các quốc gia cần phải chú ý điều này”, ông Azevedo khuyến nghị.

Cụ thể như trường hợp ngành dệt may của Việt Nam, Tổng giám đốc WTO Azevedo khuyên các doanh nghiệp ngành này phải bắt đầu từ những khâu cơ bản nhất, sau đó nâng lên khâu thiết kế, áp dụng công nghệ cao trong dệt may. “Việt Nam cũng có thể sản xuất đồ chơi bằng nhựa. Đến một lúc nào đó, mức độ giá trị cao của sản xuất sẽ phải đạt được”, ông Azevedo nói.

“Có lẽ Việt Nam nên phát triển dần dần và cần nhiều sự kiên nhẫn, nhất quán trong một thời gian dài”, Tổng giám đốc WTO đưa ra lời khuyên.

Nga: EU và Mỹ lạm dụng quy định WTO