Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng: "Không có bữa trưa nào miễn phí"

Chỉ cần kịch bản tóm tắt?

Tại hội nghị, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa - Giáo dục Nguyễn Đắc Vinh trình bày báo cáo một số vấn đề về giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Điện ảnh (sửa đổi).

Ông Vinh cho biết, có ý kiến đề nghị không yêu cầu các tổ chức, cá nhân nước ngoài cung cấp kịch bản phim hoặc chỉ cung cấp kịch bản phim khi sử dụng bối cảnh quay phim tại Việt Nam hoặc sử dụng diễn viên Việt Nam.

Thường trực Ủy ban xin tiếp thu, quy định hồ sơ xin cấp phép chỉ yêu cầu kịch bản tóm tắt phim và kịch bản chi tiết nội dung quay tại Việt Nam thay vì kịch bản phim đầy đủ.

Tuy nhiên, cơ quan soạn thảo đề nghị giữ như quy định như dự thảo luật trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 2, yêu cầu thẩm định kịch bản đầy đủ.

Do đó, Thường trực Ủy ban Văn hóa - Giáo dục trình xin ý kiến đại biểu Quốc hội 2 phương án là quy định yêu cầu kịch bản tóm tắt phim và kịch bản chi tiết nội dung quay tại Việt Nam và phương án 2 là quy định yêu cầu kịch bản đầy đủ.

Qua thảo luận, ĐBQH Nguyễn Thị Việt Nga (đoàn Hải Dương) bày tỏ tán thành phương án 1 và cho rằng, việc sửa đổi luật lần này nhằm tháo gỡ khó khăn, nút thắt cản trở sự phát triển của điện ảnh những năm qua, tạo cơ chế, chính sách để điện ảnh Việt Nam phát triển tương xứng với tiềm năng.

Báo cáo giải trình cũng đã nêu rõ việc thu hút các tổ chức nước ngoài đến Việt Nam quay phim hoặc hợp tác sản xuất phim là rất quan trọng, góp phần nâng cao tính chuyên nghiệp của đội ngũ làm điện ảnh, đồng thời quảng bá hình ảnh đất nước, con người Việt Nam, thúc đẩy điện ảnh, du lịch và các dịch vụ liên quan phát triển.

"Nếu ngay khâu đầu tiên tiếp cận dịch vụ sản xuất phim, các tổ chức nước ngoài đã vấp ngay rào cản là cung cấp kịch bản phim đầy đủ thì họ sẽ không mặn mà với việc sử dụng dịch vụ, lý do là kịch bản phim đầy đủ liên quan vấn đề bản quyền, ý tưởng sáng tạo nghệ thuật. Trong sản xuất tác phẩm nghệ thuật cần giữ bí mật, tránh bị copy ý tưởng", nữ đại biểu tỉnh Hải Dương phân tích.

Bà Nga cho rằng, một bộ phim được coi là tác phẩm nghệ thuật hoàn chỉnh khi nó ra mắt khán giả, sẽ thế nào nếu phim chưa ra mắt khán giả mà ý tưởng kịch bản đã bị đánh cắp, hay bị sao chép?

Từ đó, đại biểu Nga đề nghị chỉ cần cung cấp kịch bản tóm tắt và chi tiết phần quay ở Việt Nam là đủ. Bởi vì, kịch bản chi tiết chỉ là khung ban đầu, đạo diễn sau này còn có thể thêm bớt nhiều chi tiết, khác với ý tưởng ban đầu. Một bộ phim chỉ được coi là tác phẩm hoàn chỉnh khi ra mắt khán giả.

Đồng quan điểm, ĐBQH Trần Văn Lâm (đoàn Bắc Giang) đánh giá, chúng ta đang mong muốn thu hút các nhà làm phim tới Việt Nam, sử dụng các bối cảnh ở Việt Nam để quảng bá hình ảnh Việt Nam ra với thế giới nhưng các quy định lại quá chặt chẽ.

"Theo tôi, quan trọng là người làm phim chỉ cần không vi phạm điều cấm thì được sử dụng các cảnh quay ở Việt Nam, còn không cần thiết quy định những điều khác. Chẳng hạn quy định phải có thỏa thuận, hợp đồng với các cơ sở điện ảnh Việt Nam trong quá trình quay...", đại biểu góp ý.

Quỹ điện ảnh không phải là đặc quyền đặc lợi

Về Quỹ hỗ trợ phát triển điện ảnh, giải trình, Trưởng ban soạn thảo dự án luật, Bộ trưởng Bộ Bộ Văn hóa, thể thao và du lịch Nguyễn Văn Hùng thừa nhận nếu chỉ nhìn vào hiện tại thì có phần lỗi của Bộ trong tham mưu cho Chính phủ để tháo gỡ khó khăn về việc lập Quỹ.

Nhưng, giữ quy định tại dự thảo, Bộ trưởng khẳng định là cơ quan soạn thảo không phải mong muốn có đặc quyền đăc lợi gì mà chỉ để đầu tư cho điện ảnh. Bộ cũng đã nhìn thấy một số khoản thu như nhượng quyền thương hiệu phim, các sản phẩm đi theo phát hành phim.

Ông Hùng cũng nhấn mạnh, nếu có Quỹ của mình thì sẽ không phụ thuộc vào một số quỹ nước ngoài muốn tài trợ nhưng phải đi theo họ.

"Chúng ta thừa biết không có bữa trưa miễn phí nào của các quốc gia phương Tây khi cho Việt Nam", Bộ trưởng nhấn mạnh.

Liên quan đến phương án cung cấp dịch vụ sản xuất phim cho tổ chức, cá nhân nước ngoài, cơ quan thẩm tra và nhiều đại biểu cho rằng chỉ cần hồ sơ xin cấp phép chỉ yêu cầu kịch bản tóm tắt phim và kịch bản chi tiết nội dung quay tại Việt Nam thay vì kịch bản phim đầy đủ như dự thảo Luật trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 2. Tuy nhiên, ông Hùng vẫn kiên trì quan điểm cần cung cấp kịch bản đầy đủ.

"Chúng tôi nghiên cứu nền điện ảnh của Trung Quốc, Thái Lan, họ điều bắt buộc phải có kịch bản đầy đủ, tất nhiên chúng ta không rập khuôn. Nhưng chúng tôi đang băn khoăn, vì trong thực tiễn diễn ra chúng ta thấy gần đây nhất là một bộ phim do người Mỹ sản xuất, đoạn phim quay ở Việt Nam là hình ảnh của một người tham gia cuộc chiến trong thời điểm đó, kịch bản quay ở Việt Nam đều đúng, không sai.

Nhưng khi người Việt sang Mỹ thì bối cảnh quay ở Mỹ, công nghệ khác và người ta bảo cuộc chiến tranh ở Việt Nam là phi nghĩa. Vậy Việt Nam không cho phép phát hành bộ phim này ở Việt nam, nhưng lưu hành bộ phim đó ở quốc gia khác được", ông Hùng nói.

Theo Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng, nếu bây giờ chúng ta không nắm được kịch bản tổng thể, mà chấp nhận phân khúc ở Việt Nam thì sau này ảnh hưởng đến an ninh chính trị, quốc phòng an ninh thì ai sẽ chịu trách nhiệm? Đây là một thực tế. Chúng tôi sẽ nghiên cứu nhưng rõ ràng nếu phân khúc ở Việt Nam thì "sẵn sàng cho đi và đi được hết” nhưng mà rồi ở các nước khác thì như thế nào?", Bộ trưởng băn khoăn.

Không được cản trở việc phổ biến Quốc ca, Quốc kỳ, Quốc huy