Đã có cơ chế đặc thù, địa phương đẩy nhanh thủ tục cấp phép khai thác mỏ cát

Sáng 12/10, tiếp tục chuyến công tác tại miền Tây, đoàn công tác Bộ Tài nguyên và Môi trường (TN&MT), Bộ Giao thông vận tải (GTVT) đã có buổi làm việc với UBND tỉnh Vĩnh Long về việc rà soát, điều phối nguồn vật liệu san lấp phục vụ thi công cho các dự án giao thông trọng điểm của tỉnh và khu vực Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL).

"Làm cao tốc là trách nhiệm chung"

Tại buổi làm việc, Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Duy Lâm chia sẻ, nhu cầu vật liệu cát cho các dự án cao tốc đang triển khai tại khu vực ĐBSCL là rất lớn.

Trong khi đó, theo số liệu khảo sát nguồn cát sông đảm bảo chất lượng cung cấp cho các dự án chủ yếu tại các tỉnh có sông Tiền và sông Hậu đi qua. Trong đó trữ lượng lớn tập trung tại tỉnh An Giang, Đồng Tháp. Riêng Vĩnh Long, cũng có nguồn cát đảm bảo yêu cầu kỹ thuật.

Trong thời điểm khó khăn về nguồn vật liệu cát như hiện nay, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo các địa phương ưu tiên bố trí nguồn cát đắp cho dự án cao tốc Cần Thơ - Cà Mau để đảm bảo tiến độ thi công. Trong đó, An Giang bố trí 7 triệu m3, Đồng Tháp 7 triệu m3, Vĩnh Long 5 triệu m3.

"Cao tốc Cần Thơ - Cà Mau có chiều dài khoảng 110km hiện đã cơ bản hoàn thành việc đào hữu cơ, trải vải địa kỹ thuật.

Tuy nhiên hiện nay, tỉnh An Giang chỉ cung cấp được 110.000 m3, Đồng Tháp mới cung cấp 400.000 m3. Chỉ đủ làm một số đoạn đường gom, gần như toàn bộ tuyến đào xong rồi để đấy.

Trong khi đó, kế hoạch Ban Quản lý dự án Mỹ Thuận đưa ra trong năm 2023 là phải hoàn thành 35% khối lượng toàn dự án.

Đến tháng 6/2024 phải hoàn thành công tác xử lý nền đất yếu. Nếu không cung cấp đủ vật liệu sẽ khó đảm bảo tiến độ theo yêu cầu", Thứ trưởng Bộ GTVT nhấn mạnh.

Từ đó, Thứ trưởng Bộ GTVT đề nghị UBND tỉnh Vĩnh Long ưu tiên hoàn thiện các thủ tục để giao nhà thầu thực hiện các thủ tục khảo sát các mỏ cát.

Đồng thời, rút ngắn tối đa thời gian, trình tự các bước cần triển khai thủ tục cấp mỏ, sớm đưa vào khai thác, bảo đảm nguồn vật liệu cát theo tiến độ thi công dự án.

Tại buổi làm việc, Bộ trưởng Bộ TN&MT Đặng Quốc Khánh nhấn mạnh, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết 60 cho phép áp dụng cơ chế đặc thù trong cấp phép khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường cung cấp cho dự án cao tốc.

Bộ TN&MT cũng đã ban hành văn bản hướng dẫn. Đây chính là cơ sở cho các địa phương áp dụng trong cấp phép mỏ vật liệu cung cấp cho dự án cao tốc.

Trước tình hình khó khăn về nguồn vật liệu cát như hiện nay, Bộ trưởng Bộ TN&MT yêu cầu Sở TN&MT tham mưu UBND tỉnh lập tiến độ thực hiện các thủ tục khai thác tại các mỏ cát, đẩy nhanh tiến độ cấp phép khai thác.

Tuy nhiên, Bộ trưởng cũng lưu ý địa phương làm nhanh nhưng không được hợp thức hóa các sai phạm.

Trong khai thác mỏ, Bộ trưởng Bộ TN&MT đề nghị tỉnh Vĩnh Long tăng cường công tác quản lý, giám sát chặt chẽ quá trình khai thác, cung cấp cát đến công trình của các nhà thầu.

Tăng cường kiểm tra, xử lý nghiêm nếu xảy ra trường hợp cát khai thác sử dụng không đúng mục đích.

"Làm đường cao tốc là trách nhiệm chung, không chỉ phục vụ cho nhu cầu đi lại của người dân mà địa phương cũng thụ hưởng, phục vụ cho việc phát triển kinh tế - xã hội.

Vì vậy, cần phải có sự phối hợp và hỗ trợ từ các địa phương", Bộ trưởng Bộ TN&MT khẳng định.

Gỡ vướng trong áp dụng cơ chế đặc thù

Báo cáo cùng đoàn công tác, ông Đào Anh Xuân Nhựt, Phó giám đốc Sở TN&MT tỉnh Vĩnh Long cho biết, thời gian qua tỉnh đã cấp 38 giấy phép khai thác cát. 

Trong đó, có 9 giấy phép đang còn hiệu lực với tổng công suất khai thác hơn 1 triệu m3/năm; 21 giấy phép hết hạn - UBND tỉnh tạm dừng gia hạn, với tổng công suất khai thác hơn 2,1 triệu m3/năm; 8 trường hợp đang lập thủ tục đóng cửa mỏ.

Để hỗ trợ nguồn vật liệu cát cho hai dự án cao tốc Cần Thơ – Cà Mau, hiện UBND tỉnh đang xem xét việc cấp phép khai thác cho hai mỏ cát gồm mỏ vàm Trà Ôn 3 và Trà Ôn khu vực 3 có trữ lượng dự kiến khoảng 1,1 triệu m3.

Cùng với đó, Ban Thường vụ Tỉnh ủy cũng đã thống nhất chủ trương giao cho nhà thầu lập thủ tục thăm dò, khai thác đối với mỏ Trà Ôn - khu vực 1 và mỏ Trà Ôn - khu vực 2 với tổng trữ lượng dự kiến khoảng 2,2 triệu m3. 

Hiện, UBND tỉnh Vĩnh Long đang giao Sở TN&MT phối hợp các ngành chức năng, tham mưu UBND tỉnh tổ chức thực hiện.

"Hướng tới, nếu được UBND tỉnh xem xét, chấp thuận chủ trương và cấp phép thăm dò, phê duyệt khu vực không đấu giá quyền khai thác khoáng sản, Sở TN&MT sẽ hướng dẫn các đơn vị này thực hiện các bước tiếp theo, đúng theo quy định của pháp luật khoáng sản", Phó giám đốc Sở TN&MT tỉnh Vĩnh Long cho biết thêm.

Ngoài ra, tỉnh Vĩnh Long kiến nghị Chính phủ và Bộ TN&MT ban hành văn bản quy phạm pháp luật để thực hiện cơ chế đặc thù thực hiện thủ tục các bước cụ thể, rõ ràng để thống nhất với các tỉnh có mỏ cát, làm cơ sở pháp lý hướng dẫn chủ đầu tư, các nhà thầu thi công công trình cao tốc.