Đề xuất phong tặng nhà văn Nhân dân, họa sĩ Ưu tú: Có cần thiết?

Tại kỳ họp thứ 3, Quốc hội khóa XV hôm 27/5, các kiến nghị về việc nghiên cứu, mở rộng diện được xét danh hiệu Nghệ sĩ Nhân dân (NSND), Nghệ sĩ Ưu tú (NSƯT) sang lĩnh vực nhiếp ảnh, kiến trúc, văn học... đã được đưa ra thảo luận.

Theo đó, nhiều đại biểu cho rằng, bên cạnh việc xét tặng danh hiệu NSND, NSƯT cho các nghệ sĩ hoạt động trong lĩnh vực biểu diễn nghệ thuật thì cũng nên mở rộng việc phong tặng danh hiệu này cho chỉ đạo nghệ thuật, chỉ huy dàn nhạc, biên đạo, quay phim, nhạc sĩ, họa sĩ, soạn giả, nhiếp ảnh, nhà văn, kiến trúc sư, phát thanh viên.

Việc mở rộng đối tượng trao danh hiệu sẽ thể hiện rõ sự quan tâm, khích lệ, sự ghi nhận của Đảng, Nhà nước với những người lao động nghệ thuật. Tuy nhiên, có không ít băn khoăn của giới nghệ sĩ về đề xuất này.

Họa sĩ Bùi Trọng Dư: NSND, NSƯT không có công chúng thì cũng chỉ là danh hão

Chia sẻ với Báo Giao thông, họa sĩ Bùi Trọng Dư cho rằng, để mang lại sự công bằng, cần phải có sự công nhận với đủ các văn nghệ sĩ trong 7 loại hình nghệ thuật.

"Bấy lâu nay ta chỉ thấy có ca sĩ, nhạc sĩ, đạo diễn, diễn viên... Còn hoạ sĩ, nhà văn, nhà thơ, nhiếp ảnh gia... cũng nhiều người có đóng góp lớn cho nghệ thuật chứ! Nhưng chưa thấy ai được", nam họa sĩ bày tỏ.

Tuy nhiên, họa sĩ Bùi Trọng Dư lưu ý rằng, các tiêu chí phù hợp, nhằm trao cho những người xứng đáng được nhận là yếu tố đương nhiên và chắc chắn phải có trong luật. Làm sao để xét duyệt công bằng, từ phía những người duyệt là một việc rất khó.

Nam họa sĩ bàn luận thêm: "Còn với những người làm nghề chân chính, danh hiệu cao quý nhất vẫn là danh hiệu trong lòng nhân dân, trong lòng công chúng. Bởi một người được tặng danh hiệu NSND, NSƯT phải là người có cống hiến lớn cho lĩnh vực nghệ thuật mình hoạt động. Điều này cũng được công chúng yêu mến và công nhận.

Một hoạ sĩ, nhà văn, kiến trúc sư... dù được tặng danh hiệu NSND, NSƯT, mà không có những tác phẩm, công trình để đời, không có công chúng thì đây cũng chỉ là danh hão".

Nhà văn Y Ban - Phó Chủ tịch Hội nhà văn Hà Nội: Danh hiệu "Nhà văn Nhân dân, Nhà văn Ưu tú" là không cần thiết

Trong khi đó, nhà văn Y Ban thẳng thắn cho rằng đề xuất xét tặng danh hiệu NSND, NSƯT ở lĩnh vực nhiếp ảnh, kiến trúc, văn học... là điều không cần thiết.

Bởi, những người làm nghệ thuật thì nên để khán giả, độc giả là người ghi nhận. Trước đó, hoạ sĩ, nhạc sĩ, nhà văn... có cống hiến đã được ghi nhận ở Giải thưởng Hồ Chí Minh, Giải thưởng Nhà nước về Văn học Nghệ thuật.

Còn với danh hiệu "Nhà văn Nhân dân, Nhà văn Ưu tú", nhà văn Y Ban e ngại điều này gây ra sự đàm tiếu, người người làm việc chân chính có khi lại không được nhận hoặc sẽ có nhiều ồn ào xung quanh việc phong tặng này.

Đó còn chưa kể, việc xét tặng NSND, NSƯT trong thời gian qua là do sự bỏ phiếu, vấn đề có công bằng hay không vẫn chưa được rõ ràng? Với một nhà văn, nhạc sĩ, hoạ sĩ đích thực liệu họ có cần người khác bỏ phiếu để mình có danh hiệu hay không?

"Thực tế cho thấy, nhiều ngành nghề được phong tặng danh hiệu thành ra người ta cứ mải chạy theo cái danh mà quên mất thiên chức thực sự của mình. Đó là sáng tạo nghệ thuật.

Thậm chí, chỉ vì cái danh hiệu đó mà người ta tỵ nạnh, ganh đua nhau. Hơn thế, với danh nay, nhiều người cảm thấy tự mãn, "ngủ quên" trên danh hiệu. Thậm chí, có danh hiệu rồi, cũng chẳng buồn" sáng tác nữa.

Người tài đích thực mang nhiều sứ mệnh, trong đó có sự sáng tạo trong sáng tác chứ không phải chăm chăm đợi người khác phong tặng danh hiệu cho mình. Đối với nhà văn thì sự công nhận của bạn đọc là quan trọng nhất, chứ không phải một cuộc thi, hay một tổ chức nào cấp giấy công nhận danh hiệu, nhà văn Y Ban bày tỏ.

Lan Phương hé lộ điều đặc biệt về vai Khánh của "Thương ngày nắng về"