Hai niềm hy vọng đặc biệt của Việt Nam tại SEA Games 30

Trong nhiều gương mặt trẻ của thể thao Việt Nam được kỳ vọng tỏa sáng tại SEA Games 30 cuối năm nay, chân chạy Quách Thị Lan và kình ngư Nguyễn Huy Hoàng là hai cái tên nổi bật và cũng đặc biệt nhất. Cả hai đến từ những vùng quê nghèo, gia đình không có truyền thống thể thao nhưng bằng ý chí, sự bền bỉ phi thường, họ đã vượt qua hành trình đầy chông gai, nghịch cảnh để vươn tới đẳng cấp hàng đầu châu Á.

Ra đi từ quê nghèo

Quách Thị Lan được phát hiện từ một giải Hội khỏe Phù Đổng năm 14 tuổi, cô gái người Mường (Thanh Hóa) đã lập tức đồng ý rời nhà lên tỉnh tập luyện vì vừa được bao cấp ăn ở lại có thêm vài trăm nghìn mỗi tháng gửi về nhà. “Nhà tôi nghèo lắm, bố mẹ quanh năm làm lụng nhưng chỉ trông vào nghề nông nên bữa đủ bữa thiếu là chuyện thường nhật. Bởi vậy, khi có cơ hội để giúp bố mẹ, tôi và anh trai Quách Công Lịch đều tới với thể thao chuyên nghiệp”, Lan tâm sự.

Cũng chính từ suy nghĩ đơn giản ấy, Lan lao vào tập luyện miệt mài đến mức mê mải, để rồi những tố chất cùng sức vóc hơn người đã sớm phát lộ một cách đáng kinh ngạc. 18 tuổi, Lan đã trở thành niềm hi vọng số 1 của điền kinh Việt Nam. Thế nhưng cũng kể từ đây, nghiệp đấu của tuyển thủ họ Quách luôn song hành với những thử thách ghê gớm.

Ngặt nỗi, qua 3 lần dự tranh, ngôi sao sinh năm 1995 lại chưa từng thành công tại SEA Games, cụ thể là chưa giành nổi tấm HCV cá nhân nào. Thậm chí, ở kỳ SEA Games đầu tiên của mình, năm 2013, Lan đã để vuột tấm HCV 400m rào nữ theo cách khó tin khi đuối sức trong những mét cuối, quỵ ngã ngay trên vạch đích, bất tỉnh. Bi kịch của Lan còn nhân lên nhiều lần vì trước đó đã được đầu tư tiền tỷ sang Mỹ tập huấn. Ở cả hai kỳ Đại hội sau, Lan với tư cách Á quân ASIAD vẫn chỉ là bóng mờ bên cạnh đàn chị chỉ quanh năm suốt tháng rèn tập trong nước Nguyễn Thị Huyền.

Cũng giống như Quách Thị Lan, kình ngư sinh năm 2000 Nguyễn Huy Hoàng xuất thân trong một gia đình không có truyền thống thể thao hay có điều kiện để được tập luyện chuyên nghiệp từ nhỏ. Nghiệp bơi của cậu bé quê Quảng Bình khởi nguồn chính từ nghề chài lưới của bố mẹ. Tuổi thơ của Hoàng gắn liền với sông nước, 3 tuổi đã biết vẫy vùng cùng những con sóng. Khi lớn hơn một chút, Hoàng đã biết giúp đỡ cha mẹ mang rong rêu cho bè cá ở giữa sông. “Bể bơi” quen thuộc của Huy Hoàng là góc nhỏ sông Gianh gần nhà, nơi mà cậu bé tự do tập luyện với trò chơi mỗi ngày là bơi từ bờ sông bên này đến bờ sông bên kia.

Huy Hoàng bắt đầu được tuyển chọn và đào tạo bài bản từ năm 11 tuổi, “rái cá” sông Gianh phải xa gia đình và tự lo cho cuộc sống của mình. Cậu phải di chuyển từ Trung tâm Đào tạo huấn luyện thể dục thể thao Quảng Bình vào Trung tâm Huấn luyện thể thao quốc gia TP HCM rồi Cần Thơ. Mỗi ngày, tài năng này đã dành 8 tiếng để tập luyện miệt mài bên bể bơi, thậm chí còn tự tập riêng mỗi khi có thể.

Vượt qua cái bóng lớn

Như đã nói ở trên, Quách Thị Lan luôn bị cái bóng của đàn chị Nguyễn Thị Huyền ở tuyển điền kinh che mờ nhưng bước ngoặt đã tới vào năm 2018. Trong vai người đóng thế Nguyễn Thị Huyền bất ngờ nghỉ thi đấu, Lan đã có một màn trình diễn siêu hạng trên đường chạy 400m rào, để giành tấm HCB ASIAD 2018, chỉ chịu thua một đối thủ người Barain (gốc châu Phi nhập tịch). Ngoạn mục không kém, Lan còn làm đầu tàu để mang về cho điền kinh Việt tấm HCĐ nội dung tiếp sức 4x400m nữ.

Sau đúng 10 năm, cô con gái nông dân nghèo người dân tộc Mường xứ Thanh tưởng như bó chặt với cuộc sống đầy lam lũ, thua thiệt đã bay tới đỉnh châu lục. Ít ai ngờ trước đó 10 năm, Lan vẫn quẩn quanh với những buổi chăn trâu, kiếm củi hay nấu mấy nồi cám khổng lồ cho đàn lợn cả chục con.

Trong khi đó, 16 tuổi, Hoàng đã nổi lên như một tài năng trẻ đặc biệt của làng bơi Việt. Dù vậy, ngay cả giới chuyên môn cũng không thể hình dung nổi những bước tiến kỳ diệu của chàng trai trẻ trong hai năm gần đây, như một hiện tượng độc nhất vô nhị không chỉ của thể thao Việt Nam mà thậm chí phần nào đó cả với làng bơi quốc tế, nhất là xét trong điều kiện đầu tư theo kiểu Việt Nam. Hoàng chỉ tập luyện tại Trung tâm Huấn luyện thể thao Quốc gia Cần Thơ, giống như hàng nghìn VĐV bình thường. Khác chăng, anh được hưởng mức tiền ăn, tiền công của một tuyển thủ trọng điểm, được một ông thày kèm cặp riêng.

Ở hai cự ly sở trường của Hoàng (1.500m, 800m), trước đó làng bơi chỉ biết đến Lâm Quang Nhật của TP HCM. Nhưng bằng tài năng đặc biệt và ý chí kiên cường, Hoàng cuối cùng đã khiến người yêu bơi lội phải nhắc tên mình. Tại ASIAD 2018, Hoàng đã gây chấn động khi giành 2 tấm huy chương, trong đó có chiếc HCB lịch sử ở nội dung siêu khó 1.500m tự do nam sau cuộc đua tranh sòng phẳng với kỷ lục gia thế giới Sun Yang. Đúng một tháng sau, ở Olympic trẻ 2018 lại chính kình ngư 18 tuổi ấy tiếp tục lập kỳ tích với ngôi đầu trên đường bơi 800m tự do. “Tôi chẳng có bí quyết gì cả, cứ xuống nước là tôi cắm đầu bơi nhanh nhất có thể. Những động tác còn thiếu hay yếu tôi thường xuyên làm đi, làm lại ở các buổi tập nhằm tự hoàn thiện mình”, Hoàng chia sẻ.

Tranh HCV SEA Games bằng đẳng cấp hàng đầu châu lục

Ngay ở thời điểm hiện tại, giới chuyên môn đã dự báo với sự tin tưởng tuyệt đối rằng Quách Thị Lan và Nguyễn Huy Hoàng sẽ là hai ngôi sao rực sáng tại SEA Games 30 vào cuối năm nay. Đơn giản vì cả hai đã đạt tới đẳng cấp hàng đầu châu lục, đang ở đỉnh cao phong độ và có sự chuẩn bị vô cùng kỹ lưỡng, bài bản về mọi mặt.

Với chân chạy xứ Mường, năm 2019, cô lại tiếp tục có bước đột phá mới khi trở thành VĐV điền kinh Việt Nam thứ 4 đoạt HCV ở giải vô địch châu Á, với màn trình diễn chói sáng trên đường chạy 400m rào. Việc được đôn lên nhận tấm HCV ASIAD 2018 do đối thủ người Barain nhập tịch từ châu Phi dính doping, cũng đã tiếp thêm nguồn động lực lớn lao cho Lan.

Sở hữu những thông số vượt xa các đối thủ trong khu vực, Quách Thị Lan đang được kỳ vọng sẽ đủ khả năng giúp điền kinh Việt Nam giành 4 HCV ở các nội dung: 400m, 400m rào, tiếp sức 4x400m nữ, tiếp sức 4x400m nam nữ. Nếu thành công, tuyển thủ xứ Thanh sẽ là VĐV điền kinh Việt Nam đầu tiên đoạt 4 HCV tại một kỳ SEA Games. Đây cũng được cô coi như một cơ hội cực tốt để giành chuẩn dự tranh Olympic 2020.

Trong khi đó, siêu kình ngư Nguyễn Huy Hoàng cũng vừa có một Giải vô địch thế giới vô cùng thành công ngay lần đầu dự tranh, khi đạt 1 chuẩn A, 1 chuẩn B Olympic. Với chuẩn A ở nội dung 1.500m, Hoàng chính là VĐV Việt Nam đầu tiên có suất chính thức tới Olympic 2020.

Và rõ ràng, tại SEA Games 30, Hoàng hoàn toàn vô đối trên hai đường bơi 800m và 1.500m tự do nam. Mục tiêu mà “rái cá” quê Quảng Bình đặt ra đơn giản là chiến thắng chính mình, đoạt HCV bằng thông số thành tích ngang hoặc vượt chuẩn A Olympic, như anh làm được ở giải vô địch thế giới.

Y học thể thao Việt Nam đứng ngoài... thể thao