Bộ trưởng Nội các thời chiến Israel tuyên bố từ chức, chính trường Israel căng thẳng

Bộ trưởng Nội các thời chiến Israel từ chức

Trong tuyên bố từ chức trên truyền hình Israel, Bộ trưởng Nội các thời chiến của Israel Benny Gantz nói: "Lãnh đạo đã ngăn cản chúng tôi tiến tới một chiến thắng thực sự ở Gaza. Việc tôi rời bỏ chính phủ là một quyết định phức tạp và đau đớn".

Trong bài phát biểu, ông Gantz vẫn dành lời khen ngợi tới Bộ trưởng Quốc phòng Yoav Gallant và xin lỗi người thân của các con tin bị bắt vì đã không cứu được những người này trở về Israel.

Động thái này diễn ra khi tháng trước, ông cùng nhiều quan chức cấp cao trong Nội các thời chiến Israel ra "tối hậu thư" cho chính phủ nước này để giải quyết vấn đề Gaza.

Trong đó, ông Gantz đã đe dọa rời khỏi chính phủ vào ngày 8/6 nếu chính phủ Israel không xây dựng kế hoạch Gaza mới, bao gồm thành lập chính quyền mang tính quốc tế, có sự tham gia của người Palestine để giải quyết các vấn đề dân sự ở Gaza và bình thường hóa quan hệ với Ả Rập Xê Út.

Ông Netanyahu đã bác bỏ lời đe dọa này và khẳng định tối hậu thư của ông Gantz sẽ gây tổn hại cho Israel.

Kế hoạch từ chức của ông Gantz ban đầu là vào ngày 8/6 nhưng đã được hoãn lại sau thông tin lực lượng Israel đã giải cứu thành công 4 con tin trong một chiến dịch quân sự đặc biệt. Tuy nhiên các quan chức Gaza cho biết chiến dịch nêu trên đã khiến hơn 270 người Palestine thiệt mạng.

Cũng trong ngày 8/6, ông Netanyahu đã kêu gọi ông Gantz ở lại chính phủ khẩn cấp của Israel, nói rằng đây là lúc cùng nhau đoàn kết lại chứ không phải chia rẽ.

"Chúng ta phải đoàn kết ngay từ trong nội bộ để đối mặt với những nhiệm vụ to lớn trước mắt. Tôi kêu gọi ông Benny Gantz đừng rời khỏi chính phủ khẩn cấp, đừng từ bỏ sự đoàn kết", ông Netanyahu viết trên mạng xã hội.

Không chỉ ông Gantz, ông Gadi Eisenkot, cựu tham mưu trưởng Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF), cũng tuyên bố rời khỏi bộ máy chính phủ thời chiến. Trước đó vào tháng 12/2023, con trai và cháu trai của ông Eisenkot đã thiệt mạng tại phía bắc Gaza.

Quyết định từ chức ảnh hưởng gì đến Israel?

Theo CNN, hành động từ chức của ông Gantz gây ảnh hưởng lớn đến Thủ tướng Benjamin Netanyahu trong giải quyết vấn đề Gaza bất chấp những hiệu ứng tích cực sau cuộc giải cứu thành công 4 con tin vào ngày 8/6.

Quyết định từ chức không khiến chính phủ của ông Netanyahu gặp nguy hiểm bởi đảng của ông Gantz không nằm trong liên minh của Thủ tướng Israel. Liên minh này vẫn giữ đa số 64 ghế trong tổng số 120 ghế trong Quốc hội Israel. 

Tuy nhiên sau khi ông Gantz từ chức, Nội các thời chiến của Israel sẽ không còn đại diện từ bất kỳ đảng nào khác ngoài đảng Likud của ông Netanyahu. Ngoài Thủ tướng Netanyahu, thành viên duy nhất còn lại của chính phủ khẩn cấp có quyền quyết định các công việc liên quan đến Dải Gaza là Bộ trưởng Quốc phòng Yoav Gallant, cũng đến từ đảng Likud.

Trong khi đó, vào tháng 5, ông Gallant cũng đề nghị xây dựng kế hoạch quản lý người Palestine, phản đối việc Israel nắm quyền quản lý chính tại Gaza.

Đồng thời, quyết định từ chức của ông Gantz được đưa ra trong bối cảnh ông Netanyahu phải đối mặt với ngày càng nhiều lời kêu gọi từ các đồng minh phương Tây thân cận, người thân của các con tin bị bắt giữ và các cuộc biểu tình nổ ra khắp đất nước nhằm yêu cầu chấm dứt hoạt động quân sự, đưa những người bị bắt giữ trở về.

Vì thế, theo Reuters, ông Netanyahu sẽ mất đi sự ủng hộ từ đảng của ông Gantz, trong khi đảng này đã giúp vận động ủng hộ cho chính phủ Israel trong nội bộ đất nước và trên trường quốc tế, đúng thời điểm áp lực ngoại giao và trong nước ngày càng gia tăng sau 8 tháng giao tranh.

Tờ CNN cũng cho biết Thủ tướng Israel sẽ phải phụ thuộc nhiều hơn vào các đảng phái theo chủ nghĩa dân tộc. Đây là những đảng được cho là đã khiến Mỹ không hài lòng vì những quan điểm về việc chiếm đóng Dải Gaza.

Thực tế, ngay sau khi ông Gantz từ chức, Bộ trưởng An ninh Quốc gia Itamar Ben Gvir thuộc đảng cực hữu Otzma Yehudit đã ngay lập tức viết thư yêu cầu Thủ tướng Netanyahu cho ông tham gia nội các chính phủ thời chiến. Ông Gvir từng phản đối gay gắt, dọa giải tán chính phủ Israel nếu thông qua đề xuất ngừng bắn do Tổng thống Mỹ Joe Biden đề xuất.

Không chỉ vậy, kể từ khi xung đột bùng nổ, Israel vẫn chưa đạt được các mục tiêu đề ra bao gồm tiêu diệt Hamas, giải cứu con tin. Thực tế, phần lớn lãnh đạo cấp cao của Hamas vẫn chưa bị phát hiện trong khi hơn 100 con tin vẫn bị giam giữ trong khu vực này.

Do đó quyết định từ chức của Bộ trưởng Nội các thời chiến được đánh giá sẽ làm gia tăng căng thẳng trong quan hệ giữa Israel và Mỹ, gây ra áp lực dư luận trong nước khi chiến dịch quân sự kéo dài nhiều tháng vẫn không đạt được mục tiêu, đồng thời phần nào cho thấy triển vọng trong các nỗ lực đàm phán thỏa thuận ngừng bắn rất mờ nhạt.

Vào tháng 4, ông Gantz đã kêu gọi tổ chức bầu cử sớm ngay sau tháng 9 năm nay. Theo các cuộc thăm dò ý kiến, ông Benny Gantz thường vượt qua Thủ tướng Benjamin Netanyahu về mức độ tín nhiệm. Cụ thể, cuộc khảo sát được báo Maariv của Israel công bố hôm 7/6 cho thấy tỷ lệ ủng hộ ông Gantz là 42%, so với 34% dành cho ông Netanyahu.